آیا امام اول شیعیان با آن علم غیبش، نمی‌دانست مردانی که رفتارها و حالت‌های زنانه دارند، دچار اختلال دوجنسی یا ترنسکشوالیسم هستند و به اختیار خودشان دچار این حالت نشده اند که مستحق مجازاتی همچون سنگسار باشند؟!
امام علی علیه السلام در روایتی فرموده است: «إِذَا كَانَ اَلرَّجُلُ كَلاَمُهُ كَلاَمَ اَلنِّسَاءِ وَ مِشْيَتُهُ مِشْيَةَ اَلنِّسَاءِ وَ يُمَكِّنُ مِنْ نَفْسِهِ فَيُنْكَحُ كَمَا تُنْكَحُ اَلْمَرْأَةُ فَارْجُمُوهُ وَ لاَ تَسْتَحْيُوهُ؛[1] اگر سخن گفتن مردى همانند سخن گفتن زنان، راه رفتنش مانند راه رفتن زنان باشد و خود را در اختيار ديگران گذارد كه مانند زنان با او نزديكى شود، سنگسارش كنيد و زنده‌اش نگذاريد.»
این حدیث، دست آویز ملحدان شبهه افکن شده که چگونه امام اول شیعیان با آن علم غیبش، نمی‌دانست مردانی که رفتارها و حالت‌های زنانه دارند، دچار اختلال ترنسکشوالیسم هستند و به اختیار خودشان دچار این حالت نشده اند که مستحق مجازاتی همچون سنگسار باشند؟!
پاسخ:
از ملحدان بی شرم که تمامی مرزهای انسانیت، اخلاق و دیانت را فدای هوسرانی و شهوات خود کرده‌اند، انتظاری بیش از این نیست. کسی از آنها انتظار ندارد که با آموزه‌های دینی منطقی و منصفانه رفتار کنند. این روایت و مجازاتی که در آن بیان شده، هیچ ارتباطی با اختلال تراجنسیتی ندارد؛ بلکه مجازات سنگسار به خاطر گناه نابخشودنی هم‌جنس‌گرایی است. در توضیح این مطلب به چند نکته اشاره می شود:
تفاوت ناهنجاری دو جنسیتی با هم جنس‌گرایی
یکی از ساده ترین مطالبی که شبهه افکنان از درک آن عاجز بوده اند، این است که ناهنجاری دو جنسیتی در مورد کسانی به کار می‌رود که هویت جنسیتی خود را نپذیرفته و رفتارهایی شبیه به جنس مخالف را انجام می‌دهند؛ مثلا ممکن است آقایی، جنسیت مردانه خود را نپذیرفته و رفتارهای زنانه از قبیل آرایش و لباس زنانه و ... بروز دهد؛ اما لزوما چنین شخصی تمایل جنسی به هم‌جنس ندارد. اما هم‌جنس‌گرا به فردی گفته می‌شود که به دلایل مختلف از جمله محیط تربیتی نادرست، رسانه و... به نوعی انحراف جنسی مبتلا شده است و به همجنس‌های خود گرایش جنسی دارد. چنین افرادی هویت اصلی خویش را انکار نمی‌کنند و با علم به اینکه مرد یا زن هستند، تمایل به هم‌جنس خود دارند.[2] البته ممکن است شخصی به طور همزمان هر دو اختلال را داشته باشد.
انواع بیماران دو جنسی
در یک تقسیم‌بندی افراد دو جنسی دو نوع هستند:[3]
الف: افرادی که به لحاظ جسمی دارای آلت مردانه و زنانه (هرچند ناقص) هستند و آنها را به تعبیر فقهی، خنثی می‌نامند که احکام خاص خودشان را دارند.[4]
این قبیل افراد خودشان هیچ نقش و اراده‌ای در این زمینه نداشته‌اند. چنین افرادی با توجه به نظر متخصص و با رعایت حدود شرعی، درصورت امکان می‌توانند جنسیت خود را انتخاب کنند تا بتوانند سیر طبیعی زندگی خود را داشته باشند. اما همین افراد اگر از روی سهل انگاری یا تقصیر دچار رفتارهای هنجارشکنانه و نامشروع شوند، مانند سایر افراد جامعه بازخواست می‌شوند.
ب: افرادی که به لحاظ جسمی صرفاً یکی از دو آلت مردانه یا زنانه را دارند، اما به لحاظ روانی (به هر دلیلی) دارای گرایشات جنس مخالف هستند که به آنها تی اس (transsexual) یا فراجنس می‌نامند.
مشکل این افراد بیش از اینکه یک مشکل ذاتی باشد، تحت تاثیر القائات محیطی و بیرونی، نظیر رسانه است. در نتیجه، این قبیل افراد بیش از هرچیز نیاز به مراجعه به متخصص و روانشناس دارند. از این رو هرگونه سهل انگاری و مقاومت در مراجعه به متخصص و حل این مسئله ممکن است منجر به بروز رفتارهای هنجارشکنانه و نامشروع از آنها شود که بسته به میزان شدت این ناهنجاری نسبت به رفتار و کردار خود مسئول هستند.[5]
نتیجه
درست است که افرادی به دلایل مختلف دچار برخی اختلالات هستند اما چنین اشخاصی باید دو نکته را مد نظر قرار دهند:
1- هیچ‌گاه به صرف یک اختلال، و تا زمانی که منجر به هنجار شکنی عملی نشده است، اسلام دستور مجازات کسی را صادر نمی‌کند. بر اساس مسلمات قرآنی و روایی، مجازات تنها در برابرعمل است نه تمایل. خداوند فرموده است: «وَ مَنْ يَعْمَلْ مِثْقَالَ ذَرَّةٍ شَرًّا يَرَهُ؛[6] و هر كه هم‌وزن ذرّه‌اى بدى كند [نتيجه] آن را خواهد ديد.» بنابراین افرادی که از چنین اختلالی رنج می‌برند، همانند سایر اختلالات و بیماری‌ها، باید به متخصص مراجعه کنند و با ضوابط علمی و شرعی مشکل خود را برطرف کنند؛ اما همان گونه که صرف اختلال، مجوز اجرای حد را صادر نمی‌کند، اختلال نیز مجوز هنجارشکنی و عبور از حدود الهی را صادر نمی‌کند.
2- کسی که اختلال خود را درمان نکند یا آن را کنترل نکند و رفتار خلاف شرع و هنجارشکنانه از او صادر شود، به خاطر عملش و سوء اختیارش مستحق مجازات است. اگر بنا باشد هر مشکل و اختلالی ارتکاب اعمال ناشایست را موجه کند، در این صورت جامعه دچار هرج و مرج شده و هر کسی رفتار خلاف قانون خود را مبتنی بر اختلالی توجیه می کند. در روایت مذکور نیز امیرالمومنین علیه السلام بر همین مبنا و به دلیل ارتکاب رفتار جنسی ناشایست، و نه صرفا به خاطر اختلال، حکم به مجازات کرده است.
پی نوشت
[1] الکافي، جلد۷، صفحه۲۶۸.
[2] رک: asriran.com/0011JY
[3] رک: https://www.islamquest.net/fa/archive/question/fa14761
[4] رک: تحریر الوسیلة، ج۲، ص۳۹۹.
[5] رک: https://btid.org/fa/news/160376
[6] سوره زلزال، آیه 8.
پاسخ اجمالی: این روایت و مجازاتی که در آن بیان شده، هیچ ارتباطی با اختلال تراجنسیتی ندارد؛ بلکه مجازات سنگسار به خاطر گناه نابخشودنی هم‌جنس‌گرایی است.