تشرّف به حج، همانند هر رزق دیگری، در محدوده اراده الهی تعریف میشود و اعمال انسان از جمله تلاوت با تأمّل در قرآن، در تحقّق آن مؤثّر هستند.
طرح سؤال:
چند روز باید سوره مبارکه انعام را بخوانیم تا به حج مشرف شویم؟
پاسخ:
روایاتی داریم دال بر اینکه تلاوت برخی سورهها باعث توفیق یافتن بر تشرّف به حج میشود. باید توجّه داشت که اینها به معنای اثر قطعی و صدر در صدی آنها نیست؛ بلکه به این معنا هستند که تلاوت کننده این سورهها شایستگی تشرّف به حج را دارد! پس، کیفیّت تلاوت، و نیز دیگر اعمال انسان، تأثیر مستقیم بر عملی شدن این وعده دارد و نمیتوان به صِرف تلاوت این سورههای قرآن کریم، انتظار تشرّف قطعی را داشت. دلیل کلّی این مطلب این است که اصولاً حکمت نزول قرآن کریم، هدایت و رشد معنوی انسان است؛ چنانکه میفرماید: «چرا كه او(جبرئیل)، به فرمان خدا، قرآن را بر قلبت نازل كرده است، در حالى كه مؤيّد[كتابهاى آسمانى] پيش از آن، و هدايت و بشارتى براى مؤمنان است.»[بقره؛ 97] لذا تلاوتی اثر کامل خود را بر جای خواهد گذاشت که منجر به ایمان و تأثیر واقعی بر اصلاح اعمال انسان شود.