در نگاه اسلام، امید مهمترین آموزه‌ای است که در تمام ابعاد زندگی انسان، نقش آفرینی می‌کند، بر همین اساس بیشترین سرمایه‌گذاری دشمن بر ناامید کردن جامعه بنا شده است.
امید و امیدواری از آموزه‌های همگانی و فرا دینی است؛ ولی به دلیل نقش مهم آن در زندگی، اسلام نیز بر آن تاکید فراوانی کرده است؛ چرا که حیات زندگی فردی و به دنبال آن اجتماعی یک انسان، به امید وابسته است .
تاثیر امید در سلامتی
از آنجا که انسان موجودی بسیار پیچیده، با ابعاد گوناگون روحی و روانی است، سلامت او نیز به سلامت همه ابعاد وجودی او بستگی دارد، بنابراین صرف نداشتن بیماری جسمی، نشانه سلامتی کامل انسان نیست؛ زیرا روح و روان، حتی افکار و چگونگی برداشت‌های انسان از زندگی نیز به شدت بر سلامت انسان، تاثیرگذار است. علاوه بر اینکه سلامت روح و روان، بر سلامت جسم نیز تاثیر مستقیم دارد. با توجه به این مطلب، باید گفت که امید، از مهمترین عواملی می‌باشد که فوق العاده بر سلامت روح و روان تاثیرگذار است؛ زیرا آموزه امید، انسان را در مسیر ایمان به آینده و آرامش قرار می‌دهد.[1]
ایمان؛ سرچشمه امید
قرآن کریم، بعد از فرا خواندن انسان‌ها، به یکتایی خدا و عبادت خالصانه او، می‌فرماید: «وَ مَنْ يُشْرِكْ بِاللَّهِ فَكَأَنَّما خَرَّ مِنَ السَّماءِ فَتَخْطَفُهُ الطَّيْرُ أَوْ تَهْوي بِهِ الرِّيحُ في مَكانٍ سَحيقٍ»؛[2] «و هر کس همتایی برای خدا قرار دهد،[مشرک شود] گویی از آسمان سقوط کرده و پرندگان (در وسط هوا) او را می‌ربایند؛ و یا تندباد او را به جای دوردستی پرتاب می‌کند»؛ بنابراین شرک به خدا، باعث می‌شود که قلب انسان، از هر گونه موهبت الهی تهی شده و در چنگال ناراحتی‌ها و سختی‌ها، گرفتار می‌شود و نتیجه آن چیزی به جز ناامیدی، افسردگی و پژمردگی نخواهد بود، پس ایمان به یکتایی خداست که امید را در انسان، زیاد می‌کند.
ناامیدی، حربه دشمن
از آنجا که انتظار گشایش در کارها، که به نوعی امیدواری است، از محبوب‌ترین اعمال نزد خداوند به حساب می‌آید،[3] در مقابل، ناامیدی از بزرگ‌ترین گناهان شمرده شده است[4] بنابراین تمام تلاش دشمن [چه نفس اماره، چه شیطان و چه دیگر دشمنان] بر پایه ناامید کردن انسان‌ها، استوار شده است و این نکته بر کسی که کوچک‌ترین تأمّلی در اطراف زندگی خود داشته باشد، پوشیده نیست.
بنابراین امید از مهمترین آموزه‌هایی است که هر انسانی به آن نیازمند است، پس نباید با ناامیدی وجود خود را در معرض افسردگی قرار داد.
پی نوشت:
[1]. کهف: 110.
[2]. حج: 31.
[3]. ابن بابویه، محمدبن علی، الخصال، مصحح، غفاری، جامعه مدرسین، 1362ش، چاپ اول، ج2، ص616.
[4]. كلينى، محمد بن يعقوب، الکافی، چاپ چهارم، دارالكتب الإسلامية، 1403ق، ج2، ص545.