بسم الله الرحمن الرحیم
بین اهل تسنن و شیعیان گاها اختلافاتی وجود دارد که عمده آنها برمیگردد به منابعی که ایشان استفاده میکنند. در فقه، عقائد، اصول و ... اختلافاتی که مشاهده میشود برگشت به منابعی میکنند که مورد اعتماد ایشان است.
یکی از اختلافاتی که شیعیان و اهل تسنن دارند، نحوۀ پایان دادن به قرائت قرآن است. در همین ابتدا بایستی یادآور شویم که خیلی از اختلافات موجود، آن چنان مهم نیستند که کسی بخواهد با بزرگنمایی آنها بخواهد بگوید: «بین شیعه و سنی اختلاف عظیمی است». این که قرائت قرآن را با "صدق الله العلی العظیم" پایان دهیم یا با "صدق الله العظیم"؛ امر زیاد مهمی نیست.
اما اینکه این اختلاف از کجا آب می خورد باید عرض کنیم:
اصراری که شیعیان بر خواندن "صدق الله العلی العظیم" دارند با توجه به روایاتی است که در منابعشان موجود است. نمونهای از آنها این است:
دلیل اول: «ابن سلام از پيامبر(صلی الله عليه و آله و سلّم) سوالات متعددی كرد كه يكی از آنها اين بود: ای محمد(صلی الله عليه و آله و سلّم) به من خبر ده شروع و ختم قرآن با چيست؟
پيامبر(صلی الله عليه و آله و سلّم) فرمود: شروع آن با "بسم الله الرحمن الرحيم" و پايان آن با "صدق الله العلی العظيم" است».[1]
دلیل دوم: در اعمال ام داود است كه امام صادق(عليه السلام) فرمود: «بعد از خواندن قرآن در حالی كه رو به قبله هستي «صدق الله العلی العظيم» بگو».[2]
این دو حدیث است که شیعه بر طبق آنها عمل میکند.
اما اهل تسنن دلیلی که برای گفتن "صدق الله العظیم" ارائه میکنند ظاهرا این است که (چون شیعیان علی را همطراز خدا قرار میدهند و آنرا در کنار نام خدا در "صدق الله العلی العظیم" می آورند، ما "العلی" را حذف میکنیم).
برای قضاوت در مورد دلیل اهل سنت، بد نیست به قرآن هم مراجعهای داشته باشیم. وصف خدای متعال در قرآن در مورد اوصاف خدا، "هو العلی العظیم" آمده است[3] که باید اهل تسنن بدان جواب مناسبی داشته باشند. آیا خدا هم خواسته نام علی(علیه السلام) را همطراز خود قرار دهد؟ یا وصف "العلی" به معنی بلند مرتبه، یکی از اوصاف خداست؟
میبینیم که شیعه با استناد به روایاتی که در منابعش آمده است، "صدق الله" را همراه وصف "العلی" میآورد. اما متأسفانه اهل تسنن که ادعای عمل به سنت رسول الله را میکنند، بدلایلی واهی و غیر حقیقی، "صدق الله العظیم" میگویند.
بنده قضاوت را بر عهده مخاطب واگذار میکنم تا خود قضاوت کند که حرف حق کدام است.
پانوشتها:
[1] علامه مجلسی، بحارالانوار، ج 57، ص 243، باب 37، ص 241، چاپ بيروت.
[2] همان، ج 95، ص 400، باب 26.
[3] بقره/255 و شوری/4.