برنامه «زاویه» به مناسبت برگزاری نمایشگاه کتاب با حضور «سید مجید امامی» در راستای آسیب‌شناسی مسئله کتاب و کتابخوانی در کشور، به زوایایی پرداخت که شاید تا امروز کمتر گفته شده و به آن توجه شده باشد.
مجله تصویری "زاویه" -که شاید بتوان گفت شناخته‌شده‌ترین برنامه صداوسیما در حوزه علوم انسانی است- در برنامه بیستم اردیبهشت خود به بهانه برگزاری نمایشگاه بین‌المللی کتاب، به موضوع کتاب و کتابخوانی پرداخت.
مهمان برنامه، «سید مجید امامی» -عضو هیأت علمی دانشگاه امام صادق علیه‌السلام و رئیس شورای فرهنگ عمومی- با حضور در «زاویه» در گفتگو با «سید مهدی ناظمی»، تهیه‌کننده و مجری این برنامه به مباحثی پرداخت که با کلیشه‌ها فاصله داشت و برای همه علاقه‌مندان به حوزه کتاب و کتابخوانی قابل‌استفاده بود. ناظمی نیز با اینکه از نظر علمی در جایگاهی است که خودش می‌تواند مهمان این برنامه باشد، بدون اینکه درصدد به رخ‌کشیدن خود و معلوماتش باشد، با گزیده‌گویی، برای مجید امامی فرصت تبیین نظراتش را فراهم کرد.
می‌توان گفت آنچه در این گفتگو گذشت، پاسخی قانع‌کننده به این پرسش بود که چرا با وجود پیشینه فرهنگی کشور و علاقه مردم و استقبال چشمگیر مردم از نمایشگاه کتاب، آمار کتابخوانی با وضعیت مطلوب فاصله‌ای قابل توجه دارد؟
امامی با تأکید بر لزوم حفظ ارتباط فرهنگی با میراث گذشته، کتاب‌هایی مانند شاهنامه فردوسی یا خمسه نظامی را به غلافی توصیف کرد که شمشیر فرهنگ ما را حفظ کرده و جلا داده‌اند، و کم‌توجهی به توزیع مناسب کتاب و تشکیل زنجیره فرهنگی را مایه بی‌دفاع شدن در برابر موج ترجمه و دیگر هجمه‌های فرهنگی دانست و گفت: «اگر نتوانیم شخصیت‌هایی مانند فردوسی و نظامی را در زنجیره صنایع فرهنگی دیگر، که مادرشان کتاب است، قرار بدهیم، باید با فرهنگ مکتوب خودمان خداحافظی کنیم».
وی پویانمایی، پی‌نمایی، نوشت‌افزار، پوشاک، بازی‌های محیطی، کارتی و میزی و ... را اعضای این زنجیره فرهنگی دانست و بر لزوم حرکت به سمت شخصیت‌پردازی و بازارپردازی تأکید کرد و توجه به این مسئله را یکی از رموز ناشرانی برشمرد که آثارشان شمارگان ده یا پانزده میلیونی دارد.
رئیس شورای فرهنگ عمومی با ابراز نگرانی از حاکم شدن فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی، غفلت از معاصرسازی ادبیات کهن را باعث کوچک شدن دایره واژگانی نوجوانان و جوانان ما دانست؛ در حالی که زبان پارسی یک گنجینه چندهزار کلمه‌ای است.
امامی همچنین با توجه دادن به لزوم تحول در نگاه به کتابخانه‌ها، گفت: «نسل جدید کتابخانه‌ها قلب تپنده فرهنگ مکتوب در شهر هستند. با وجود کتاب‌های برخط و با امکان تبدیل کتاب به صنایع فرهنگی دیگر، نباید کتابخانه‌ها را به چشمِ انبار کتاب یا حتی محل مطالعه دید». وی بهره‌گیری مناسب از ظرفیت کتابخانه‌های عمومی را در گرو ارتباط تنگاتنگ و جدی با مسجد، مدرسه و خانواده، و به اصطلاح «طبیب دوار» بودن دانست و عنوان کرد: «کتابخانه‌ها باید مقری باشند برای گفتگوهای آزاد درباره کتاب‌ها، نه سکوت‌خانه؛ و کتابدار باید با خانواده‌های اطراف خود در ارتباط باشد و مشاور و مبلغ کتاب باشد».
این استاد دانشگاه همچنین با اشاره به نقش پررنگ استادان دانشگاه در ترویج کتابخوانی، گفت: «هر معلم باید مشاور کتاب باشد. معلمی که در هفته یک ساعت کتاب نمی‌خواند و برای دانش آموزش مشاور کتاب نیست، نمی‌تواند معلم کاملی باشد». او کلاسی را دعوت‌کننده به تفکر دانست که از اول تا آخر آن چندین کتاب ردوبدل شده و درباره منابع آن حوزه بحث‌های انتقادی صورت بگیرد.
مجید امامی در مقابله با معضل گرانی کتاب، استفاده از ظرفیت فرهنگ دینی ایران، وقف و نذر را مؤثر ارزیابی، و بر نهادینه‌سازی فرهنگ تعویض و اهدای کتاب تأکید کرد و توصیه کرد کتابخانه‌ها فضا را برای ترویج کتاب آماده کنند تا ناشران راغب به اهدای کتاب به کتابخانه‌ها باشند.
تماشای بخش گفتگوی این قسمت از برنامه، به علاقه‌مندان به آسیب‌شناسی حوزه کتابخوانی در ایران توصیه می‌شود.