گشوده شدن فصل جدیدی از تأثیرگذاری اقتصادی، سیاسی و امنیتی ایران، با عضویت در سازمان همکاری شانگهای، اتفاقی است که در راستای اقدامات انقلابی دولت سیزدهم رقم خورده است.
اولین نشست سازمان همکاری شانگهای با حضور جمهوری اسلامی ایران، با استقبال ویژهای از سوی اعضای این سازمان مواجه شد؛ نارندرا مودی، نخستوزیر هند بهعنوان میزبان دورهای نشست اعضای این سازمان، به طور رسمی، عضویت ایران در این سازمان را تبریک گفته و حضور کشورمان در جمع اعضای سازمان را فرصتی بینظیر در راستای توسعه منافع اقتصادی و سیاسی خوانده است.[1]
سازمان همکاری شانگهای یک نهاد بینالمللی بر مبنای همکاری میان دولتی بین چندین کشور بزرگ است که تمرکز اصلی آن بر سه محور امنیتی، اقتصادی و سیاسی پایهریزی شده است؛ اولویتهای این سازمان، پیشبرد اهداف سهگانه فوق بر مبنای تعیین نظمی جدید و نو در محیط بینالملل است بهطوریکه اعضای این سازمان، فارغ از مؤلفههای کنونی اقتصاد جهانی که عمدتاً بر پایه یکجانبهگرایی از سوی غرب و بهویژه آمریکا تثبیت شده است، روابط تجاری بر اساس قوانین و استانداردهای تازه و مجزا را در پیش گرفتهاند.
گستره همکاریهای چندجانبه میان اعضای سازمان همکاری شانگهای در حدی وسیع است که بخش عظیمی از تراکنشهای تجاری و مالی در زمینههای مختلف اقتصادی در جهان را به خود اختصاص میدهد؛ اثر مستقیم این همکاری بر تغییر نظم جهانی، با حضور ایران، رنگ تازهای به خود گرفته و تقویت خواهد شد. ایران بهعنوان یک قدرت بلامنازع در زمینههای مختلف، توان ویژهای در نقشآفرینی امنیتی، سیاسی و البته اقتصادی دارد؛ در این زمینه رئیسجمهوری ایران در ضمن سخنرانی خود بیان داشت: برخورداری از نیروی انسانی متخصص در حوزه فناوریهای پیشرفته و علوم نوین از ظرفیتهای خاص ایران است که میتواند همکاریهای اقتصادی چندجانبه را تقویت کند.[2]
عزم راسخ اعضای این سازمان بینالمللی، حذف سلطه دلار و استانداردهای تکمحوری در خدمت سیاستهای پولی غرب است. هدفگذاری کوتاهمدت برای جایگزینی دلار با استفاده از ارزهای ملی، مدیریت تراکنشهای مالی در قالبی غیر از نظام بانکی بینالمللی موسوم به FATF و بهطورکلی پایهگذاری قالب تجارتی منفصل از الزامات مرسوم جهانی، رویهای است که کشورهای عضو، بر اساس آن عمل کرده و اهداف خود را محقق کرده و میکنند.
اشتراک گذاری دانش نظامی و همکاریهای صنعتی در زمینه تجهیزات جنگی، یکی دیگر از ابعاد این سازمان بهحساب میآید که بر اساس آن، توان جمهوری اسلامی ایران در زمینههای فوق بهعنوان یک قدرت نظامی در سطح جهان، کمک شایانی به تأمین امنیت فضای جغرافیایی و نیز تجاری و مبادلهای این گروه خواهد کرد.
دانش هستهای، مالکیت بخش عمدهای از منابع نفتی، نیروی انسانی متخصص، قابلیتهای نظامی فوق مدرن، نفوذ سیاسی-اطاعاتی در منطقه و بخش زیادی از کشورهای جهان، تخصص در حوزه هوافضا و... از جمله امتیازات و داراییهایی است که ایران را با دست پُر به عضویت در این سازمان درآورده است؛ بنابراین، نقش تعیینکننده جمهوری اسلامی در این همکاری، باعث تقویت اراده جمعی این سازمان در تحقق نظم جدید جهانی خواهد شد.
پینوشت:
[1]. فارس، http://fna.ir/3dj7z6.
[2]. رجانیوز، https://b2n.ir/q74712.