با فرزندی که حرف زشت می زند چه برخوردی کنم؟

پرسش: با سلام. پسری کمتر از دو سال دارم كه تمام حرفها و رفتار ديگران رو تكرار مي كنه مشكلم اينجاست كه ما و خانواده شوهرم يك جا زندگي مي كنيم و متاسفانه خيلي بد دهن و بد زبان و جيغ جيغو هستند و به خاطر علاقه اي كه به پسرم دارن بيشتر ساعت هاي روز پسرم پيش انهاست و دقيقا كلمات و رفتارهاي انها رو تكرار مي كنه وجيغ ميزنه هرچي هم بهشون ميگم پيش پسرم حرف بد نزنيد به هم فحش نديد به حرفم نمي كنن عادت كردن .خواهش مي كنم منو راهنماي كنيد چطور به پسرم بفهمونم كه كلمات بد رو تكرار نكنه و جيغ نزنه با توجه به سن كمش. لطفا جوابمو بديد. باتشكر

پاسخ: با سلام خدمت شما پرسشگر گرامي از اينكه با اين مركز خرسنديم و اميدواريم كه ما را از دعاي خير خود در ماه مبارك رمضان محروم نكنيد.
روان شناسان يكي از مهم ترين دوران زندگي فرد را كه در آن ويژگي رفتاري او شكل مي گيرد و پايه هاي شخصيت فرد گذاشته مي شود را سنين قبل از پنج سال مي دانند و بر داشتن برنامه تربيتي در اين دوران تاكيد زياد دارند، بنابراين والديني كه به فكر تربيت كودك خود هستند نبايد به راحتي از كنار اين دوران با اهميت عبور كنند، بلكه بايد با توجه به اهميت اين دوران در راستاي استفاده بيشتر از اين دوران براي تربيت فرزند خود برنامه ريزي كنند.
كودك در آغاز وجود از هر گونه عادت خوب يا بدي خالي است دوران كودكي دوران تكوين عادتهاست. شخصيت كودك در اين زمان تشكيل مي شود و زندگي آينده اش را ترسيم مي نمايد. نهاد خانواده يكي از تأثيرگذارترين نهادها بر تربيت فرزند مي باشد. پدر و مادر اولين و آشناترين چهره هايي هستند كه كودك با آنها برخورد مي كند در دوران ناتواني و نياز و وابستگي كودك، پدر و مادر هستند كه با عشق و اخلاص به ياري كودك مي شتابند و از او پرستاري و نوازش مي نمايند. همه نيازهاي غذاي و بهداشتي و عاطفي كودك از ناحيه پدر و مادر تأمين مي شود. كودك به تدريج به موقعيت حساس پدر و مادر و نياز شديد خود به آنان پي مي برد و متقابلا به آنها علاقه مند مي گردد و به همين جهت والدين خود را بهترين و خيرخواه ترين و با نفوذترين اشخاص مي داند كه مي توان آنها را سرمشق و الگوي زندگي قرار داد و از رفتارشان پيروي نمود. بنابراين پدر و مادر را مي توان به عنوان اولين و مؤثرترين و بادوام ترين و مطمئن ترين الگوها معرفي كرد. كودك همه چيز را در خانه از پدر و مادر ياد مي گيرد از لبخندها و زمزمه ها و نوازش هاي مادر، درس خوش بيني و اعتماد و اظهار محبت مي آموزد. از تندي ها و عصبانيت ها و بدرفتاري هاي او نيز درس عصبانيت و بدرفتاري مي گيرد. سخن گفتن، آداب غذا خوردن -رعايت نظم- بهداشت و تقيد به انجام وظايف ديني يا لااباليگري و ديگر امور اخلاقي را كودك غالبا در خانه و از پدر و مادر ياد مي گيرد. بنابراين، پدران و مادراني كه به تربيت صحيح فرزندان خويش و سعادت دنيوي و اخروي آنها علاقه دارند بايد در ابتدا رفتارشان را اصلاح كنند و خودشان را به صورت بهترين الگوها درآورند تا فرزندانشان از آنها تقليد نمايند و درس زندگي بياموزند. والدين در صورتي مي توانند فرزندان خويش را با تربيت هاي اسلامي و مقيد به ضوابط شرعي پرورش دهند كه خودشان نيز در محيط خانواده و در حضور فرزندان به انجام وظايف ديني و رعايت اخلاق نيك اسلامي ملتزم باشند و از ارتكاب گناه خودداري كنند. برعكس چنانچه پدر و مادر، نسبت به انجام وظايف ديني و مراسم مذهبي، لاابالي يا بي اعتنا باشند، نبايد انتظار داشته باشند كه فرزنداني ديندار و ملتزم به مراسم ديني پرورش دهند. طبق اين مطالب روشن شد براي اينكه بتوانيد در رسيدن به هدف خود موفق باشيد بايد كار تربيتي را از شوهر و خود تان آغاز كنيد چنانچه شما و همسرتان به صورت عملي به دستورات اخلاقي پايبند باشيد، بدون شك تاثير عوامل محيطي بر رفتار كودكتان كمتر خواهد شد. با توجه به اين مقدمه با ذكر مواردي به بررسي سوال شما مي پردازيم:
1. روان شناسان خانواده بر اين باورنند، زماني دختر و پسر در زندگي خود موفق خواهند بود كه بتوانند در كنار هم سيستمي مستقل تشكيل دهند، يعني مرزهاي خود را با ساير خانواده ها به خوبي معلوم كنند و از ورود اطلاعاتي كه موجب آسيب رسيدن به سيستم خانواده آنان مي شود به شدت جلوگيري كنند. به بيان ديگر زماني زن و شوهر در زندگي خود موفق خواهند شد كه روابط آنان با افرادي كه در خانواده آنان نيستند روشن باشد و از دخالت آنان در امور زندگي به شدت جلوگيري كنند، خواه اين دخالت به صورت مستقيم باشد و يا مانند سوال شما به صورت غير مستقيم باشد. پرسشگر گرامي براي اينكه در رسيدن به هدف خود موفق باشيد لازم است در گام اول و در صورت امكان سيستم مستقلي تشكيل دهيد يعني مكان ديگري را براي زندگي انتخاب كنيد تا روابط شما با اعضا خانواده شوهرتان بسيار محدود شود، در غير اينصورت موارد زير را با دقت رعايت كنيد:
-لازم است محدوده روابط خود را با خانواده شوهرتان مشخص كنيد و به صورت بسيار محدود با آنان ارتباط داشته باشيد.
- سعي كنيد زماني با آنان ارتباط داشته باشيد كه كمتر از كلمات زشت استفاده مي كنيد. به عنوان مثال زماني كه آنان مشغول تماشاي تلويزيون هستند.
- زماني كه احساس مي كنيد فضاي خانواده آنان به گونه اي است كه شروع به استفاده از كلمات زشت مي كنند، مودبانه از اتاق خارج شويد.
- با شوهرتان در اين مورد صحبت كنيد و با بيان دلائل خود سعي كنيد او را متقاعد كنيد كه خانواده خود را ملزم به رعايت مسائل اخلاقي در برابر شما و كودكتان كند.
- از اين به بعد آنچنان با وقار و بزرگ منشانه با خانواده شوهرتان رفتار كنيد كه آنان اجازه اينگونه سخن گفتن را پيدا نكنند.
- زماني كه از رفتار آنان ناراحت مي شويد با حركات صورت و رفتار خود ناراحتي خود را به آنان نشان ندهيد.
- براي موفقيت در هدف خود سعي كنيد، اعضا خانواده شوهرتان را در اين زمينه با خود همراه كنيد. براي اين كار در ابتدا لازم است يكي از اعضا خانواده كه از سن كمتر و داراي نفوذ در خانواده مي باشد را انتخاب كنيد و سعي كنيد تا با دليل و منطق او را قانع كنيد كه چنين رفتارهايي در برابر كودك خردسال شما نادست است. بدون شك با همراه شدن برخي از اعضا خانواده شوهرتان با شما بهتر مي توانيد با آسيب هاي احتمالي برخورد كنيد.
- مراقب باشيد نكات بالا را بگونه اي بكار گيريد كه موجب حساسيت خانواده شوهرتان نشود وآنا ن احساس كه رفتارهاي شما جبهه گيري در برابر آنان است.
2. در سن يك و نيم سالگي كودك اكثر كلمات را بدون اينكه از معناي آن اطلاع داشته باشد به كار مي گيرد، (البته كودك معناي برخي از كلمات را به صورت عيني و ملموس با آن سر و كار دارد را به طور كامل مي فهمد كلماتي مانند مادر و پدر) بنابراين زياد نسبت به بكاربردن كلمات زشت از سوي او حساسيت نشا ن ندهيد، چرا كه كودك اين كلمات مانند ضبط صوت تكرار مي كند و از معناي آن هيچ اطلاعي ندارد و اگر شما نسبت به آن واكنش نشان ندهيد، پس از مدتي خود به خود كودك آن كلمه را فراموش مي كند. به ياد داشته باشيد كه حساسيت و واكنش شما در اين سن موجب كودك را نسبت به اين كلمات حساس مي كند و در نتيجه كودك اين كلمات را بيش از پيش استفاده مي كند.
3. از نشان دادن واكنش هاي شديد در برابر كلماتي كه كودكتان به كار مي برد، به شدت پرهيز كنيد؛ زيرا او در اين سن در حال ياد گيري كلمات مي باشد و هر گونه تنبيه مي تواند فرايند زبان آموزي او را با مشكل جدي روبرو كند.
4. به ياد داشته باشيد كودك شما در اين ميان مقصر نيست و مقصر اصلي محيط اطراف او مي باشد، پس به جاي اصلاح كودك خود براي اصلاح محيط او كوشش كنيد.پرسشگر گرامي بهترين راه براي حل مشكل شما از بين بردن عوامل محيطي است بنابراين به جاي اينكه برنامه تربيتي خود را براي تغيير كودك خود تنظيم كنيد، بهتر است تمام همت خود را براي تغيير محيط زندگي او و از بين بردن الگوهاي رفتاري غير اخلاقي مصروف كنيد.( به ياد داشته باشيد در سن يك و نيم سالگي نمي توان مفاهيم اخلاقي را به كودك ياد داد و اساسا كودك درك درستي از اين مفاهيم ندارد).
برگرفته از سایت پرسمان