چه آياتى در قرآن كريم درباره پزشكى و طبابت وجود دارد و آيا ما مى توانيم در معالجه امراض از قرآن استفاده كنيم يا نه؟
قرآن كريم، كتاب انسان سازى است و هدف آن، هدايت انسان به سوى كمال و برآوردن نيازهاى بشر در اين مسير است. اين هدف، عمدتاً در چند محور ازجمله: اعتقاديات، اخلاقيات و احكام، پى ريزى شده است; بنابراين، قرآن، كتاب كيهان شناسى، زيست شناسى، طبابت و... نيست، بلكه شأنش بالاتر از اين معنا است و اگر ديده مى شود كه گاه از مسائل علمى نيز در قرآن ذكرى به ميان آمده، به دليل مسائل ديگر است.
در مورد طبابت بايد دانست كه معالجه، به وسيله پزشك انجام مى گيرد; ولى شفا با خدا است. چه بسا معالجه صورت پذيرد، ولى شفايى در كار نباشد. شفا، گاهى از راه معمول آن، يعنى معالجه پزشك و خوردن دارو و گاهى از راه هاى ديگر به دست مى آيد; به عبارت ديگر، خدا شفا راگاه در عوامل طبيعى وگاه در معنويات و عوامل غير طبيعى قرار مى دهد.
قرآن نيز مى تواند عاملى معنوى براى شفاى امراض جسمى باشد. در اين مورد نيز هم خود قرآن اشاره دارد و هم از اهل بيت(عليهم السلام)روايات و احاديث متعددى به دست ما رسيده كه در بيمارى هاى جسمى به قرآن پناه مى بردند و يا بيماران را به قرآن ارجاع و پناه مى دادند و شفاى امراض را در آن جست و جو مى كردند . در اين جا دو نمونه از اين روايات را مى آوريم:
1. در كتاب طب الائمه از امام باقر(عليه السلام) نقل شده است كه فرمود: كسى را كه سوره «حمد» و «توحيد» درمان نكندهيچ چيز ديگرى درمان نخواهد نمود. هر دردى را اين دو سوره درمان مى كنند.
2. هم چنين در كتاب مكارم الاخلاق از امام صادق(عليه السلام) نقل شده كه حضرت فرمود: «لَو قُرِأَتِ الحَمدُ عَلى مَيّت سَبعِينَ مَّرةً ثُمَّ رُدَّت فِيه الرُّوحُ ما كانَ عَجَباً» ; اگر پس از قرائت هفتاد بار سوره «حمد» بر مرده اى، زنده گردد، تعجّبى نيست.
قرآن نيز به شفاى معنوى و جسمانى بشر اشاره نموده است:
1. (يـاَيُّهَا النّاسُ قَدْ جاءَتْكُمْ مَوْعِظَةٌ مِنْ رَبِّكُمْ وشِفاءٌ لِما فِى الصُّدُورِ ...) ; اى مردم! اندرزى از سوى پروردگارتان براى شما آمده است; و درمانى براى آنچه در سينه هاست; (درمانى براى دلهاى شما) و هدايت و رحمتى است براى مؤمنان.
2. (و نُنَزِّلُ مِنَ الْقُرءَانِ ما هُوَ شِفاءٌ و رَحْمَةٌ لِلْمُؤْمِنينَ و لايَزيدُ الظّلِمينَ إِلاّ خَساراً) ; و از قرآن آن چه را شفا و رحمت براى مؤمنان است نازل مى كنيم ]در حالى كه[ ستم كاران را جز خسارت نمى افزايد.
3. درباره عسل مى فرمايد: (يَخرُجُ مِن بُطونِها شَرابٌ مُختَلِفٌ اَلونُهُ فيهِ شِفاءٌ لِلنّاسِ)
منبع : پرسمان علوم قرآنی / سید محمد حسن جواهری