قبل از اینکه وارد مباحث عمره و حج تمتع بشویم لازم دیدم چند بحث مقدماتی و لازم ،که مربوط به مباحث حج می شود را توضیح بدم.
1-مستحب است کسی که شرايط وجوب حج را ندارد از بلوغ و استطاعت و غير آنها،[1] در صورت امکان حج بجا آورد و همچنين بر کسی که حج واجبش را انجام داده است مستحب است دو مرتبه به حج برود و مستحب است تکرار حج در هر سال. بلکه مکروه است پنج سال متوالی آن را ترک کند و مستحب است در وقت خارج شدن از مکه نيّت برگشتن نمايد و مکروه است قصد برنگشتن داشته باشد.[2]
2-مستحب است از طرف خويشاوندان يا غير آنها حج بجا آورد تبرّعا، چه زنده باشند يا مرده و همچنين از طرف معصومين(عليهم السلام)، و نيز طواف از طرف آنها و غير آنها مستحب است بشرط آنکه در مکّه نباشند يا معذور باشند.[3]
تبرعا:بخشیدن و هدیه کردن،کاری را بطور رایگان برای دیگران انجام دادن.[4]
پی نوشت:
1ـ آية الله زنجانی: اگر استطاعت نداشتن شخص به جهت آن باشد که حج برای او با ضرر شديد يا هتک حيثيت يا نا امنی همراه است، انجام حج در هيچ يک از سه صورت مستحب نيست.
2ـ آية الله مکارم: ولي اگر انجام حج های مستحبی پی در پی سبب محروميت انجام دهندگان حج واجب شود بهتر است مجال را به آنها بدهند.
3ـ آيات عظام فاضل، زنجانی: استحباب و مشروعيّت طواف مستحبّی برای حاضر در مکّه هرچند معذور باشد ثابت نشده است.
آية الله زنجانی: و چون بر حسب روايات معتبر حضرت ولی عصر عجل الله تعالی فرجه الشريف همه ساله در موسم حج حضور دارند، انجام طواف مستحبی به نيابت از آن حضرت در موسم حج خالی از اشکال نيست و به جای آن بسيار مناسب است که طواف مستحبی انجام داده، ثواب آن را به محضر مبارک حضرت تقديم نمايند.
4-منتخب مناسک حج (ويرايش دوم) صفحه56-مرکز تحقیقات حج