خصائص امام زمان (عج) در کلام امام خمینی (ره)

خصائص امام زمان (علیه السلام) در نگاه امام خمینی (رحمه الله)

اگر عید ولادت حضرت رسول (صلی الله علیه و آله) بزرگترین عید است برای مسلمین از باب این که موفق به توسعه آن چیزهایی که می خواست توسعه بدهد، نشد، چون حضرت صاحب (علیه السلام) این معنا را اجرا خواهد کرد و در تمام عالم، زمین را پر از عدل و داد خواهد کرد، به همه مراتب عدالت، به همه مراتب دادخواهی؛ باید ما بگوییم که عید شیعیان، عید تولد حضرت مهدی (علیه السلام) بزرگترین عید است. [1]

ویژگی ها و خصایص حضرت مهدی (علیه السلام) بیشتر از آن است که بتوان در این مقاله بیان نمود. اما برخی از خصایصی که حضرت امام خمینی (رحمه الله) در سخنان خود به آن ها اشاره نمودند را ذکر می کنیم.

1- خاتم الاوصیاء: امام راحل در سخنان خویش می فرمایند: «سالروز مبارک ولادت با سعادت و پر برکت حضرت خاتم الاوصیاء و مفخر الاولیاء حجت بن الحسن العسکری (ارواحنا لمقدمه الفداء) بر مظلومان دهر و مستضعفان جهان مبارک باد» [2] این سخن حضرت امام (ره) اشاره به مطلبی دارد که در روایات متعدد ذکر شده است. از جمله این روایت: «الْأَئِمَّةُ مِنْ بَعْدِي اثْنَا عَشَرَ أَوَّلُهُمْ أَنْتَ يَا عَلِيُّ وَ آخِرُهُمُ الْقَائِمُ» [3] (ائمه ی بعد از من دوازده نفرند. اولین آنها تو هستی ای علی و آخرین آن ها قائم است).

2- خلیفه الهی: از دیگر ویژگی های امام عصر (علیه السلام) خلیفة الله بودن حضرت است که در بیان امام خمینی (ره) می خوانیم: «من خیلی ناراحت می شوم گاهی از این که مثلا امام عصر (علیه السلام) را می گویند سلطان السلاطین؛ خلیفة الله است» [4] قرآن کریم در سوره بقره می فرماید: «إِذْ قالَ رَبُّكَ لِلْمَلائِكَةِ إِنِّي جاعِلٌ فِي الْأَرْضِ خَليفَة» (البقره/30) (زمانی که پروردگارت به ملائکه گفت: من در زمین خلیفه ای قرار می دهم). در روایات ما از امام زمان (علیه السلام) به عنوان خلیفة الله یاد شده. «يَخْرُجُ الْمَهْدِيُّ وَ عَلَى رَأْسِهِ غَمَامَةٌ فِيهَا مُنَادٍ يُنَادِي هَذَا الْمَهْدِيُّ خَلِيفَةُ اللَّهِ فَاتَّبِعُوهُ» [5] (مهدي (عج) خروج مي کند و بر بالاي سرش ابري باشد و در آن است که فرياد کند اين مهدي خليفه خدا است پس متابعش کنيد)

3- مصلح: امام راحل می فرماید: «و آن روزی که ان شاء الله تعالی مصلح کل ظهور نماید، گمان نکنید که یک معجزه شود و یک روزه عالم اصلاح شود؛ بلکه با کوشش ها و فداکاری ها، ستمکاران سرکوب و منزوی می شوند» [6] «من امیدوارم که ان شاء الله حضرت بقیة الله زودتر تشریف بیاورند و این طبیب واقعی بشر، با آن دم مسیحایی خود، اصلاح کند این ها را» [7]
اصلاح گر بودن حضرت مهدی (علیه السلام) در روایات ما ذکر شده است: «فِي قَوْلِهِ اعْلَمُوا أَنَّ اللَّهَ يُحْيِ الْأَرْضَ بَعْدَ مَوْتِها يَعْنِي يُصْلِحُ الْأَرْضَ بِقَائِمِ آلِ مُحَمَّدٍ مِنْ بَعْدِ مَوْتِهَا يَعْنِي مِنْ بَعْدِ جَوْرِ أَهْلِ مَمْلَكَتِهَا» [8] (ابن عباس در ذیل آیه ی «بدانید خداوند زمین را پس از مرگش زنده می کند» می گوید: یعنی اصلاح می کند زمین را به دست قائم آل محمد بعد از مرگش، یعنی بعد از آن که توسط اهلش پر شد از جور».

4- بقیة الله: امام زمان (عج) بقیة الله است که خداوند در قرآن او را ذکر می کند: «بَقِيَّتُ اللَّهِ خَيْرٌ لَكُمْ إِنْ كُنْتُمْ مُؤْمِنين» (هود/86) (بقیة الله برای شما بهتر است اگر مومن باشید).
امام خمینی (ره) امام زمان (علیه السلام) را به بقیة الله و ذخیره خدا تعبیر می کند: «دست عنایت خدای تبارک و تعالی به سر این ملت کشیده شده است و ایمان آن ها را تقویت فرموده است که یکی از علائم ظهور بقیة الله (ارواحنا فداه) است» [9]

5- صاحب: «در زمان حضرت صاحب (علیه السلام) هم که ایشان با تمام قدرت می خواهند عدل را اجرا نمایند» [10] «در زمان حضرت صاحب (علیه السلام) حکومت، واحد می شود» [11] «آیا خلاف قرآن نیست که ما دیگر معصیت کنیم تا حضرت صاحب بیاید؟!» [12]
البته به حضرت مهدی (علیه السلام) امام زمان، صاحب الزمان یا صاحب عصر هم گفته می شود: «می گویند والعصر، إن الانسان لفی خسر، امام زمان است. یعنی عصاره همه موجودات. قسم به عصاره همه موجودات، یعنی قسم به انسان کامل ان الانسان لفی خسر» [13]
صفت صاحب توسط هم عصران امام گفته شده است: «دَخَلْتُ عَلَى صَاحِبِ الزَّمَانِ بَعْدَ مَوْلِدِهِ بِعَشْرِ لَيَالٍ فَعَطَسْتُ عِنْدَهُ فَقَالَ يَرْحَمُكَ اللَّه‏» [14] (بر حضرت صاحب الزمان وارد شدم بعد از ده شب از تولدشان که ناگاه عطسه کردم و ایشان فرمودند: یرحمک الله)

6- منتظَر: امام زمان (علیه السلام) کسی است که عالم و آدم انتظار او را می کشند به همین دلیل ایشان را «منتظَر» نامیده اند: «مهدی منتظَر در لسان ادیان و به اتفاق مسلمین از کعبه ندا سر می دهد و بشریت را به توحید می خواند» [15]
امام صادق (علیه السلام) می فرمایند: «يَا زُرَارَةُ وَ هُوَ الْمُنْتَظَرُ وَ هُوَ الَّذِي يُشَكُّ فِي وِلَادَتِه» [16] (ای زراره! او منتظَر است و او کسی است که در ولادتش شک می کنند)

7- خورشید هدایت: «امید است که خداوند متعال آن روز فرخنده را به ظهور این مولود فرخنده هر چه زودتر فرا رساند و خورشید هدایت و امامت را طالع فرماید» [17]. در روایت نیز وارد شده: «إِنَّ قَائِمَنَا إِذَا قَامَ أَشْرَقَتِ الْأَرْضُ بِنُورِ رَبِّها وَ اسْتَغْنَى الْعِبَادُ عَنْ ضَوْءِ الشَّمْس‏» [18] (هنگامی که قائم ما قیام کند، زمین را به نور پروردگارش روشن می کند و بندگان را از نور خورشید بی نیاز می کند)

8- مهدی موعود: «من نمی توانم اسم رهبر روی ایشان بگذارم؛ بزرگتر از این است. نمی توانم بگویم که شخص اول است، برای این که دومی در کار نیست. ایشان را نمی توانم با هیچ تعبیری تعبیر کنم إلّا همین که مهدی موعود است. آنی است که خدا ذخیره کرده است برای بشر» [19]

------------------------------

پی نوشت:

[1].صحیفه نور، ج12، ص481.
[2].همان، ج15، ص32.
[3]. الامالی، ص111.
[4].صحیفه نور، ج8، ص149.
[5]. کشف الغمه، ج2، ص470.
[6].وصیت نامه سیاسی الهی امام خمینی (رحمه الله) قسمتی از بند «ع».
[7].صحیفه نور، ج17، ص49.
[8]. الغیبة، ص175.
[9].صحیفه نور، ج16، ص87.
[10]. همان، ج19، ص180.
[11]. همان، ج20، ص79.
[12].همان، ج20،ص197.
[13].همان، ج7، ص225.
[14]. الغیبة، ص 232.
[15].صحیفه نور، ج18، ص88.
[16]. الکافی، ج1، ص337.
[17].صحیفه نور، ج15، ص22.
[18]. الارشاد، ج2، ص381.
[19]. صحیفه نور، ج12، ص208.