براهین فلسفیِ خداشناسی، از منابع قطعی برداشت شدهاند و نمایانگر وجود خدا و اوصاف او میباشند.
براهین اثبات خداوند در فلسفه و کلام اسلامی چون از اصول قطعیِ عقلی گرفته شدهاند، در آیات و روایات نیز یافت میشوند؛ به عنوان مثال برهان امکان فقری را میتوان از برخی آیات قرآن کریم برداشت کرد.[ فاطر/15] اشاره به برهان نظم و حدوث در کلام امام علی دیده می شود.[عیون الاخبار الرضا، ج1، ص122] برهان فطرت در سخنان امام حسن عسکری بیان شده است.[تفسیر منسوب به امام حسن عسکری، ص27] بنابراین، از آنجا که این براهین از منابع قطعی اخذ شدهاند، براهینی محکم هستند و وجود خداوند و اوصاف او را دقیقا همانگونه که ادیان معرفی کردهاند، نشان میدهند. این براهین، وجود خدا را، وجودی کامل و بدون هیچگونه عیب و نقص معرفی میکنند. لذا اینکه عدهای براهین فلسفی را ناکارآمد جلوه میکنند و افراد را به صرف ایمان داشتن بدون این براهین، تشویق میکنند، از روی عدم آگاهی است؛ چراکه اولا: ایمان داشتن بدون دلیل و پشتوانه، ایمانی پایدار نیست و به سرعت از بین میرود و ثانیا همانگونه که گفتیم: براهین فلسفی از منابع قطعی گرفته شدهاند و منافاتی با ایمان ندارند، بلکه موکِّد ایمان هستند.
___________________________________________________
حسن ابن علی، التفسير المنسوب إلى الإمام الحسن العسكري، مدرسه اماممهدی، قم، 1409ق.
شیخ صدوق، عیون الاخبار الرضاء، نشر جهان، تهران، 1378ق.