فاطمه زهرا سلام‌الله‌علیها شبیه‌ترین شخص به پدر بزرگوارشان رسول خدا بودند و بنابر روایات، از جهات مختلف، شبیه‌ترین خلق به پیامبر بودند.
رسول خدا نسبت به دختر گرامی خود خیلی مهربان بودند و با شفقت و مهربانی با ایشان رفتار می‌نمودند و همواره بیان می‌کردند: «هِيَ بَضْعَةٌ مِنِّي وَهِيَ قَلْبِي وَ رُوحِيَ الَّتي بَيْنَ جَنْبَيَّ فَمَنْ آذاها فَقَد آذاني وَمَن آذاني فَقَد آذَي اللَّهَ»؛[1] « فاطمه پاره تن من است. او قلب من است. او روح میان دو پهلوی من است. هر کس او را بیازارد، مرا آزرده و هر کس مرا بیازارد، خدا را آزرده است».
در این روایت شریف رسول خدا دختر گرامی‌شان را روح و قلب خود معرفی کرده‌اند که با اذیت او پیامبر نیز اذیت می‌شود. این امر نشان از ارتباط و رابطه تنگاتنگ بین این دو نور بزرگوار است، این ارتباط تنگاتنگ نشان از شباهت دختر گرامی رسول خدا با پدر بزرگوارشان است که در روایات به آنها اشاره شده است، که به چند مورد از آنها اشاره می‌شود:
1. عَنْ عَائِشَةَ أَنَّهَا قَالَتْ: «مَا رَأَيْتُ أَحَداً مِنَ النَّاسِ [كَانَ] أَشْبَهَ بِالنَّبِيِ صَلَّىاللَّهُعَلَيْهِوَآلِهِ وَسَلَّمَ كَلَاماً وَ لَا حَدِيثاً وَ لَا جِلْسةً مِنْ فَاطِمَة؛[2] ازعایشه چنین نقل شده است: هیچ کس از مردم را ندیدم که در گفتار و حدیث نمودن و نشستن، از فاطمه علیهاالسلام به پیامبر صلّی‌اللّٰه‌علیه‌وآله وسلّم شبیه‌تر باشد». در این روایت که از عایشه همسر پیامبر نقل شده، ایشان طی چندین سال که رسول خدا را همراه دختر گرامی‌شان نظاره‌گر بودند به خوبی بیان می‌کند که بانو در گفتار، کلام و حتی نوع نشستن نیز مانند رسول خدا بودند.
2. عَـن عائِشَـةَ قالَـتْ: «ما رَأَيْتُ اَحَدا اَشْبَهُ سَمْتا وَ دَلاًّ وَ هَدْيا بِرَسُولِ اللّه فى قِيامِها وَ قُعُودِها مِنْ فـاطِمَـةَ بِنْتِ رَسُولِ اللّه؛[3] عايشه مى‌گويد: كسى را نديده‌‍ام كه در خوش خلقى و رفتار و برخورد از فاطمه عليهاالسلام به پيامبر صلي‌الله‌عليه‌وآله شبيه‌تر باشد. در نشست و برخاست نيز كسى چون فاطمه عليهاالسلام همانند پيامبر صلي‌الله‌عليه‌وآله نبود».
پيامبر خدا صلیاللهعليهوآله از سوى پروردگار به عنوان «اسوه و الگو» معرفى شده است: «لَقَدْ كَانَ لَكُمْ فِي رَسُولِ اللَّهِ أُسْوَةٌ حَسَنَةٌ»؛[4] «همانا برای شما رسول خدا اقتدایی نیکوست». كمال انسان نیز به تبعيّت از اين الگوى كمال و اخلاق است. كسانى به پيامبر خدا صلیاللهعليهوآله نزديک‌ترند كه در رفتار و زندگى به آن حضرت شبيه‌تر باشند. بانوى بزرگ حضرت زهرا سلام‌الله‌علیها پرورده دامان نبوت بود و گفتار و رفتارش جلوه‌اى از خلق و خوى نبوى به شمار مى‌رفت. پس مى‌توان او را در بالاترین درجه ایمان دید و آینه تمام نمای رسول خدا نامید.
3. قـالَتْ عائِشَـةُ: «ما رَأَيْـتُ اَحَـدا قَطُّ اَصْدَقَ مِنْ فاطِمَةَ عليهاالسلام غَيْرَ اَبيها صلي‌الله‌عليه‌وآله؛[5] عايشه نقل کرده است: كسى را راستگوتر از فاطمه عليهاالسلام نديدم جز پدرش».
يكى از لقب‌هاى حضرت فاطمه عليهاالسلام «صدّيقه» است، يعنى بسيار راستگو. خاندان رسالت همه اهل صدق در كردار و گفتار بودند.[6] اگر آن حضرت صدّيقه بود، پدر بزرگوارش هم به «صادق امين» معروف بود و مردم در طول زندگى از آنان جز صدق و راستى نديده و نشنيده بودند و همين مايه محبوبيّت و نفوذ آنان در دل‌ها بود.
در نتیجه حضرت فاطمه زهرا سلام‌الله‌علیها در رفتار و کردار و نحوۀ نشست و برخاست و حتی در راستگویی از همه شبیه‌تر به رسول خدا بود و ایشان آیینه تمام‌نمای رسول خدا بودند.
پی‌نوشت:
[1]. اربلی، ابن ابی الفتح، بیروت، کشف الغمه، ج2، ص94.
[2]. بخاری، الأدب المفرد مخرجا، دار البشائر الإسلامية، ص326.
[3]. ترمذي، محمد بن عيسى، سنن ترمذی، شركة مكتبة ومطبعة مصطفى البابي الحلبي، ج5، ص700.
[4]. احزاب:21.
[5]. ابن شهر آشوب، مناقب آل أبي طالب، نشر علامه، ج3، ص341.
[6]. همان، ص358.