برای آموزش توالت رفتن چند نکته را بیان می کنیم:1- به اتفاق كودك، توالت كوچك پلاستيكي تهيه كنيد و آن را در محل مشخصي از خانه قرار دهيد. 2- به هيچ عنوان از تنبيه براي آموزش استفاده نكنيد. 3-از بازي براي ياد دادن توالت كردن به كودك خود استفاده كنيد.
پرسش: با چه روش هایی توالت رفتن را به فرزندم بیاموزم؟
پاسخ:
1. به اتفاق كودك، توالت كوچك پلاستيكي تهيه كنيد و آن را در محل مشخصي از خانه قرار دهيد (مانند حمام). هنگام خريد با حوصله و شمرده شمرده براي او توضيح دهيد كه اين وسيله را براي چه چيزي خريداري كردهايد. به او بگوئيد كه او به اندازه كافي بزرگ شده است و بايد ادرار كردن و مدفوع خود را كنترل كند.
2. ترتيبي دهيد كه كودك در زمان معين و بطور منظم روي لگن بنشيند . بطور مثال، بعد از غذا خوردن و صرف نوشيدني، قبل و بعد از حمام كردن ، صبح ها بلافاصله بعد از بيدار شدن و شبها درست قبل از خواب .
3. به هيچ عنوان از تنبيه براي آموزش استفاده نكنيد. حتي اگر بارها كودك شما لباسش را خيس كرد، اجازه تنبيه نداريد. او مانند فردي مي ماند كه تازه ميخواهد رانندگي را ياد بگيرد، پس در طول مسير يادگيري، حق خطا دارد و ما نمي توانيم او را به دليل خطاهاي طبيعياش سرزنش يا تنبيه كنيم.
4. استفاده از داستان؛ زبان كودك داستان است؛ شما مي توانيد با مطالعه كتب داستاني كه درباره آموزش توالت به كودكان مي باشد و تعريف آن براي كودك تان به صورت غيرمستقيم به او توالت رفتن را آموزش دهيد. كتاب هايي تهيه كنيد كه با داستان و تصوير، روند دستشويي رفتن را به تصوير مي كشند. اين كتابها را در دسترس كودك تان قرار دهيد و برايش بخوانيد تا او هم مانند شخصيت داستان به استفاده از لگن مشتاق شود.البته لازم نيست به صورت صد در صد از كتاب داستان استفاده كنيد؛ بلكه با كمي خلاقيت مي توانيد خودتان داستان هايي را در اين زمينه بسازيد و براي او تعريف كنيد.
5. از زبان شعر براي آموزش توالت استفاده كنيد. براي او شعرهايي كه در اين زمينه وجود دارد را بخوانيد. به عنوان مثال كتاب شعر «خودشو نيني لوس كرده شلوارشو خيس كرده» براي اين موضوع مناسب است.
6. از بازي براي ياد دادن توالت كردن به كودك خود استفاده كنيد. به عنوان مثال يكي از عروسكها يا حيواناتي كه كودكتان به آن علاقه دارد، را انتخاب كنيد، سپس او را در حالتي كه ميخواهد ادرار كند، نگه داريد و به كودكتان بگوئيد، شير كوچولو ميخواهد جيش كند و صداي جيش كردن را در آوريد. به او بگوئيد ديگر شير كوچولو در شلوارش جيش نميكند.
7. در حضور كودك از پيشرفتش نزد ديگران تعريف كنيد، بطور مثال: زهره ديگه مي تونه مثل بزرگترها، خودش دستشویي بره.
8. از اهرم پاداش، استفاده كنيد و براي تلاشي كه او براي كنترل ادرار خود انجام ميدهد، پاداش تعيين كنيد.
9. محيط دستشويي را براي كودك خود جذاب كنيد. بيشتر كودكان از دستشويي ميترسند، شما ميتوانيد با چند راهكار ساده كودك را تشويق كنيد و اين ترس را از او بگيريد. ابتدا بايد محيط توالت را برايش جذاب كنيد و با گذاشتن چند عروسك كوچك يا عكس و پوستر در دستشويي او را تشويق كنيد.
10. كودك در فاصله زماني معيني براي ادرار كردن به روي لگن مخصوص بنشانيد و از او بخواهيد تا ادرار كند. زمانهاي مشخصي براي استفاده از لگن اختصاص دهيد تا به يك عادت روزانه تبديل شود. مثلا هر ۲۰ دقيقه كودك را روي لگن بگذاريد و او را تشويق كنيد تا كارش را انجام دهد. سپس به مرور اين زمان را طولانيتر كنيد، هر ۳۰ دقيقه، هر ۴۰ دقيقه و... پس از مدتي بر حسب عادت، كودك خودش به سراغ شما ميآيد و از شما ميخواهد او را به دستشويي ببريد.
11. به پاداش ها تنوع بيشتري ببخشيد. براي اينكار در مورد پاداش، خواسته هاي كودكتان را بررسي كنيد. پاداشي كه به كودك مي دهيد بايد مورد علاقه كودك باشد.
12. گاهي اوقات جلوتر به كودكتان بگوييد براي گرفتن پاداش و امتياز از او چه رفتار مطلوبي را انتظار داريد.
13. با رعايت تمام موارد، باز هم ممكن است كودك شما در مواردي كنترلش را از دست بدهد و خودش را خيس كند؛ در اینصورت عصباني نشويد و هرگز او را تنبيه نكنيد، در عوض با تشويق او را به استفاده از لگن ترغيب كنيد. شرايط او را درك كنيد. او تنها مدت كوتاهي است كه استفاده از ماهيچههاي بدنش را آموخته و كنترل دفع را به دست گرفته است. بي ترديد، چندين بار كثيف كردن هاي اتفاقي رخ خواهند داد. پس منتظر آنها باشيد و كودك را به علت آن تنبيه نكنيد. به ياد داشته باشيد آموزش توالت زمان بر است و نبايد براي آموزش توالت به او عجله كنيد. بايد به او اجازه دهيد به مرور زمان كنترل ادرار و مدفوع را ياد بگيرد.
14. در آموزش توالت، تاخير نيندازيد و به ياد داشته باشيد تاخير در آموزش توالت مي تواند كار شما را با مشكل جدي روبرو كند.
15. ضمن اينكه در تربيت خود از تنبيه بدني استفاده نمي كنيد اما بايد در ارتباط خود با فرزندتان به گونه اي رفتار كنيد كه او احساس كند شما براي تربيت او به اندازه كافي قدرت داريد و با قدرت خود مي توانيد جلوِی رفتارهاي غلط او را بگيريد.
16. در طول مدت آموزش بايد از برخورد خشن و غير محبتآميز، شديداً پرهيز كرد تا باعث لجبازي كودك و استرس و اضطراب وي نگرديد. به هر حال، اگر قصد آموزش توالت رفتن به كودك و گرفتن وي از پوشك را داريد بايد صبر و حوصله به خرج بدهيد. حتي اگر در هنگام آموزش دادن كودكتان جايي از خانه را نجس كرد، هرگز او را سرزنش و تهديد نكنيد و يا با تنبيه بدني و غيره او را نترسانيد، بلكه به جاي اين كار سعي كنيد با همراهي كودكتان جاي نجس را پاك كنيد تا او به بدي رفتار خويش پي ببرد.
17. سعي كنيد وحدت رويه خودتان را حفظ كنيد و در فرايند آموزش توالت رفتن هرگز از پوشك استفاده نكنيد، حتي در مهمانيها و مسافرت نيز به همان روشي كه گفتيم كودكتان را به دستشويي ببريد. پوشاندن مجدد پوشك، سبب ميشود كه كودك دچار دوگانگي گردد و عملاً تلاشها و آموزشهاي شما هدر رود.
18. اگر نگران نجس شدن مكرر خانه هستيد، ميتوانيد شورت مخصوص آموزش توالت رفتن به كودكتان بپوشانيد تا در فواصلي كه كودكتان جيش ميكند، نجاست به ساير قسمتهاي خانه سرايت نكند. امروزه اين گونه شورتها به وفور در سيسمونيفروشها و فروشگاههاي وسايل نوزاد يافت ميشود. در هنگام شب نيز ميتوانيد از تشكهاي مخصوص كودك كه يك لايه پلاستيكي دارند، استفاده كنيد تا در صورت جيش كردن غيراختياري، نجاست به ساير قسمتهاي منزل سرايت نكند.
19. طول مدت آموزش به كودك معمولاً از يك هفته تا شش هفته متغير است و شما بايد در اين مدت حسابي خويشتن داري به خرج دهيد تا آموزشها مفيد واقع شود. اگر در اين مدت موفقيتهايي نيز كسب كرديد، در بين بستگانتان و در حضور كودك، وي را حسابي تشويق و ترغيب كنيد و به ديگران بگوييد كه مثلاً كودكتان ميرود و در توالت جيش ميكند و ديگر مثل كودكان نوزاد پوشك نميگيرد. اين گونه تشويقها به كودكتان شخصيت ميدهد و در روند آموزش او تأثير مثبت ميگذارد.
20. هر بار كه كودكتان موفق به كنترل ادرار خود مي شود، او را بغل كنيد و با مهرباني و هيجان مثبت به او بگوئيد آفرين فرزندم از اينكه مي بينم تو اينقدر بزرگ شده اي كه مي تواني بر توالت خودت كنترل پيدا كني خيلي خوشحالم. سعي كنيد پيشرفت كودكتان را در اين مسير به او گوشزد كنيد.
همواره موفق و كامروا باشيد.
برگرفته از سایت پرسمان