هیچ‌گاه پیامبران الهی از روی توهم و عدم علم و آگاهی، سخنی نگفته‌اند و آنچه مطرح کرده‌اند، عین واقعیت و حقیقت بوده است.
همواره اسلام‌ستیزان با درهم آمیختن قضایای به ظاهر زیبا در صدد سست کردن اعتقادات مسلمانان هستند. مخالفان دین گاهی چنین شبهه می‌کنند: «پیامبران، دروغگو نبوده‌اند؛ ولی علم و دانش اندک مردم و توهم پیامبران بر وجود خدا، چنین اقتضایی را داشته است. دروغگو کسانی هستند که امروزه سخنان همان پیامبران را تکرار می‌کنند؛ زیرا دانش امروزی، وجود خدا را نمی‌پذیرد».
برای پاسخ به این شبهه به چند نکته اشاره می‌شود:
یک. وجود خدا، ضرورتی انکار ناپذیر
ابتدا باید دانست که وجود خداوند یک ضرورت غیر قابل انکار است و هیچ دلیلی بر نفی وجود خدا نیست؛ علاوه بر اینکه دلایل و براهین فراوانی بر اثبات خدا وجود دارد که برخی از آنها عبارتند از: برهان فطرت، برهان امکان و وجوب، برهان نظم، برهان حرکت، برهان حدوث و...؛علاوه بر این بسیاری از دانشمندان بزرگ جهان نیز بر وجود خداوند متعال اعتراف دارند.[1]
دو. برخورد واقع‌بینانه پیامبران از ابتدا تا انتها
تمام پیامبران الهی از ابتدای رسالت تا آخر عمرشان بر اساس واقعیت‌ها و حقایق با مردم برخورد کرده و در هیچ موردی بر خلاف واقعیت سخن نگفته‌اند. التزام پیامبران به حقیقت تا جایی بود که حتی از برخی حوادث طبیعی که در ظاهر به نفع ایشان بود نیز بهره نمی‌گرفتند، نمونه روشن آن، خورشیدگرفتگی هنگام وفات ابراهیم؛ فرزند پیامبر اکرم صلیاللهعلیهوآله بود که مردم علت خورشید گرفتگی را، مرگ ابراهیم دانستند؛ ولی پیامبر به صراحت آن را تکذیب کردند.[2]
پيامبران الهی نمیخواهند از نقاط ضعف، غفلت و نادانی مردم براى هدايت و به نفع اسلام استفاده كنند؛ بلکه آنها از نقاط قوّت، علم و معرفت مردم برای هدایتشان استفاده می‌كنند[3] و در تمام موارد، مردم را به تعقل و تفکر در امور زندگی و به کار گرفتن عقل، سفارش می‌کردند: «قِوامُ الْمَرْءِ عَقْلُهُ وَ لا دینَ لِمَنْ لا عَقْلَ لَهُ»؛[4] «قوام و رکن نگه‌دارنده انسان، خرد وعقل اوست و کسی که عقل ندارد، [در واقع] دین ندارد».
سه. تطابق سخنان پیامبر اکرم صلیاللهعلیهوآله با واقعیت‌ها
هرچند برخی سخنان پیامبر صلیاللهعلیهوآله مورد تحریف واقع شده است؛ ولی از آنجا که قرآن کریم هرگز تحریف نشده و خداوند آن را از هر گونه تحریفی حفظ کرده است به دو نکته می‌توان پی برد:
1. هر عقل سلیم و فطرت پاکی، با اندک تأملی در مجموعه آیات قرآن، تطابق اجمالی آن را با واقعیت‌های نظام آفرینش، درک می‌کند؛ حتی دانشمندان علوم تجربی نیز به برخی آنها پی‌برده‌اند.[5]
2. ازآنجا که تمام آموزه‌های قرآن مطابق با واقع است و پیامبر اکرم صلیاللهعلیهوآله، نیز در صدد بیان آن است،[6] گفتار و رفتار ایشان، بر اساس واقعیت و حقیقت خواهد بود؛ بدون اینکه توهمی در کار باشد: «قُلْ إِنَّما أُنْذِرُكُمْ بِالْوَحْي»؛[7] «بگو: من تنها بوسیله وحی، شما را انذار می‌کنم».
پس پیامبر اکرم صلیاللهعلیهوآله از روی علم و آگاهی کامل، بدون کوچک‌ترین توهمی، حقایق نظام آفرینش را برای مردم بیان می‌کرد که نخستین باور حقیقی او مسئله توحید و خداباوری است.
بنابراین پیامبران الهی به خصوص پیامبر خاتم صلیاللهعلیهوآله در تمام دوران زندگی پربرکت خود، هرگز از روی توهم با مردم، سخن نگفته‌اند. ایشان همواره در کمال سلامت روح و روان، حقایق و واقعیت‌ها را به مردم می‌گفتند و چون مردم، سخنان آنها را مطابق با واقع و سرشت درونی خود مییافتند، از آنها پیروی می‌کردند. در حال حاضر نیز علما و دانشمندان مسلمان، با اعتقاد راسخ به خداوند و اعتماد به پیامبران الهی و بعد از اطمینان از متقن بودن پیام آنها، به تحلیل و تکرار سخنان آنان می‌پردازند.
پی‌نوشت:
[1]. اعتراف دانشمندان به وجود خدا.
[2]. مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، دارإحياءالتراث العربی، 1403ق، چاپ دوم، ج79، ص91.
[3]. رک، مطهری، مرتضی، مجموعه آثار، صدرا، 1389ش، ج16، ص109.
[4]. کراجکی، محمدبن علی، کنزالفوائد، دارالذخائر، 1410ق، چاپ اول، ج2، ص31.
[5]. آیات مربوط با علوم تجربی.
[6]. نحل: 44.
[7]. انبیاء: 45.