بنابر سنتی که ائمه علیهمالسلام بر جا گذاشتند، عزاداری برای معصومان علیهمالسلام، هیچ محدودیت زمانی نداشته و شایسته است شیعیان در ایام شهادت ایشان، به خصوص شهادت امام حسین علیهالسلام، سوگوار و حزین باشند.
![](https://btid.org/sites/default/files/media/image/mrsmdhdry_0.jpg)
شیعیان هر ساله در ایام عاشورا به عزاداری سید و سالار شهیدان پرداخته و ضمن نشان دادن ارادت خود به اهل بیت علیهمالسلام، پیغام تاریخی امام حسین علیهالسلام را به جهانیان یادآوری میکنند.
این شور و شوق برای برخی از اهل سنت دشوار میآید. آنان تلاش میکنند تا با القای انواع شبهات، در ذهن شیعیان نفوذ کرده و از عظمت عاشورا بکاهند. برخی از آنان با تحریف معنوی دستهای از روایات و نادیده گرفتن دستهای دیگر از سخنان اهل بیت علیهمالسلام میکوشند تا عزاداری امام حسین علیهالسلام را سنتی غلط و مخالف با فرمایشات ایشان نشان دهند.
این افراد با استناد به بعضی از روایات ادعا میکنند که بنابر نظر اهل بیت علیهمالسلام عزاداری فقط تا سه روز جایز بوده و در نتیجه سوگواری هر ساله شیعیان برای امام حسین علیهالسلام بدعتی است که خود پیشوایان دینی نیز بدان راضی نیستند.
با مراجعه به روایات چند نکته به دست میآید:
1. روایاتی که به آنها استناد شده[1] بیانگر استحباب اطعام خانواده میت تا سه روز میباشد و مدت عزاداری و تسلیتگویی را منحصر در سه روز نمیکند.[2]
2. در کنار همین روایات که در کتاب «من لا یحضره الفقیه» ذکر شده است، شیخ صدوق به روایتی اشاره میکنند که در آن امام باقر علیهالسلام وصیت فرمودند که تا ده سال برایشان مجلس سوگواری به پا گردد. این روایت در کتاب کافی بدین صورت آمده است که امام صادق علیهالسلام میفرمایند: «قال لِي أَبِي يَا جَعْفَرُ أَوْقِفْ لِي مِنْ مَالِي كَذَا وَ كَذَا لِنَوَادِبَ تَنْدُبُنِي عَشْرَ سِنِينَ بِمِنًى أَيَّامَ مِنًى»؛[3] «پدرم به من فرمود ای جعفر (علیکالسلام)! از مال من فلان مبلغ را وقف کن تا نوحهسرایان در ایام حج در منی به مدت ده سال برایم نوحهسرایی کنند». از این روایت میتوان استفاده کرد که عزاداری برای اهل بیت علیهمالسلام محدودیت زمانی ندارد. عجبا این روایت که پاسخی است بر حرف شبههکننده از دیدهگان وی پنهان مانده است!
3. گریه بر امام حسین علیهالسلام امری رایج در میان اهلبیت علیهمالسلام بوده است. رسول خدا صلیاللهعلیهوآله و خاندان پاکش حتی پیش از شهادت امام حسین علیهالسلام بر سوگ ایشان نشسته[4] و مصیبت ایشان را بزرگ خواندهاند.[5] از امام صادق علیهالسلام نیز روایات متعددی در سوگواری امام حسین علیهالسلام نقل شده است. در یکی از این روایات امام صادق علیهالسلام پس از گریه بر اباعبدالله علیهالسلام میفرمایند: «احدی نیست که درباره مصیبت امام حسین علیهالسلام شعر بگوید و گریه کند و دیگران را گریان نماید، مگر اینکه خدا بهشت را بر او واجب میکند و او را میآمرزد».[6]
با توجه به این نکات روشن میشود که عزاداری برای امام حسین علیهمالسلام سنتی است که خود ایشان به جا گذاشتهاند و شیعیان در این مسیر دنبالهرو امامان معصوم علیهمالسلام هستند.
پینوشت:
[1]. ابن بابویه، محمدبنعلی، من لایحضره الفقیه، چاپ دوم، دفتر انتشارات اسلامی، 1413ق، ج1، ص182. «قَالَ أَبُو جَعْفَرٍ (ع) يُصْنَعُ لِلْمَيِّتِ مَأْتَمٌ ثَلَاثَةَ أَيَّامٍ مِنْ يَوْمَ مَات»؛ «امام باقر عليهالسلام فرمود: براى ميّت از روزى كه فوت كرده سه روز مجلس سوگوارى میگيرند».
[2]. کرکی، علیبنحسین، جامع المقاصد، چاپ دوم، موسسه آلالبیت علیهمالسلام، 1414ق، ج1، ص446.
[3]. كلينى، محمد بن يعقوب، الکافی، چاپ چهارم، دارالكتب الإسلامية، 1403ق، ج5، ص117.
[4]. ابن قولویه، محمدبنجعفر، کامل الزیارات، چاپ اول، دارالمرتضوية، 1356ش، ص57.
[5]. ابن بابويه، محمد بن على، الامالی، چاپ ششم، انتشارات کتابچی، 1367ش، ص116.
[6]. کشی، محمدبنعمر، رجالالكشی، طوسى، مصحح: محمد بن الحسن / مصطفوى، حسن، چاپ اول، موسسه نشر دانشگاه مشهد، 1409ق، ص289.«...قَالَ: مَا مِنْ أَحَدٍ قَالَ فِي الْحُسَيْنِ (ع) شِعْراً فَبَكَى وَ أَبْكَى بِهِ إِلَّا أَوْجَبَ اللَّهُ لَهُ الْجَنَّةَ وَ غَفَرَ لَهُ.»