چکیده: شکستهای پی در پی حکام سعودی در منطقه باعث شد تا آنان به فکر انتقام از محور مقاومت افتاده و تلاش کنند تا با ایجاد فضای دو قطبی شیعه و سنی در منطقه خود را به عنوان نماینده اهل سنت معرفی نمایند.
«شیخ نمر باقر النمر» روحانی برجسته عربستانی به دلیل اعتراض به سیاستهای آل سعود در بیستم تیر ۱۳۹۲ در اثر حمله مسلحانه دژخیمان آل سعود مجروح و اسیر شد و او را به مکان نامعلومی انتقال دادند. پس از آن حکام سعودی اقدام به محاکمه فرمایشی شیخ نمر نمودند و این روحانی معترض را به کمک به کسانی که آنها را تروریست خوانده است، متهم کرده است. نماینده دادستان نیز این روحانی مبارز را به اقدامات تحریکآمیز برای ایجاد ناآرامی متهم کرده و گفته است که شیخ نمر تجمعات خرابکارانه را هدایت کرده است. وی در پایان برای شیخ نمر، حکم اعدام درخواست کرده است.
البته ناگفته نماند که مسئولان عربستان در زمان محاکمه زندانیان سیاسی، هیچیک از این محاکمهها را علنی برگزار نمیکنند و اصولاً در این دادگاهها که اعتقادی به آزادی بیان ندارند و حقوق شهروندان مصادره میشود، همیشه متهمان هستند که محکوم میشوند و گویا احکام از قبل و در جای دیگر تعیین شده است.[1]
در نوامبر ۲۰۱۴ حکم اعدام شیخ نمر، از جانب دادگاه ویژه جزایی عربستان سعودی اعلام شد و او را محکوم به مرگ از طریق گردن زدن با شمشیر کردند. ولی در پی اعتراضهای مسلمانان و شیعیان در نقاط مختلف جهان به این حکم نامشروع، موجبات رسوایی حکام سعودی فراهم آمد و شاید رژیم وهابی گمان نمیکرد که اعلام این حکم تا این اندازه مخالفتهای داخلی و اعتراضهای خارجی را به دنبال داشته باشد و اینگونه حیثیت آنان را خدشهدار کند.
در نتیجه رژیم سعودی بر آن شد تا با تعلیق این حکم [2] مقداری از آبروی خود را بازیابی کند و به افکار عمومی القا نماید که این حاکمیت آل سعود است که یک مجرم را محاکمه و محکوم میکند و اگر لازم بداند این حکم را تعلیق میکند. دولت آل سعود با این استراتژی تلاش کرد تا با این تعلیق شیعیان ساکن در عربستان را تحت فشار قرار دهد و از شیخ نمر به عنوان گروگانی برای آرام کردن مناطق شیعهنشین استفاده نماید، همچنین خود را به عنوان بازیگر اصلی این جریان که همواره از موضع قدرت تصمیم میگیرد به همگان معرفی نماید.
حکام عربستان مدتی در اجرای این سیاست شرمآور توفیقاتی بهدست آورند و تا حدودی توانستند از زیر فشار این رسوایی رهایی یابند. ولی پس از گذشت چند ماه و روی کار آمدن دولت جدید در عربستان، اوضاع منطقه به شدت دگرگون شد و دولت تازه به دوران رسیده سعودی برای کنار زدند رقبای داخلی و تثبیت قدرت خود در داخل کشور و عرضاندام در سطح منطقه و جهان اسلام، قدم در ماجراجوییهای کودکانه گذاشت.
عربستان برای تحقق این خواسته خود، ابتدا با کمک همپیمانان خود به تقویت بیش از پیش گروههای مسلح تکفیری در دو کشور عراق و سوریه پرداخت، تا بتواند دولت سوریه را ساقط سازد و دولتی همسو با حکوت وهابی خود را در آنجا مستقر نماید. اما اهداف عربستان در عراق قدری متفاوت است و آنها نمیتوانند حکومت مطیع خود را سرکار آورند لذا تصمیم به تجزیه این کشور مهم منطقه گرفتند. این سیاستهای خصمانه سعودی در قبال عراق و سوریه در هفتههای اخیر با شکستهای سنگینی مواجه شد. در عراق فتوای مرجعیت باعث وحدت اقوام مختلف عراق در مبارزه با تروریست شد و صحنه نبرد میدانی به ضرر حامیان سعودی رقم خورد. در سوریه هم با ورود جدی نیروهای جبهه مقاومت و حمایت هوایی روسیه از ارتش سوریه در نبرد با تکفیریها عملاً اوضاع دگرگون شده و دولت سوریه اندکاندک در حال تسلط بر اوضاع است.
اقدام دیگر ماجراجویانه عربستان تجاوز نظامی به یمن بود. این کشور با داعیه حمایت از مردم یمن به تشکیل یک ائتلاف ساختگی حملات شدیدی را علیه این کشور فقیر آغاز کرد تا بتواند انقلاب مردم یمن را سرکوب کرده و دولتی وابسته به خود سرکار آورد. اما پس از گذشت چند ماه از حملات ددمنشانه این ائتلاف، نه تنها قیام مردم سرکوب نشد، بلکه عربستان در عرصه میدانی توفیق چندانی به دست نیاورد و تنها توانست به کشتار غیرنظامیان و تخریب زیرساختهای یمن بپردازد.
همهساله برگزاری مراسم حج برای عربستان از اهمیت فراوانی برخوردار بود و این حکومت از این مراسم به عنوان تریبونی برای تبلیغ سیاستهای خصمانه خود بهره میبرد. ولی بروز دو سانحه که در اثر بیکفایتی رژیم سعودی رخ داد این مراسم هم به شکست دیگری در کارنامه دولت جدید سعودی تبدیل شد.
با توجه به این مسائل، میتوان به این نتیجه رسید که دولت نو پای سعودی به شدت از ناحیه این شکستها دچار سرخوردگی شده است و تلاش میکند با اعدام روحانی مبارز شیعه، ابتدا مرحمی برای این زخمها بیابد و سپس از اعتراضهای شیعیان به این جنایت بهرهبرداری نموده مناقشههای منطقه را به نزاع بین شیعه و سنی تبدیل کند و با دمیدن در آتش اختلافهای مذهبی و طایفهای، خود را به عنوان نماینده اهل سنت معرفی نماید که قصد حمایت از اهل سنت را دارد و در پوشش این امر به مبارزه با محور مقاومت بپردازد و به خوشخدمتی خود به اسراییل ادامه دهد.
------------------------------------------------------------------
پینوشت
[1]. العالم.
[2]. فارس نیوز.