- حضرت زهرا(سلام‌الله‌علیها) بعد از مضروب شدن توسّط قنفذ، بیمار شدند و مدّتی در بستر بیماری بودند و سپس به شهادت رسید.
سؤال: در چندین روایت، بیماری به عنوان علّت شهادت حضرت زهرا(سلام‌الله‌علیها) معرّفی شده است. آیا دلیلی بر شهادت ایشان وجود دارد؟ به فرض این‌که روایتی درباره‌ی شهادت‌شان وجود داشته باشد، آیا با روایات بیماری متعارض نیستند؟
پاسخ:
برخی خیال کرده‌اند که شهادت و قتل فقط در صورتی است که شخص بلافاصله کشته شود؛ بر همین اساس، با استناد به روایاتی که تنها اشاره به بیماری حضرت زهرا(سلام‌الله‌علیها) دارند[1]، اصل شهادت حضرت را انکار کرده‌اند.
پُر واضح است که چنین برداشتی صحیح نیست؛ زیرا شخصی که توسّط دشمن زخمی شده است و بر اثر این زخم، بیمار گشته و بعد از مدّتی از دنیا رفته، مقتول و شهید است. در برخی روایات فقط به بیماری ایشان اشاره شده است و در برخی روایات، سبب بیماری را نیز بیان کرده‌اند؛ بین این دو دسته روایت هیچ‌گونه تعارضی وجود ندارد. حضرت زهرا(سلام‌الله‌علیها) بر اثر حمله به خانه‌ی ایشان و ضربات مهلکی که به ایشان وارد شد، چندین روز به شدّت بیمار شدند و از دنیا رفتند.
درباره‌ی شهادت حضرت فاطمه زهرا(سلام‌الله‌علیها) دلایل بسیاری از روایات شیعه و سنّی وجود دارد، در این‌جا تنها به نقل یک روایت صحیح السند شیعی اکتفا می‌کنم:
امام صادق(علیه السلام) فرمودند: «حضرت فاطمه(س) در بیستم جمادی الاخری، زمانی که چهل و پنج سال از تولّد پیامبر گذشته بود، به دنیا آمد، 8 سال در مکه بود و ده سال در مدینه زندگی کرد و بعد از وفات پدرشان 75 روز زنده بود؛ در سه شنبه سوم جمادی الاخری سال یازده هجری از دنیا رفتند. سبب وفات ایشان این بود که «قنفذ» غلام «عمر بن خطاب» به فرمان مولایش با قسمت سفت غلاف شمشیرش به ایشان زد و محسّن (فرزند حضرت فاطمه) را سقط کرد. حضرت فاطمه به خاطر همین ضربه شدیداً بیمار شد و اجازه نداد هیچ کدام از افرادی که ایشان را آزار دادند به عیادت‌شان بیاید. آن دو نفر (آزار دهندگان حضرت) که از اصحاب پیامبر بودند، از امیرالمومنین(ع) خواستند که شفاعت‌شان را نزد حضرت زهرا(س) بکند. حضرت علی(ع) شفاعت‌شان را کرد تا حضرت زهرا(س) اجازه عیادت بدهد. حضرت زهرا(س) هم اجازه داد که بیایند برای عیادت، وقتی وارد شدند، احوال حضرت را پرسیدند، حضرت به آن دو نفر فرمود: «مگر نشنیدید که پیامبر(ص) فرمود: «فاطمه پاره تن من است، هر کس او را بیازارد مرا آزرده و هرکس مرا بیازارد خدا را آزرده است؟» آن دو نفر اعتراف کردند که پیامبر(ص) این حرف را زده و آن‌ها شنیده‌اند؛ سپس فاطمه(س) فرمود: شما دو نفر مرا اذیت و آزار دادید، آن دو نفر از خانه خارج شدند در حالی‌که حضرت فاطمه از دستشان ناراحت و غضبناک بود.» [2]
این روایت از نظری سندی صحیحه است.[3]
بنابراین، حضرت زهرا(سلام‌الله‌علیها) بعد از مضروب شدن توسّط قنفذ، بیمار شد و مدّتی در بستر بیماری بود و سپس به شهادت رسید.
_____________________________________________
پی‌نوشت
[1]. طبرسى، احمد بن على، الإحتجاج على أهل اللجاج، خرسان، محمد باقر، چ1، نشر مرتضى، مشهد، 1403ق، ج1، ص108؛ ابن بابويه، محمد بن على، علل الشرائع، چ1، كتاب فروشى داورى، قم، 1385ش، ج1، ص186.
[2]. محمد بن جرير طبری، دلائل الإمامة، چ1، بعثت، قم، 1413ق، ص134.
[3]. محمد بن هارون بن موسى (نجاشي، احمد بن على، رجال النجاشی، چ6، مؤسسة النشر الاسلامي، قم، 1365ش، ص79.)- هارون بن موسی (همان مدرک، ص 439.)؛ محمد بن همام بن سهیل (طوسی، محمد بن الحسن، فهرست الطوسي، چ1، مكتبة المحقق الطباطبائي، قم، 1420ق، ص402.)؛ احمد بن محمد بن خالد برقی (رجال النجاشي، ص76.)؛ احمد بن محمد بن عیسی الاشعری (همان مدرک، ص93.)؛ عبد الرحمن بن ابی نجران (همان مدرک، ص235.)؛ عبد الله بن سنان بن طریف (همان مدرک، ص214.)؛ عبد الله بن مسکان (همان مدرک، ص214.)؛ يحيى بن القاسم أبو بصير الأسدي (همان مدرک، 441.)
سؤال: علّت بیماری حضرت زهرا (سلام‌الله‌علیها) چه بود؟
پاسخ: در روایات صحیح السند شیعه وارد شده است که علّت بیماری ایشان، ضربه‌ای بود که قنفذ با غلاف شمشیر به ایشان وارد کرد. این ضربه، منجر به شهادت ایشان شد.