قرآن صریحاً به مسلمانان دستور می دهد كه در مواردی از در تقیه وارد شوند چنان كه می فرماید: «إلّا أن تتقوا منهم تقاة».
سؤال173:
منابع شیعه می گویند: ائمه تقیه می كنند، پس معصوم نبودند.
پاسخ:
این سؤال تكراری است و كراراً گفته ایم كه ائمه در مسائل محدودی از روی اضطرار و ناچاری در مجالس عمومی با حاكمان وقت همسویی نشان می دادند و اضطرار مجوز این همسویی بود و اگر اعتراضی در این زمینه هست، باید به قرآن متوجه شود كه تقیه را تجویز كرده است زیرا وقتی این آیه «إلّا من أكره و قلبه مطمئن بالإیمان»(1) درمورد تقیه عمار نازل گردید پیامبر به عمار فرمود: «إن عادوا لك بمثل ذلك فعد لهم».(2)
قرآن صریحاً به مسلمانان دستور می دهد كه در مواردی از در تقیه وارد شوند چنان كه می فرماید: «إلّا أن تتقوا منهم تقاة».(3)
امام شافعی می گوید: هرگاه حاكم جائر مسلمان از نظر شرایط با حاكم كافر یكسان شد، تقیه لازم است، بنابراین تقیه در این صورت، یك امر حیاتی است كه خلاف آن مایۀ قتل و نابودی جمعیت مؤمنین است.(4)
احمد بن حنبل پیشوای سلفی ها در مسأله خلق قرآن و همچنین یاران او تقیه كردند هر چند تقیه احمد با آنان به نوعی فرق داشت. این تنها امامان شیعه نیستند كه تقیه كرده اند، بلكه حضرت ابراهیم قهرمان توحید – در نظر مفسران تقیه كرد، آنگاه كه به مشركان عصر خود توحید- در نظر مفسران تقیه كرد، آنگاه كه به مشركان عصر خود می گوید: «فقال انّی سقیم»، «من بیمارم»(صافات/89)، حضرت در این جا تقیه كرده است تا آنان حضرت را وادار به بیرون رفتن از شهر نكنند و ایشان پس از آن كه آنان شهر را ترك كردند به سراغ بت ها رود و آنها را درهم شكند. هر چند متأسفانه صحیح بخاری ابراهیم را در این جا دروغگو معرفی می كند.(5)
پی نوشت ها:
1. نحل/106.
2. به تفاسیر فریقین مراجعه شود.
3. آل عمران/28.
4. مفاتیح الغیب: 8/13.
5. صحیح بخاری: 4/112، كتاب بدءالخلق.
مرکز ملی پاسخگویی به سوالات دینی