امربه‌معروف و نهی‌ازمنکر از فروع دین شمرده شده و فواید متعددی برای فرد و جامعه دارد؛ مانند: جلوگیری از عادی‌سازی منکر در جامعه.
انبیای الهی از عمده وظایفی که بر عهده داشتند مسئله انذار و ترساندن مردم نسبت به معصیت الهی و یا همان نهی‌از منکر بود. این مسئله در اسلام نیز یکی از واجبات مهم و از فروع دین شمرده می‌شود.
از عواملی که باعث می‌گردد مردم در جامعه به راحتی منکر را انجام بدهند، عادی‌سازی منکر در جامعه است. وقتی منکر عادی‌سازی شد و در عرف و نظر مردم به‌صورت یک امر عادی جلوه‌گر شد، ارتکاب آن نیز راحت‌تر بوده و ترک آن برای مردم معونه‌بر خواهد بود. از جمله منکراتی که در جامعه کنونی ما عادی‌سازی شده، مسئله حجاب و روابط دختر و پسر با جنس مخالف است.
در عرف جامعه ما، حجاب از جمله امور پسندیده در چند دهه پیش بود و حتی بدحجاب و بی‌حجاب جایگاه مناسبی در اجتماع نداشتند؛ اما با عادی‌سازی بی‌حجابی در جامعه، فرهنگ مردم عوض شد و منکَر بودن آن در دیدگاه مردم از بین رفت یا کم‌رنگ شد. مقام معظم رهبری در این زمینه بیان می‌کند: «یکی از عواملی که در جامعه از بدی‌ها جلوگیری می‌کند، نهی از منکر و منکر ساختن منکر است. نگذاریم «منکر»، «معروف» و «معروف»، «منکر» شود. اولین فایده امربه‌معروف و نهی‌ازمنکر این است که نیکی و بدی همچنان نیک و بد بمانند».[1]
امربه‌معروف و نهی‌ازمنکر همچنان که بیان شد یکی از فروع دین بوده و واجب می‌باشد. قرآن کریم در بیان ویژگی مؤمنان می‌فرماید: «الَّذِينَ إِنْ مَكَّنَّاهُمْ فِي الْأَرْضِ أَقَامُوا الصَّلَاةَ وَآتَوُا الزَّكَاةَ وَأَمَرُوا بِالْمَعْرُوفِ وَنَهَوْا عَنِ الْمُنْكَرِ»؛[2] «همان كسانى كه چون در زمين به آنان توانايى دهيم، نماز برپا مى‌دارند و زكات می‌دهند و به كارهاى پسنديده وامى‌دارند و از كارهاى ناپسند بازمی‌دارند». با توجه به آیه شریفه وظیفه هر مسلمانی است که در صورت مشاهده ترک یک معروف و یا ارتکاب یک منکر با رعایت موازین شرعی امربه‌معروف و نهی‌ازمنکر نماید.
باید توجه داشت افرادی که در اجتماع مرتکب یک گناهی می‌شوند، حق ندارند بگویند من هر چیزی که دلم می‌خواهد انجام می‌دهم و مربوط به خودم است؛ زیرا هر گناهی که در اجتماع اتفاق می‌افتد بر دیگر افراد نیز تأثیر می‌گذارد؛ به عنوان مثال وقتی یک شخصی آتش روشن می‌کند و دود به راه می‌اندازد، دود این آتش به چشم همه اشخاصی می‌رود که در کنار آن هستند و به‌همین‌خاطر حق‌دارند به این وضعیت اعتراض کنند؛ چون حقوق این افراد پایمال شده است.
درنتیجه امربه‌معروف و نهی‌ازمنکر یک واجب و از فروع دین اسلام است که وظیفه هر مسلمانی را در صورت مشاهده گناه مشخص می‌کند.
پی‌نوشت:
[1]. بیانات مقام معظم رهبری در خطبه نماز جمعه تهران در تاریخ 1379/09/25.
[2]. حج: 41.