نمی‌توان درباره فروشنده فیلترشکن با قاطعیت قضاوت کرد. مسئله خرید و فروش فیلترشکن ابهامات فراوانی دارد. کمبود و نارسایی قانون، تفکیک نشدن جرایم در فضای مجازی، استفاده‌های مشروع و گاه ضروری از فیلترشکن‌ها و دیگر ملاحظات امنیتی و فرهنگی از جمله این ابهامات هستند.
در شریعت مقدس اسلام احکام اجتماعی مختلف برای سامان بخشی به زندگی مردم و رسیدن همه به سعادت ابدی قرار داده شده است. در احکام اجتماعی مربوط به خریدوفروش چیزهایی که به‌طور متعارف منفعت حلال ندارند و عموماً برای مقاصد حرام استفاده می‌شوند، حرام اعلام‌شده است. برای مثال خریدوفروش ابزار قمار و شرط‌بندی حرام است.[1] اگر چیزی باشد که هر دو جهت حلال و حرام را داشته باشد، خریدوفروش آن اشکالی ندارد، مگر اینکه دو طرف معامله نیت و قصد حرام داشته باشند، برای مثال معامله انگور اشکال ندارد، هرچند ممکن باشد با آن شراب درست کنند و تحقیق درباره نیت خریدار لازم نیست.[2]
از دیگر احکام اجتماعی دین اسلام، لزوم رعایت قوانین عمومی جامعه است. حکومت برای ایجاد نظم و امنیت، قوانینی را به تصویب می‌رساند که بنا بر فتوای مقام معظم رهبری رعایت آن لازم و ضروری است و تخلف از قوانین ازلحاظ شرعی اشکال دارد . [3]
دوگانه فیلتر و رهاشدگی فضای مجازی
با اوج گرفتن اغتشاشات، دسترسی به فضای مجازی محدود شد و دستگاه‌های مرتبط، صلاح‌دیدند تا از رهاشدگی فضای مجازی جلوگیری کنند، مطلبی که مورد تأکید مقام معظم رهبری است.[4] با این اوصاف بحث‌های فراوانی درباره حرام بودن خریدوفروش فیلترشکن در جامعه مطرح است و قضاوت قاطع در این مورد کاری بسیار مشکل است.
خلأ قانونی
درزمینه کنترل فضای مجازی کمبود قانون صریح، مدون و به‌روز احساس می‌شود. متأسفانه درباره فیلترشکن‌ها نیز هنوز قانون روشن و شفافی به تصویب نرسیده و در حال حاضر بیشتر مسئله به صلاح‌دید مسئولین منوط شده است.[5]
مصارف مشروع فیلترشکن
از طرف دیگر استفاده از فیلترشکن برای برخی کسب‌وکارهای مشروع ضرورت دارد و فیلترشکن از مصادیق چیزهایی نیست که فقط برای فساد استفاده شود. این نگاه که فیلترشکن را فقط درزمینه فیلم مستهجن و اقدام بر ضد نظام اسلامی ببینیم، نگاهی غلط و یک‌جانبه است.
افساد فی‌الارض و فروش فیلترشکن
حرام بودن خریدوفروش فیلترشکن ازنظر شرعی تا زمانی که قانون روشنی تصویب نشده باشد محل تردید است، چه برسد به اینکه فروشنده آن را مفسد فی‌الارض معرفی کنیم. متأسفانه عده‌ای از افراد با نام و ادعای دلسوزی برای انقلاب و اسلام، مطالبی را مطرح می‌کنند که مورد تائید شریعت نیست و بیشتر باعث ایجاد نفرت و بدبینی می‌شود.[6] در عصر رسانه که هر کلامی می‌تواند در عرصه عمومی و جهانی بازتاب یابد، دقت در اظهارنظر و پرهیز از هزینه‌تراشی برای نظام و اسلام، ضرورت بیشتری دارد.
پی‌نوشت:
[1]. حرانی، ابن شعبه، تحف العقول، چاپ دوم، نشر اسلامی، 1404ق، ص335.
[2]. هدانا، فروش مال حلال برای استفاده حرام: yun.ir/0tiztf.
[3]. اسلام کوئیست، تخلف از قوانین: yun.ir/yxuhg2.
[4]. آپارات، عتاب جدی به وزرات ارتباطات: yun.ir/jx0py5.
[5]. گروه حقوقی پرشیا، جرم استفاده از فیلترشکن: yun.ir/xcvx67.
[6]. فرارو، کسانی که وی پی ان می‌فروشند اعدام کنید: yun.ir/w8b4p4.