قرآن کریم، آفرینش حقیقت همه انسان‌ها را یکسان و بر اساس فطرت واحد می‌داند و تفاوت‌های ظاهری را به بدن و نوع آفرینش جسم آنها ربط می‌دهد و برای هر کدام علت‌هایی را بیان می‌کند که با اصل آفرینش او منافات ندارد.
برخی از روی جهالت می‌گویند: قرآن در سوره تین، آفرینش انسان را بدون عیب و نقص می‌داند؛ درحالی‌که در جامعه، انسان‌های ناقص‌الخلقه‌ای وجود دارند؛ پس چرا قرآن این واقعیت را ندیده است؟ برای پاسخ به این پرسش به چند نکته اشاره می‌شود:
یک. قرآن در اوج استحکام
قرآن کریم، یک مجموعه به هم پیوسته‌ای است که آیاتش از استحکام خاصی برخوردار می‌باشد: «كِتابٌ أُحْكِمَتْ آياتُهُ ثُمَّ فُصِّلَتْ مِنْ لَدُنْ حَكيمٍ خَبير»؛[1] «این کتابی است که آیاتش استحکام یافته؛ سپس تشریح شده و از نزد خداوند حکیم و آگاه (نازل گردیده) است» و هیچ‌گونه کجی و نادرستی در آن راه ندارد.[2]
از سویی هر انسانی با اندیشیدن در قرآن به یکپارچگی، پیوستگی و عدم اختلاف در آن پی می‌برد: «أَ فَلا يَتَدَبَّرُونَ الْقُرْآنَ وَ لَوْ كانَ مِنْ عِنْدِ غَيْرِ اللَّهِ لَوَجَدُوا فيهِ اخْتِلافاً كَثيرا»؛[3] «آیا درباره قرآن نمی‌اندیشند؟! اگر از سوی غیر خدا بود، اختلاف فراوانی در آن می‌یافتند»؛ پس قرآن کریم در اوج استحکام و پیوستگی است.
دو. تفاوت در جسم و ظاهر بدن
وجود برخی نابسامانی‌ها؛ مانند انسان‌های ناقص‌الخلقه در جامعه، منافاتی با آیات قرآن کریم ندارد؛ زیرا در هیچ جای قرآن نفرموده است که آفرینش جسم همه انسان‌ها کامل و بدون نقص است.
از طرفی هرچند خداوند، ظاهر بدن انسان را آفریده است؛ ولی نوع آیات مربوط به آفرینش انسان، اشاره به حقیقت اوست؛ زیرا حقیقت هر انسانی همان روح و فطرت خدادادی اوست و همان است که باقی می‌ماند؛ درحالی‌که جسم به مرور زمان فرسوده می‌شود.
روح، حقیقت انسان
خداوند متعال در ابتدای سوره مؤمنون به چگونگی آفرینش جسم انسان اشاره می‌کند و بعد از آنکه روح در آن دمیده شد، خود را نیکوترین آفریدگار معرفی می‌کند: «ثُمَّ أَنْشَأْناهُ خَلْقاً آخَرَ فَتَبارَكَ اللَّهُ أَحْسَنُ الْخالِقين»؛[4] «سپس آن را آفرینش تازه‌ای دادیم؛ پس بزرگ است خدایی که بهترین آفرینندگان است».
امام محمدباقر علیه‌السلام در ذیل این آیه می‌فرماید: «فَهُوَ نَفْخُ الرُّوحِ فِيهِ»؛[5] «پس آن[خلق دیگر] دمیدن روح در اوست»؛ سپس خداوند در سوره تین می‌فرماید: «لَقَدْ خَلَقْنَا الْإِنْسَانَ فِي أَحْسَنِ تَقْوِيمٍ»؛[6] «که ما انسان را در بهترین صورت و نظام آفریدیم».
از مجموع این دو آیه و تأیید روایت، معلوم می‌شود که بهترین و نیکوترین آفرینش، مربوط به حقیقت روح و سرشت درونی انسان‌هاست که در همه آنان یکسان است[7] و تفاوت‌ها و کمبودهای جسمی بدن آنها در ظاهر، حکمت‌های مختلفی دارد که یکی از آنها امتحان و آزمایش الهی است.
نکته پایانی اینکه خداوند، جسم انسان را نیز به نیکوترین صورت ظاهری آفریده است؛[8] ولی گاه به دلیل رعایت نشدن برخی آموزه‌های دینی و همچنین عدم رعایت مسایل پزشکی و بهداشتی از سوی پدر و مادر و نیز مواردی از این دست، افرادی با نقص عضو و کمبودهای جسمانی به دنیا می‌آیند که ربطی به اصل آفرینش عموم انسان‌ها ندارد؛ زیرا وجود این موارد به نوع دخالت انسان بستگی دارد؛ هر چند برخی از این موارد امتحان الهی است.
پی‌نوشت:
[1]. هود: 1.
[2]. زمر: 28.
[3]. نساء: 82.
[4]. مومنون: 14.
[5]. قمی، علی‌ابن ابراهیم، تفسیرالقمی، دارالکتاب، 1404ق، چاپ سوم، ج2، ص91.
[6]. تین: 4.
[7]. روم: 30.
[8]. غافر: 64.