معجزه شق القمر

در البدوالتاریخ بدان اشاره شده (1) و جمهره انساب العرب نیز آن را نقل کرده است(2)
اما بیهقی در دلایل النبوه به طور مفصل در فصلی به عنوان ( خواهش مشركان از رسول خدا كه معجزه‏ ايى به آنها بنماياند و حضرت پيامبر شق القمر را به ايشان ارائه فرمود.) این داستان را نقل نموده است
وی در این باره می گوید :
خداوند عزّ و جل فرموده است، اقْتَرَبَتِ السَّاعَةُ وَ انْشَقَّ الْقَمَرُ وَ إِنْ يَرَوْا آيَةً يُعْرِضُوا وَ يَقُولُوا سِحْرٌ مُسْتَمِرٌّ 54: 1- 2 «نزديك شد قيامت و ماه شكافته شد و اگر آيتى هم ببينند روى بر مى‌‏گردانند و مى‏‌گويند سحرى است هميشگى» آيات 1 و 2 سوره 54. در بغداد از قول انس بن مالك برايم خبر دادند كه مى‏‌گفت اهل مكه از پيامبر (ص) خواستند تا معجزه ا‏يى به ايشان ارائه فرمايد و پيامبر دو مرتبه شكافته شدن ماه را به ايشان ارائه فرمود. اين حديث را بخارى و مسلم هر دو در كتاب‏‌هاى صحيح خود آورده‌‏اند.
ابو عبد الله حافظ هم با اسناد خود از انس نظير اين روايت را نقل مى‌‏كرد كه روايت او را هم مسلم در صحيح خود استخراج كرده است و معروف است كه انس هنگام تفسير آيه فوق اين حديث را بيان مى‌‏داشت.
باز هم از انس روايت است كه ماه در عهد رسول خدا شكافته شد. كه این ‏ حديث را هم بخارى و مسلم هر دو آورده‌‏اند.
از ابن مسعود روايت است كه در عهد رسول خدا صلوات الله عليه قرص ماه به دو نيم شد و پيامبر فرمود ببينيد. كه اين حديث را هم بخارى و مسلم آورده‏‌اند، باز ابن مسعود روايت مى‌‏كند كه دو مرتبه پيش از هجرت رسول خدا در مكه ماه را ديدم كه دو نيمه شد، نيمه‌‏اى از آن بر كوه ابو قبيس و نيمه ديگر بر كوه سويداء قرار گرفته، كافران گفتند كه محمد (ص) ماه را جادو كرد و آيه نازل شد و منظور آن است همان گونه كه ماه را مى‌‏بينيد كه دو نيمه شده است. اخبار مربوط به نزديك شدن قيامت هم حق است.
و هم از او روايت است كه گفت ماه دو نيمه شد و ماه همراه رسول خدا بوديم و نيمه‌‏اى از آن بسوى ديگر كوه رفت و پيامبر (ص) فرمود بنگريد و گواه باشيد. و همو مى‏‌گويد كه در عهد رسول خدا ماه دو نيمه شد نيمى فراتر از قله كوه و نيمى فرود آن و پيامبر فرمود بنگريد. اين چند روايت را هم بخارى و مسلم آورده‌‏اند.
هم از ابن مسعود روايت است كه گفت در عهد رسول خدا ماه شكافته شد كافران قريش گفتند اين جادوى پسر ابى كبشه (يعنى پيامبر ص) است، آنگاه گفتند صبر كنيد تا كاروان‌ها برسند، زيرا محمد (ص) نمى‌‏تواند همه مردم را جادو كند، چون كاروان‌ها بيامدند گفتند كه چنين بود.
مسروق هم از عبد الله بن مسعود روايت مى‌‏كند كه ماه در مكه شكافته شد و قريش گفتند اين سحرى است كه پسر ابى كبشه شما را با آن جادو كند، و هم مسروق از ابن مسعود نظير روايت بالاتر را آورده است.
از ابن عباس هم روايت است كه ماه در زمان رسول خدا شكافته شد. و بخارى و مسلم هم روايت او را آورده‌‏اند، از ابن عمر هم در تفسير آيه اقْتَرَبَتِ السَّاعَةُ وَ انْشَقَّ الْقَمَرُ 54: 1 روايت شده است كه گفت اين مطلب در عهد رسول خدا صورت گرفت و ماه دو نيمه شد، نيمه‌‏اى از آن سوى كوه و نيمه‌‏اى از اين سوى، و پيامبر فرمود پروردگارا گواه باش.
مطعم مى‏‌گويد ماه شكافته شد و ما در مكه بوديم و هم از او روايت است‏ كه گفت در عهد رسول خدا ماه دو نيمه شد نيمى بر اين كوه و نيم ديگر بر آن كوه مردم مى‏‌گفتند محمد (ص) ما را جادو كرده است، يكى گفت بر فرض كه شما را جادو كرده باشد همه مردم را كه جادو نكرده است‏.

منابع :
1. آفرينش‏ وتاريخ/ترجمه، ج‏2، ص:659
2. جمهرةأنساب‏ العرب، متن، ص:15
3. دلائل‏ النبوة/ترجمه، ج‏2، ص:36
منبع: انجمن اسک دین

نخست بايد دانست، بسياری از معجزاتی كه برای پيامبر اسلام اتفاق افتاد، در سطح ديگری برای پيامبران گذشته اتفاق افتاده است و در قرآن به آن اشاره شده است، به طور مثال همانطور كه برای حضرت موسی(ع) رود نيل شكافته شد، برای پيامبر(ص) شق القمر صورت پذيرفت، و کره‌ی ماه به اشاره‌ی وی و برای مدت کوتاهی از هم شکافته یا دونیم شده‌است.
بر طبق بعضی از روایات اسلامی، پیامبر اسلام، کره‌ی ماه را به دو نیم انشقاق داد به‌طوریکه «کوه نور» در میان آن دیده شد، و سپس ماه به‌هم آمد و دو نیمه‌ی آن به‌هم چسبید و همانند اول گردید. سایر روایات نیز نحوه‌های دیگری از رؤیت انشقاق را بیان کرده‌اند.
با توجه به اينكه هر كس مسأله‌‌ی شقّ القمر را عنوان نموده، نقش استمداد پيامبر را از نيروی مافوق طبيعی و غير عادی مؤثر دانسته، روشن می‌شود كه هيچكس نخواسته است ادّعا كند كه پيامبر تنها با نيروی عادی بشری اين كار را انجام داده است، تا علم نتواند آن را بپذيرد، ولی برخی از جهت علمی نیز به آن پرداخته‌اند و آن را اثبات کرده‌اند.

اصل جريان «معجزه شق القمر» مورد قبول همة مسلمانان است و جز سه نفر (حسن عطاء و مبلغي) در آن ترديد نكرده اند. و در توضیح آن، این چنین گفته شده است که مشركان نزد رسول خدا(صلی‌الله‌علیه‌وآله) آمدند و گفتند: اگر راست مى‏گويى و تو پيامبر خدايى ماه را براى ما دو پاره كن! و ایشان فرمودند: اگر اين كار را كنم ايمان مى‏آوريد؟ عرض كردند آرى- و آن شب، شب چهاردهم ماه بود- پيامبر(صلی‌الله‌علیه‌وآله) از پيشگاه پروردگار تقاضا كرد آنچه را خواسته‏اند به او بدهد ناگهان ماه به دو پاره شد، و رسول اللَّه آنها را يك يك صدا مى‏زد و مى‏فرمود: ببينيد.[ تفسير نمونه، ج‏23،صص7-9]

آیت الله مکارم شیرازی، در تفسیر نمونه، ذیل آیه یک سوره قمر، به طور مفصل به این موضوع پرداخته است و آن را از جهت علم روز، و شبهات مطرح شده مورد تبیین قرار داده است که می‌توانید برای مطالعه بیشتر به آنجا رجوع کنید.