مدگرایی در نیازهای طبیعی انسان ریشه دارد و برخاسته از روحیه نوگرایی انسان است، اما به دلیل برخی ویژگیها که در انواع مدهای امروزی نهفته، آسیبها و پیامدهای متعددی دارد.
پیامدهای منفی روحی و روانی از دیگر آسیبهایی است که مدگرایان در معرض آن قرار دارند. به ذکر مهمترین آنها میپردازیم؛
۱.بحران هویت
هویت یعنی مجموع باورها و ارزشها و رفتارها و معنا دادن به هویت، یعنی توانایی در شناخت آنچه هستیم و آنچه میخواهیم باشیم. مدگرایی انسان را به جایی میرساند که بیشتر به خواسته دیگران اهمیت میدهد تا آنچه باید باشد. این افراد در طول زندگی خود برای اینکه در نظر دیگران ارزشمند جلوه کنند، حاضرند باورها ارزشها و رفتارها خود را نادیده بگیرند و به هر قید و شرطی که از طرف جامعه به آنها تحمیل میشود تن دهند. در نتیجه چنین کسانی هیچگاه نمیتوانند باورهای خود را از باورهای دیگران جدا کنند و برای خود نقش ثابتی پیدا کنند و در نتیجه هویت ثابت خود را نخواهند یافت.
۲.احساس شکست و ناکامی
رشد سریع انواع مدها و رواج آن در بازار و نیز محدودیت امکانات مردم برای دستیابی به آخرین مدها، موجب میشود مدگرایان علی رغم تلاش خود نتوانند به آرزوهایشان برسند و همین امر عاملی برای شکست روحی افراد مدگرا است.
۳.فردگرایی و جمع گریزی
انسان مدگرا به دلیل برتریهای ظاهری، خود را تافته جدا بافته از جامعه قلمداد میکند، از همین رو کسانی را شایسته و لایق دوستی با خود میداند که از نظر ظاهری هم شأن او باشند. بروز این ویژگی روحی باعث میشود افراد مدگرا بسیاری از روابط اجتماعی خود را کنار گذاشته و محدوده ی رابطه اجتماعی شان را تنگتر کنند، این در حالی است که اسلام حتی اجازه نمیدهد افراد برای عبادت از اجتماع فاصله بگیرند، چه برسد به جمع گریزیهایی که در پرتو خودخواهی، تکبر و برتریطلبیهای ظاهری باشد.
۴.نارسایی عاطفی و روانی
بی تردید هر فرد علاوه بر داشتن محدودیت زمان و اقتصادی، محدودیت عاطفی، ذهنی، روانی دارد. این محدودیتها ایجاب میکند که افراد با مدیریت صحیح آن را به تناسب در کارهای مهم زندگی مثل تحصیل، روابط زناشویی و خانوادگی و شغلی و.... هزینه کنند. به کارگیری افراطی این سرمایهها در بعدی خاص مانند مدگرایی باعث نارسایی عاطفی، ذهنی، روانی و .... و در ابعاد مهم دیگر زندگی میگردد، که موجب افت تحصیلی، کاهش مهرورزی، ناسازگاری در روابط بین فردی، مشکل اشتغال و کاهش خلاقیت میشود.
۵.از دست دادن اراده و اختیار
وقتی محور اصلی زندگی افراد مد باشد، موجب از بین رفتن اراده مدگرا میشود، چرا که در این گونه تقلیدهای کورکورانه تشخیص خواستهها و نیازهای واقعی و شعور و اراده انتخاب تعطیل میشود و پسند و نظر دیگران ملاک قرار میگیرد، نه پسند و سلیقه خود فرد. شاید به ذهن خطور کند که این افراد با اختیار خودشان مدها را انتخاب میکنند، اما در واقعیت آن است که هر چند ممکن است این افراد در ظاهر مدی را انتخاب کنند، اما در واقع در انتخاب نوع مد از خود اختیاری ندارند و کاملاً مطیع مد و مدسازانند و هر چیزی که تبدیل به مد شد زشت یا زیبا آنان را در بند خود میسازد. اگر لباس یا مدل مویی تغییر کرد و مد جدیدی به بازار آمد این افراد دیگر حاضر نیستند از مدهای قبلی به دلیل دِمُدِه شدن استفاده کند، هرچند از مدهای جدید زیباتر باشد.
۶.اختلال در حس زیبایی شناختی
از آفتهای مدگرایی آن است که مدگرایان همان چیزی را که طراحان مد القا و ترویج کنند، به عنوان امری پسندیده و زیبا قبول میکنند و همین امر موجب میشود تا به مرور زمان حس زیبایی شناختی خود را از دست بدهند و مدهایی را بپذیرند که اگر عنوان مد نداشته باشد، هیچ انسان عاقلی زیر بار آن نمیرفت. مگر نه این است که امروزه جوانان ما حاضرند برای شلوارهای چاکدار و پاره که امروزه مد شده پول هنگفتی پرداخت کنند و یا مدل موهای خود را به اشکال مضحکی درآورند و با کمال افتخار در خیابان ظاهر میشوند.