- کلید گمشدهی عدم آرامش در خانوادهها، عمل نکردن به وظایف و مسئولیتهاست.
زن نمونه در اسلام
در اسلام با توجه به احادیث اهل بیت علیهم السلام برای اعضای خانواده از جمله زن، مسئولیتهایی در نظر گرفته شده است که با عمل به آنها می توانند به اهداف خود برسند. یکی از احادیثی که راه روشنی برای ایجاد آرامش در پیش روی خانواده قرار میدهد سخنی ارزشمند از پیامبر خاتم حضرت محمد صلی الله علیه و آله و سلم است که درباره خصوصیات بهترین زنان فرمودند: «إِنَّ خَيْرَ نِسَائِكُمُ اَلْوَلُودُ اَلْوَدُودُ اَلسَّتِيرَةُ اَلْعَفِيفَةُ اَلْعَزِيزَةُ فِي أَهْلِهَا اَلذَّلِيلَةُ مَعَ بَعْلِهَا اَلْمُتَبَرِّجَةُ مَعَ زَوْجِهَا...؛ [1] همانا بهترین زنان کسانی هستند که فرزندان بسیاری آورند، بسیار دوستدارهمسر و فرزند خود باشد، در نزد خانواده و خویشاوندان عزیز باشد و همسرش را اطاعت کند و خودش را برای همسرش آرایش کند.» این حدیث به ویژگی هایی اشاره دارد که با تحقق آنها خانواده به آرامش دست پیدا میکند.
1. رازداری، کلید محبوبیت
زنها دوست دارند نزد والدین عزیز و دوست داشتنی باشند. ولی برخی خانمها گمان میکنند راه عزیز شدن نزد پدر و مادر و خویشاوندان آن است که ابایی از افشای اسرار شوهر نداشته باشند. این در حالی است که اتفاقا افشای اسرار خانه شوهر باعث از بین رفتن محبوبیت زن نزد والدینش خواهد شد. بنابراین اگر زن میخواهد نزد خانواده خود محبوب و قابل احترام شمرده شود لازم است رازدار و امانت دار خوبی برای شوهرش باشد. نکته جالب این است که واژه «عزیز» به دو معنا به کار رفته است که بنابر هر کدام از این دو، به محبوبیت زن منتهی میشود.
معنای اول: به معنای دوست داشتنی بودن است که معنای مقابل آن بی رغبتی و بی علاقه گی است. بر اساس این معنا، «محبوبیت در نزد والدین» به طور مستقیم مورد تاکید قرار گرفته است.
معنای دوم: نفوذناپذیر. «اَرْضٌ عَزازٌ» زمين سختی را می گویند که آب در آن نفوذ نمی کند. [2] با توجه به این معنا، زن عزیز به خانمی گفته میشود که نفوذ ناپذیر باشد. یکی از مصادیق نفوذ ناپذیری، عدم افشای اسرار خانه برای دیگران است. یعنی زن نباید به گونهای باشد که به عنوان دریچهای برای دسترسی دیگران حتی والدین و نزدیکان خود به اسرار خانه شوهر، قرار گیرد. رازداری زن باعث میشود شوهر بیشتر از قبل به او اعتماد کرده و بر محبتش نسبت به او افزوده شود. پس در بسیاری از مواقع، مکتوم و مخفی ماندن مشکلات زناشویی و اسرار خانه از سوی زن ضامن بقاء محبوبیت او، ونمادی از یک زن نمونه شمرده میشود.
در نقطه مقابل، اگر زن مسائل درون خانواده را به بیرون از خانه انتقال دهد نه تنها منفور خانواده خود خواهد شد بلکه زمینه دخالت دیگران را فراهم میسازد؛ به گونهای که گاهی اوقات اطرافیان و آشنایان از سر خیرخواهی و یا از روی عدم آگاهی به جای کمک کردن به این دو، باعث افزایش اختلافات میشوند.
در حدیثی ارزشمند از امام علی علیه السلام آمده است که فرمودند: پیروزی در گرو دور اندیشی است، دوراندیشى در گرو به کار گرفتن فکر، و تفکر صحیح در گرو نگه دارى اسرار است. [3] پس حفظ اسرار خانه غالبا زمینه تأمل، دوراندیشی و نهایتا حل مشکلات زوجین را فراهم میآورد؛ که برآیند همه آنها رسیدن خانواده به آرامش است.
2. حرف شنوی از همسر
اطاعت از شوهر به خصوص در زمینه امور زناشویی یکی از حقوق اصلی شوهر به شمار میرود که تاثیر به سزایی در ایجاد محبت و ثبات خانواده خواهد شد؛ چنان که پیامبر اکرم حضرت محمد صلی الله علیه و آله و سلم فرمودند: «إِنَ لِلرَّجُلِ حَقّاً عَلَى امْرَأَتِهِ إِذَا دَعَاهَا تُرْضِيهِ وَ إِذَا أَمَرَهَا لَا تَعْصِيهِ وَ لَا تُجَاوِبُهُ بِالْخِلَافِ وَ لَا تُخَالِفُه؛ [4] حق شوهر بر زن این است که چنانچه از او چیزی بخواهد، او را تمکین کند، و هنگامي كه او را دستوري دهد سرپيچي نكند و پاسخ مخالف ندهد و با او مخالفت نورزد.» البته این مسئله به این معنا نیست که شوهر نسبت به خواستههای همسر خود بیتوجه باشد بلکه به این معناست که حرف شنوی از شوهر، باعث توجه بیشتر شوهر به همسر خود میشود. درواقع زن در خانواده با تبعیت کردن از شوهرش خصوصا تمکین نسبت به برآوردن نیازهای جنسی او، باعث دوام و استحکام خانواده میشود.
3. ملکه همسرت باش
خانمی می تواند توجه و احترام همسرش را جلب کند که فقط برای شوهرش آرایش و جلوه گری کند. پیامبر اکرم حضرت محمد صلی الله علیه وآله و سلم فرمودند: «عَلَيْهَا أَنْ تَطَيَّبَ بِأَطْيَبِ طِيبِهَا وَ تَلْبَسَ أَحْسَنَ ثِيَابِهَا وَ تَزَيَّنَ بِأَحْسَنِ زِينَتِهَا؛ [5] از جمله حقوق مرد بر زن این است كه زن برای همسرش خوشبوترين عطرهايش را استفاده کند و قشنگ ترين لباس هايش را بپوشد، و از زيباترين زينتهايش استفاده كند.»
کلام آخر: زن، مشتاق جلوه گری است و شوهر، بی تاب جلوه گری است که تنها برای او باشد. او میخواهد مالک خصوصی این همه زیبایی ریحانه خود باشد؛ پس اگر بانویی آرایش و جلوه گریاش را تنها برای شوهرش قرار دهد، از او پادشاهی خواهد ساخت که ملکه بی همتایی نصیبش شده و قدردانش خواهد بود.
پی نوشت:
[1] الوسائل، باب 6، حدیث .2
[2] مفردات راغب، ماده «عز».
[3] نهج البلاغه، حکمت 48، «الظَّفَرُ بِالْحَزْمِ، وَالْحَزْمُ بِإِجَالَهِ الرَّأْی، وَالرَّأْیُ بِتَحْصِینِ الاْسْرَارِ».
[4] مستدرک الوسائل، ج 14، ص .243
[5] الکافی، ج 5، ص 508.
هدف اصلی از ازدواج، رسیدن به آرامش است و زمانی خانه به کانونی برای آرامش زوجین تبدیل میشود که زن و شوهر وظایف خود را بشناسند و به آنها عمل کنند. سه ویژگی زن نمونه از نگاه اسلام رازداری، اطاعت پذیری و فقط آرایش کردن برای همسر است.