فلسفه «كروات» و « صليب » چيست ؟ استفاده از آن چه حكمي دارد ؟

در لغت نامه دهخدا در قابل لغت كروا اين گونه آمده است: كروا.] ك ر[ رخنه گرفتن و وصل كردن دو چيز باشد، با هم .(برهان) ( آنندراج ).گرفتن رخنه و پيوند دو چيز را با هم .(ناظم الاطباء) كروات در انگليسي CRAVAT يا TIE خوانده مي شود.(1)

در لغت نامه وبسترز:ريشه لغت را از يك لغت فرانسوي cravate مي داند كه در حدود سالهاي 1656 بوجود آمده است و معني اون بند و يا شال گردني است كه دور گردن مي بندند. (2) در ديكشنري آكسفورد:
در ديكشنري آكسفورد نيز در معني كروات آمده است كه يك بند كوتاه و باريك كه بوسيله مردان به دور گردن بسته مي شود و در قسمت باز گردن، گره زده مي شود. ريشه لغت:در لغت نامه آكسفورد آورده شده است كه اين لغت در قرن 17 در فرانسه بوجود آمده است و از لغت Cravate ''Croat'' گرفته شده است و به اين علت كه براي اولين بار توسط سربازان كرواتي ( نژاد كروات) كه در ارتش فرانسه خدمت مي كردند مورد استفاده قرار گرفت.(3)
در دايره المعارف بزرگ ويكي پديا اين طور آمده است كه شكل مدرن و امروزي كروات از دهه 40 قرن 17 ميلادي بوجود آمد و شبيه بسياري از مدهاي لباس مردانه در بين قرن 17 و جنگ جهاني اول يك ريشه نظامي داشت .در مدت سلطنت لويي 13 (Louis XIII of France) سربازان كرواتي در قالب يك هنگ نظامي در ارتش فرانسه خدمت مي كردند و در جنگ بر عليه دوكDuc de Guise) ) ، پادشاه را همراهي مي كردند لباس جنگي اين سربازان ظاهري عجيب داشت كه مشخصه ويژه آن دستمال ابريشمي بود كه به دور گردن آنها بسته شده بود . لغت (cravat) از لغت فرانسوي cravate كه از كلمه croat در فرانسوي گرفته شده و منظور همان سربازان كرواتي است گرفته شده است..(4)
با توجه به مستندات بالا بايد گفت كه درست است يك شباهت بسيار بزرگ بين لغت كروا در فارسي و كروات در انگليسي از لحاظ معني وجود دارد اما همان طوري كه ديده شد هيچ ريشه مشتركي براي اين دو لغت وجود ندارد .
اما از آنچه كه در كتب تاريخي و مذهبي بر مي آيد كه در حقيقت كروات همان صليب است كه اينك به عنوان يكي از اركان پوشش رسمي براي مردان (بالاخص خارج از ايران) به حساب مي آيد. ريشه ي زدنِ كروات به جنگهاي صليبي باز مي گردد، به اين صورت كه در اين جنگها مسيحيان به هنگام جنگ با مسلمانان، صليبي را به خود آويزان و نصب مي كردند و پس از فتح سرزمينهاي اسلامي، از اين صليب ها به عنوان نماد پيروزي خود ياد مي كردند. (5) بعد از اين جنگها، بدليل نقش زيبايي كه اين علامات بر روي پيراهن جنگجويان مسيحي داشت، كم كم بصورت يك پوشش رسمي براي كل مسيحيان درآمد. سپس سران كشورهاي غربي كه مسيحي بودند _ و با تشويقهاي پاپ زمان خود _ همگي از اين علامت با آويزان كردن از يقه ي خود استفاده كردند و آنرا به عنوان يك نماد رسمي در آوردند.
بعده ها اين علامت بصورت "كروات" امروزي درآمد كه بدليل نفوذ گسترده ي غرب بر جهان، و نيز زيبايي ظاهري كه داشت، ديگر به عنوان يك پوشش رسمي براي مردان سراسر دنيا و حتي كشورهاي اسلامي مبدل گشت. در ايران نيز تا قبل از پيروزي شكوهمند انقلاب اسلامي، علي رغم اينكه مردم همگي مسلمان بودند، از اين پوشش استفاده مي كردند و علت اين كار نيز دستور رژيم دست نشانده ي غرب در ايران ـ يعني رژِيم منفور پهلوي ـ در شناخت كروات به عنوان يك پوشش رسمي بود كه در همه جا افراد را ملزم به استفاده از آن مي كرد. پس از انقلاب، با تاثيري كه اسلام بر شيوه ي زندگي مردم گذاشت، اين نوع پوشش نيز از ميان رفت و اكنون كمتر كسي را مي توان يافت كه با زدنِ كروات، در اجتماع حضور پيدا كند. اما هنوز هم تعداد معدودي هستند كه در مراسم هاي عروسي و يا مهماني هاي رسمي خود، از اين علامت مسيحيان استفاده مي كنند كه به نظر مي رسد، بدليل اطلاع رساني ضعيف در مورد اين قضيه است و اگر مسلمانها از تاريخچه ي استفاده از آن آگاهي يابند، و به تاريخچه ي كهن سرزمين و مذهب اسلامي خود نگاه كنند، هرگز از آن استفاده نخواهند كرد.
كراوات تشبه به كفار است و حرام ، حرمت تشبه به كفار" يكي از قوانين اسلام است كه از صدر اسلام جاري بوده است و همه موظف به عمل به آن هستند. مقصود از اين قانون اين است كه براي مسلمان تشبه به كفار و غيرمسلمانان از نظر لباس، شكل ظاهري، كوتاه كردن مو و امثال آن جايز نيست. بنابراين، محدوده حرمت تشبه به كفار گسترده است و منحصر به لباس و پوشاك نيست.
حكم آن در نظر مقام معظم رهبري: بطور كلي پوشيدن كراوات و ديگر لباسهايي كه پوشش و لباس غير مسلمانان محسوب مي شوند بطوري كه پوشيدن آنها منجر به ترويج فرهنگ منحط غربي شود جايز نيست.
حاصل آن كه اگر احراز شد لباس يا مدي يا عملي در زماني تشبه به كفار است، شكي در حرمتش نيست و منحصر به كراوات نخواهد بود. چنان كه حضرت آيت الله خامنه اي در فتوايي مي فرمايند: پوشش كراوات و مانند آن از لباسها و مدهاي بيگانگان كه منجر به ترويج فرهنگ دشمنان ميشود جايز نيست و اين حكم منحصر به مسلمانان در كشورهاي اسلامي نيست بلكه مسلمانان كشورهاي خارجي نيز موظف به عمل به آن هستند.(6)

پاورقی:

1. لغت نامه دهخدا – مرحوم دهخدا
2. Merriam-Webster Collegiate® Dictionary © 2005 Merriam-Webster, Incorporated
3. Oxford English Dictionary © Oxford University Press, 2004
4. free encyclopedia Wikipedia
5. جنگهای صلیبی از بزرگترین رویدادهای تاریخ عمومی اسلام و نیز از بزرگترین رویدادهای تاریخ جهان به شمار می رود. زیرا غرب مسیحی بود که در اصل با راهنمایی پاپ و با هدف استیلا بر اماکن مقدس مسیحیان در فلسطین و به ویژه شهر قدس و مقبره حضرت مسیح در بیت لحم نزدیک قدس به اندیشه ی جنگهای صلیبی افتاد. این جریان در پایان قرن 5 ه.ق: 11 م شروع شد و تا قرن 9 ه.ق: 15 م به شدت ادامه یافت. یکی از این جنگها جنگ بر سر استرداد اندلس بود: در آن زمان بدنبال از هم پاشیدن حکومت امویان اندلس در سال 1031 م و تقسیم اندلس اسلامی به دولتهای کوچک مخاصمی که ملوک الطوایف خوانده می شدند، کشاکش میان اسلام و مسیحیت در شبه جزیره ایبری(اندلس) به نیرویی تبدیل شد که به «جنگ استرداد» شهرت یافت و مراد از آن، باز پس گرفتن بقیه سرزمینهای اندلس از مسلمانان بود. این جنگها که به دست فرنادوی اول، پادشاه لئون و قشتاله در سال 1057 م آغاز گردید، خود به صورت اساس سیاست کشورهای مجاور اندلس درآمد و سپس، هنگامیکه آلفونسوی هشتم، پادشاه لئون و قشتاله در 6 مه 1085 م بر پادشاهی طلیطله چیره شد و پایتخت کهن گت ها را دوباره فتح کرد و پایتخت خود قرار داد، آن سیاست در زمینه ی استراتژی و تاکتیک شکل واقعیتی روشن و آشکار به خود گرفت. سعی مسیحیان غرب آن بود که به رهبری کشورهای نصرانی اسپانیا، جنگی عمومی و در قالبی مذهبی علیه اندلس اسلامی به پا کنند. جنگجویان در اثنای این پیکارها، علامت صلیب به سینه و پشت و یا بر زره های خود نصب کردند، سپس نیروهای نظامیِ کسانی که آن نشان را بر خود داشتند، «صلیبی» یا به اسپانیایی (cruzada) نام گرفت و نام جنگهای صلیبی در زبانهای مختلف اروپایی از همین جا سرچشمه گرفته است. در همان وقت نرمانها توانستند صقیله را از چنگ مسلمانان بدر آوردند(1061 _ 1091 م) و سپس هیجان دینی شدیدی غرب اروپا را فرا گرفت. آنچه موجب اوج گرفتن این عواطف می شد، آن بود که طی دو سده ی دهم و یازدهم میلادی، ساکنان غرب اروپا تقریبا دو برابر شدند و برای فراخی جا و کشاورزی به زمینهای تازه ای نیازمند گردیدند. این شرایط فرصت مناسبی بود که پاپ اوربن دوم غنیمت شمارد و اروپائیان را به جنگ دینی تمام عیاری علیه سرزمینهای اسلام، به ویژه شام و فلسطین دعوت کند تا همه ی مقدسات مسیحی، سرزمینی را که عیسی بن مریم(ع) در آن زیسته و مردم را به آیین خویش خوانده بود، به آنان بازگرداند.
6. خامنه اي، سيد علي، اجوبة الاستفتاءات، در النبأ، ج 2، ص 102.
منبع: نرم افزار پاسخ - مرکز مطالعات و پاسخ گویی به شبهات