دلیل کسانی که ادعا می‌کنند «شیخ فضل‌الله نوری» با تحصیل دختران در مدارس مخالفت کرده، گفت‌وگوی ایشان در کتاب «تاریخ بیداری ایرانیان» است. مراجعه به این کتاب گواهی بر دروغ بودن این ادعا می‌باشد.
تاریخ اجتماعی شیعه نشان می‌دهد که هر جا عالمان و روحانیون در جامعه حضور پر رنگ داشته و هدایت و رهبری مردم را بر عهده گرفتند، مردم با پذیرش سخنان و ارشادهای آنان ضرر نکردند و خیر و برکت به آنها روی آورد. تاثیر تاریخی و شگرف عالمان شیعه سبب شده تا دشمن بر این نقطه حساس تمرکز کرده و هدفش چیزی جز تخریب جایگاه این قشر مقدس و الهی نیست.
«شیخ فضل‌الله» نوری یکی از عالمان برجسته در تاریخ معاصر شیعه می‌باشد. ایشان در دوره قاجار زیست می‌کرد و از رهبران مشروطه‌خواه و مبارز بر علیه نظام استبدادی به‌شمار می‌رفت. ضعف حکمرانی قاجاریان چنان گسترده شده بود که افراد غیر مسلمان در دستگاه‌های دولتی نفوذ کرده و اعمال قدرت می‌کردند. همین افراد نفوذی توانستند حرکت مقدس شیخ فضل‌الله نوری را خنثی کرده و در یک دادگاه فرمایشی و با حضور یک قاضی غیر مسلمان، ایشان را به اعدام محکوم کنند.
گزارش‌های تاریخی گویای آن است که مشروطه‌خواهان یک هدف مشترک داشتند و آن، نفی هرگونه استبداد و تبعیض بود، اما دو دستگی در میان طرفداران مشروطه به وضوح مشاهده می‌شد. برخی مشروطه‌خواهان، رسیدن به این هدف را فقط در تجددگرایی و الگوبرداری از حکومت‌های غربی می‌دانستند و برخی دیگر نیز رسیدن به مشروطه را در سایه قوانین شریعت مقدس اسلام و مذهب جعفری معنا می‌کردند.[1]
یکی از تلاش‌های مستمر شیخ فضل‌الله نوری آگاه ساختن مشروطه‌خواهانی بود که سعی داشتند با الگو گرفتن از دنیای غرب به هدف خود برسند. از اقدامات مشروطه‌خواهان غرب‌زده، تاسیس مدارس به بهانه آموزش دانش‌هایی مثل شیمی و فیزیک بود که در واقع، اینها مدارسی بودند که بابیان و بهائیان در آنها نفوذ داشته و عقاید خرافی خود را در آنها تعلیم می‌دادند. شیخ فضل‌الله نوری با ترویج و گسترش این مدارس به شدت مخالفت می‌کرد.
تحریف‌کنندگان تاریخ و دشمنان که از تاثیرگذاری بالای روحانیت شیعه ناراحت و خشمگین هستند، ادعا کردند که شیخ فضل‌الله نوری با تحصیل دختران مخالفت داشته و معتقد بود آنها نباید به مدرسه بروند. شاهد سخن آنان، جملات این روحانی شیعه در کتاب «تاریخ بیداری ایرانیان» تالیف «ناظم الاسلام کرمانی» است. مراجعه به این کتاب پرده از حقیقت برداشته و دروغ دشمنان را هویدا می‌سازد.
بر اساس گزارش نویسنده، شیخ فضل‌الله نوری می‌گوید: «ناظم الاسلام! تو را به حقیقت اسلام قسم می‌دهم، آیا این مدارس جدیده خلاف شرع نیست و آیا ورود به این مدارس مصادف با اضمحلال دین نیست؟»[2] به وضوح مشخص است که تحریف‌کنندگان واژه «دختران» در جمله دوم را اضافه کردند تا مخالفت شیخ فضل‌الله نوری با تحصیل دختران را القا کنند، اما این اتهامی بیش نبوده و نیست.
پی‌نوشت:
[1]. کرمانی، ناظم الاسلام، تاریخ بیداری ایرانیان، ج1، ص13. امیرکبیر.
[2]. همان، ص257.