سریال آموزشی و درام «آقای قاضی» با به نمایش گذاشتن فضای واقعی دادگاهها و با اقتباس از موضوعات واقعی و سوژههایی که بیشترین پروندههای قضایی جامعه را تشکیل میدهد، در 42 قسمت ساخته شده است.
سالهاست که مراجعین به دادگاهها، از طولانی شدن رسیدگی به شکایات و پروندههای خود گلایه دارند. این اطالهی دادرسی در بعضی موارد موجب آن شده تا مردم از شکایت و رسیدن به حقشان صرف نظر کنند. از طرف دیگر، به جهت جلوگیری از حضور زندانیان در محیط زندان، سیستم قضایی یا از احکام جایگزین استفاده کند و یا روش عفو عمومی و مناسبتی زندانیان با جرایم سبکتر را در پیش بگیرد.
از سوی دیگر اطالهی دادرسی و آزادی زندانیان، برای جامعه آسیبزا بوده و موجب جسورتر شدن مجرمان و افزایش و تکرار جرم در جامعه میشود. حتی ممکن است شخصی که بهعنوان شاکی به دستگاه قضایی مراجعه کرده، نسبت به عدالت قضایی بدبین شده و یا با دیدن این وضعیت، اگر زمینه ارتکاب جرم داشته باشد، به انجام جرم تشویق شود. مسئولان قضایی علت اطاله دادرسی و مماشات با جرایم سبک را افزایش پروندهها و مراجعین به دستگاه قضایی میدادند.
دلیل اصلی افزایش پروندههای قضایی، نداشتن سواد و آگاهی حقوقی در جامعه است. با آموزش و بالا بردن سواد حقوقی به مردم میتوان از بروز بسیاری از جرایم و پروندههای قضایی پیشگیری کرد.
صداوسیما بهعنوان پرنفوذترین و فراگیرترین نهاد رسانهای و آموزشی ایران، در این زمینه مسئولیت سنگینی به دوش دارد و سالها بود که این مسئولیت، در این نهاد بزرگ مغفول مانده و یا برنامهی درخور و اثرگذاری در این زمینه تولید و پخش نشده بود. خوشبختانه از خرداد امسال یک سریال درام، با محوریت آموزش مسائل حقوقی و قضایی، روی آنتن «شبکهی دو» رفت و این کمبود آموزشی را تا جای زیاد پر کرده و منتقدین را نسبت به رویکرد جدید سازمان امیدوار میکند.
سریال «آقای قاضی» با به نمایش گذاشتن فضای واقعی دادگاه و با اقتباس از موضوعات واقعی و سوژههایی که بیشترین پروندههای قضایی جامعه را تشکیل میدهد، در 42 قسمت ساخته شده است. در تیتراژ ابتدایی سریال، بر «نمایشی بودن و غلبهی جنبههای هنری بر قواعد و تشریفات دادرسی» تأکید میشود و کارگردان با این جمله، تکلیف خود را با منتقدین روشن کرده است.
«بهزاد خلج» بهعنوان نقش اصلی و در قامت قاضی دادگاه بهخوبی توانسته از عهدهی این نقش برآید، اما در دیگران بازیگران سریال که عمدتاً نقش شاکی، متهم و شاهد را دارند، نمیتوان چهرهی شناختهشدهای پیدا کرد و این امر، هم میتواند نقطهی قوت و هم نقطهی ضعف سریال باشد؛ نقطه قوت ازاینجهت که با جدید و ناشناخته بودن چهرهی بازیگران، فضای دادگاه بیشتر واقعی نشان داده میشود و نقطهضعف ازآنجهت که بعضی بازیگران نقشهای خود را مصنوعی و با اغراق زیادی بازی میکنند. استفاده از بازیگران حرفهای تئاتر میتوانست این ضعف را تا حد زیادی پوشش دهد.
البته این انتقاد (عدم استفاده از بازیگران حرفهای) به بیشتر برنامههای آموزشی تلویزیون وارد است و منظور ما هم از حرفهای، لزوماً معروف و سلبریتی بودن نیست. هنر خودش رسانه است و هرچقدر محتوای آموزشی با هنر تلفیق شود، اثرگذاری و گسترهی جذبِ مخاطب بیشتری خواهد داشت.
درمجموع این سریال برای مخاطب قابلقبول بوده و از برنامههای ضروری جامعه ایرانی به شمار میرود. مخاطب با دیدن این سریال آگاهی پیدا میکند که چگونه با رعایت نکات ساده میتواند از بسیاری مشکلات حقوقی و قضایی جلوگیری کند و راه را بر روی مجرمان ببندد. در پایان امیدواریم در آینده شاهد تولیدات آموزشی، جذاب و باکیفیتی از تلویزیون باشیم.