مدارا تا حدی جواب می‌دهد

برخورد محترمانه با کسی که اعتقادی به احترام متقابل ندارد، گاهی جوابگو نیست؛ حقیقت این است که اصل و اساس در هنگام منازعات، مدارا کردن با طرف مقابل برای جلوگیری از به وجود آمدن کدورت است. اما گاهی دستگاه تحلیل و استدلال طرف مقابل، به قدری معیوب می‌شود که این رفتار خیرخواهانه را خشونت و دشمنی می پندارد؛ اینجاست که بنابه فرمایش امیرالمؤمنین‌، مماشات و مدارا مفید نخواهد بود و باید مانند خود او رفتار کرد تا خشونت را مدارا محسوب کند.

همچنانکه حضرت فرموده‌اند: «اِذا كانَ الرِّفْقُ خُرْقاً، كانَ الْخُرْقُ رِفْقا ً؛ در آنجا که رفق و مدارا، سبب خشونت مى‌شود، خشونت مدارا محسوب خواهد شد.(1)

چیزی که در مورد اغتشاشات هم دیدیم این بود که عده ای بدون توجه به استدلال‌های منطقی، ساز خود را می‌زدند و جز فحش‌های رکیک و رفتارهای به دور از شان انسان، از خود نمایش نمی دادند. این افراد هر اندازه مسامحه و مدارا ببینند، حس حق به جانب گرفته و این طور توهم می‌کنند که منطق رفتاری آنها درست است.

پی نوشت:
1. نهج البلاغه؛ نامه 31.