- پیامبر (صلی الله علیه وآله) دو فایده برای روزه بیان میکنند:1.دوری شیطان اعم از جن و انس 2.زکات بدن.(امالي صدوق، ص61)
در روایتی نقل شده است که پیامبر اکرم(صلی الله علیه وآله) به اصحاب فرمودند: «آیا به شما خبر دهم از چیزی که اگر انجام دهید شیطان به فاصله شرق تا غرب از شما فاصله گیرد؟ گفتند بلی. فرمود روزه روی شیطان را سیاه میکند... و برای هرچیزی زکاتی است و زکات بدن روزه است.» (امالي صدوق، ص61)
دو نکته بسیار زیبا و مهم در این روایت ارزشمند به چشم می خورد:
نکته اول: یکی از فواید روزه گرفتن این است که شیاطین جن و انس که از داعیان و وسوسهگران غفلت و گناه هستند از انسان دور میشوند و کار عقل در اداره کردن نفس اماره راحتتر میشود. البته موفقیت لازم در این زمینه زمانی حاصل میشود که ثمره روزه گرفتن تنها تحمل گرسنگی و تشنگی نباشد، در واقع روزه دارانی در این میدان پیروز میشود که تمام اعضاء و جوارحشان روزه باشد.
نکته دوم: در این روایت روزه زکات بدن معرفی شده است. یکی از معانی زکات در لسان اهل لغت عبارت است از فزونی یافتن و پاک شدن.(ترجمه و تحقيق مفردات الفاظ قرآن، ج2، ص148) با روزهگرفتن جسم انسان صحت یافته و زمینه تقویت و سلامت جسمِ و روح روزهدار فراهم میشود همان گونه که در روایت دیگر میفرمایند: «صُومُوا تَصِحُّوا؛ یعنی روزه بگیرید تا صحت و سلامت یابید.»(بحارالانوار، ج59، ص267)
نکته آخر: در واقع با روزهداری روح و عقل آدمی از سلطه هواهای نفسانی خارج شده و روزه دار را در مسیر رشد و تعالی قرار میدهد.
پینوشت:
الأمالي (للصدوق)، محمد بن على ابن بابويه، 1جلد، كتابچى - تهران، چاپ: ششم، 1376ش، ص61.
ترجمه و تحقيق مفردات الفاظ قرآن، حسين بن محمد راغب اصفهانى، 4جلد، مرتضوي - تهران، چاپ: دوم، 1374ش، ج2، ص148.
بحار الأنوارالجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار، مجلسى، محمد باقر بن محمد تقى، (ط - بيروت)، 111جلد، دار إحياء التراث العربي - بيروت، چاپ: دوم، 1403 ق، ج59، ص267.