این که چرا قیمت دلار از کنترل خارج شده و دولت و بانک مرکزی هنوز نتوانستهاند اهداف خود را محقق سازند، ناراحت کننده است اما غم انگیزتر آن که بسیاری از داخلیها با دشمنان خارجی هم صدا شدهاند تا نگذارند اوضاع اقتصادی بهبود پیدا کند. چرا که با اصلاح اقتصاد کشور، قطعا ایران یکی از قدرتهای برتر دنیا خواهد شد.
افزایش قیمت دلار در برهههای مختلف، علاوه بر علل ریشهای، علل مقطعی زیادی نیز میتواند داشته باشد. ممکن است در هر برههای از زمان، این علل مقطعی، متغیر باشند اما نتیجتاً یک خروجی به دست میآید و آن هم نابهسامانی و به هم ریختگی اوضاع اقتصادی و معیشتی است.
این دوره که دولتی انقلابی بر سر کار آمده و از قضا یکی از وعدههایش هم جراحی اقتصادی و کنترل تورم میباشد، از این قاعده مستثنی نیست و در روزهای اخیر نیز بدجور با این ماجرا دست و پنجه نرم میکند و گرفتار افزایش قیمت دلار شده است. از جمله علل مقطعی افزایش نرخ دلار میتوان به نقش کشور دوست و همسایۀ ما، عراق، اشاره کرد. عراق یکی از راههای ورود ارزهای بلوکه شده به کشور بود که اکنون این امکان وجود ندارد و ارز آنچنانی وارد کشور نمیشود. تهییج ملت و دولت عراق علیه ایران توسط آمریکا، نقش بهسزایی در این عدم ورود ارز داشته است. تبلیغات سوئی که یک نمونه از آن را در جام ملتهای خلیج فارس به وضوح مشاهده کردیم. مقامات عراقی اصرار داشتند که خلیج فارس را خلیج عربی بنامند و حتی روی بیلبوردهای ورزشگاهها هم واژۀ خودساختۀ خلیج عربی را هک کرده بودند .
در این میان نخست وزیر کنونی و تازۀ عراق، محمد السودانی، نقش بهسزایی در این ایجاد شکاف بازی کرد. وی که به ظاهر مواضع خوشایندتری نسبت به نخست وزیر قبلی داشت، متأسفانه نتوانست مقابل فشارهای آمریکا مقاومت کند و منافع آمریکا را بر ایران مقدم کرد. به عنوان مثال قرارداد برق را که بنا بود با ایران یا شرکت زیمنس آلمان منعقد کند، به دلیل فشارهای آمریکا لغو کرده و با یک شرکت آمریکایی قرارداد بست. اقتصاد عراق به شدت تحت سیطرۀ آمریکاییهاست و این کشور حق انجام مبادلۀ مالی بدون اطلاع آمریکا را ندارد.
علت دیگر افزایش نرخ دلار، تنشهای کنونی به وجود آمده در منطقه است که باعث بروز مشکلاتی از جمله رکود، تورم و نا امنی اقتصادی شدهاست که عامل همۀ آنها وجود پایگاههای نظامی آمریکاست. ایران نیز از این تغییرات در امان نبوده و اقتصادش که تا حد زیادی به دلار گره خورده، دچار نابهسامانی شده است.
یکی دیگر از دلایل افزایش نرخ دلار، بروز اغتشاشات در کشور بود. تا قبل از اغتشاشات قیمت دلار تقریبا ثابت بود. اما بعد از آن دچار نوسانات بسیاری شد. اکنون نیز برهم زنندگان آرامش کشور، بازی جدیدی را شروع کرده و اغتشاشات را از فاز زن، برهنگی، استثمار؛ خارج کرده و به فاز اقتصادی منتقل نمودهاند. اغتشاشاتی که چندین سر آن به اروپا و همین طور آمریکا میرسد، اما مجریان آن در داخل کشور هستند و به عمد دلار را بالاتر از قیمت بازار و صرافیها خرید و فروش میکنند تا قیمت دستوری دلار را اجرا نمایند.
از سویی پیشرفتهای چشمگیر ایران و از سوی دیگر افول هینمۀ غرب و آمریکا، این دولتها را وادار به ایجاد تنش اقتصادی در ایران کرده است. این که دولتی بر سر کار بیاید که تمام تلاشش را در جهت افزایش قدرت ایران بکند و ذرهای هم باج به آمریکا و همپیمانانش ندهد، با دولتی که هشت سال تنور مذاکرات واهی با آمریکا و اروپا را گرم نگه دارد و آنها هم از این فرصت در جهت متوقف کردن جمهوری اسلامی ایران نهایت استفاده را بکنند، توفیر بسیاری دارد.
غرض این که افزایش این بارۀ قیمت دلار، داستانهای غم انگیز بسیاری دارد که متأسفانه بخشی از آن به داخل کشور مربوط میشود و به اصطلاح، سر مار را بایستی در داخل جست و جو کرد.