غفلت و عدم برنامه‌ریزی در فرزندآوری و تصمیم بر تاخیر و پیشگیری از آن، موجب ازدست‌رفتن فرصت طلایی برای مادر شدن و عوارضی از جمله اختلالات آنوپلوئیدی است. احتمال اختلالات آنوپلوئیدی، نتیجه تاثیر تاخیر در فرزندآوری تا میانسالی است.
یکی از موهبت‌های الهی که در وجود زوجین قرار داده شده، قدرت باروری و فرزندآوری است. اهمیت وجود این نعمت الهی تا جایی است که بارها در قرآن و روایات مورد تاکید قرار گرفته و طلب آن در آیات قرآن کریم و فرازهای مناجات پیامبران و حضرات معصومین سلام الله علیهم از خواسته های اصلی آنان بوده است.
همانطور که تمامی پدیده‌ها از جمله انسان، دارای عمر هستند و در طول زمان، فرسایش پیدا می‌کنند؛ وجود مکانیسم فرزندآوری در بدن مرد و زن نیز، دارای زمان پیدایش، دوران شکوفایی و جوانی، دوران منتهی به کهنسالی، سالخوردگی و پایان زندگی است.
غفلت و عدم برنامه‌ریزی در فرزندآوری و تصمیم بر تاخیر و پیشگیری از آن، موجب ازدست‌رفتن فرصت طلایی برای استفاده از این سرمایه گران‌بهاست و عوارضی متناسب با تاخیر آن را دارد؛ حتی گاهی ممکن است منجر به ناامیدی کامل برای چشیدن طعم پدری و مادری بشود.
این عوارض در زنان در سنین میانسالی به بالا، خیلی زودتر و بیشتر از مردان است. سن مناسب فرزندآوری از نگاه پزشکان و جمعیت‌شناسان از حدود 20سالگی تا 45 سالگی است و از سن بالای 45 سال، روند بارداری، هرچند امکان‌پذیر است، اما با درصد موفقیت پایین و با درصد احتمال بالای خطرات مادر و جنین است؛ از جمله: سقط بخصوص در 3ماهه اول بارداری ، اختلالات ژنتیکی منجر به تریزومی‌ها وبیماری‌های مختلفی نظیر دیابت‌بارداری، پره‌اکلامیسی(مسمومیت بارداری) و ... لذا لزوم مراقبت‌های سخت، خیلی بیشتر می‌شود.
در سنین کهنسالی زنان، تخمک‌های بالغ کمتری تولید می‌شود و با گذشت زمان، کیفیت تخمک‌ها نیز کاهش یافته و آن را دچار" آنوپلوئید" می‌کند. اختلالات آنوپلوئیدی، ناهنجاری‌های کروموزومی است که می‌تواند منجر به سقط و تریزومی و... شود.
هرچند احتمال وقوع آنوپلوئید کم است؛ اما این احتمال کم، به‌نسبت، در زنان بالای 45 سال خیلی بیشتر است. عوامل مختلفی برای این اختلال ذکر شده؛ از جمله: تاخیر در لقاح، پس از تخمک‌گذاری، اما تحقیقات مجله پزشکی دانشگاه آکسفورد[1] نشان می‌دهد اکثر این عوامل، قطعی و اثبات شده نیست، جز مورد افزایش سن زن به بیش از 40 سال که بصورت قطعی تایید شده است. در این مجله آمده است"افزایش سن مادر یکی از عواملی است که به طور غیرقابل بحثی با آنوپلوئیدی انسان مرتبط است. در اوایل سال 1933، ارتباط بین سن مادر و سندرم داون شناسایی شد. این ارتباط برای سایر تریزومی‌های انسانی نیز شناخته شد. بروز تریزومی در بین حاملگی‌های بالینی شناخته‌شده 2 درصد، در زنانِ کمتر از 25 سال و نزدیک به 35 درصد در زنان بالای 40 سال است. جز سن بالای مادر، هیچ تأثیر شناخته‌شده‌ای از نژاد، جغرافیا ویا وضعیت اجتماعی-اقتصادی، وجود ندارد. سایر عواملِ خطر، محیطی یا ژنتیکی ویا عوامل مستعد کننده‌اند، اما هیچ یک از آنها ثابت نشده است".
در پایان باید گفت، فرزندآوری بهار موهبت الهی است. عدم اقدام به موقع برای فرزند آوری و افزایش سن، زمستانِ فرسودگی و اختلالات آنوپلوئیدی وهمچنین، خسارت وحسرتی بزرگ را به دنبال دارد .پس قدر نعمت وفرصت ها را بدانیم.
پی نوشت:
[1]. Fertility and ageing ،https://b2n.ir/academic1.