شرح دعای روز پنجم ماه مبارک رمضان

دعای روز پنجم ماه مبارک رمضان

بسم الله الرحمن الرحیم

اللَّهُمَّ اجْعَلْنِی فِیهِ مِنَ الْمُسْتَغْفِرِینَ.........خدایا در این روز مرا از آمرزش جویان درگاهت قرار ده

وَاجْعَلْنِی فِیهِ مِنْ عِبَادِکَ الصَّالِحِینَ الْقَانِتِینَ.....و قرار ده مرا در این روز از بندگان شایسته و فرمانبردارت

وَاجْعَلْنِی فِیهِ مِنْ أَوْلِیائِکَ الْمُقَرَّبِینَ.........و در این روز مرا از دوستان نزدیکت قرار ده،

بِرَأْفَتِکَ یا أَرْحَمَ الرَّاحِمِینَ ..............به حق مهربانی‌ات، ای مهربان‌ترین مهربانان

فراز اول دعا: خدایا در این روز من را از استغفار کنندگان قرار بده

در فرهنگ و آموزه های اسلامی استغفار و توبه به درگاه الهی از اهمیت و جایگاه خاصی برخودار بوده و برای آن آثار و برکات فراوانی در قرآن کریم ذکر شده است. خداوند متعال در آیات متعددی بندگان را به سوی بهره مندی از درهای رحمت و مغفرت خود دعوت می‌نماید و آنها را  از برکات ارزشمند استغفار نوید نیکو می‌دهد، از جمله اینکه خدای متعال در سوره مبارکه نوح می فرماید:« فَقُلْتُ اسْتَغْفِرُوا رَبَّكُمْ إِنَّهُ كانَ غَفَّاراً يُرْسِلِ السَّماءَ عَلَيْكُمْ مِدْراراً وَ يُمْدِدْكُمْ بِأَمْوالٍ وَ بَنينَ وَ يَجْعَلْ لَكُمْ جَنَّاتٍ وَ يَجْعَلْ لَكُمْ أَنْهاراً؛[نوح/12-10] و گفتم: از پروردگارتان آمرزش بخواهيد كه او همواره آمرزنده است. [تا] بر شما از آسمان بارانِ پى در پى فرستد.و شما را به اموال و پسران، يارى كند، و برايتان باغها قرار دهد و نهرها براى شما پديد آورد.»

خداوند متعال در این آیات نورانی پنج وعده نیکو به کسانی که از اهرم استغفار و توبه به درگاه الهی استفاده می کنند می‌دهد:

1-مژده‌ی بخشش گناهان: « إِنَّهُ كانَ غَفَّاراً؛[نوح/10]او همواره آمرزنده است.»
اولین و زیباترین نویدی که خداوند متعال به افراد توبه کار و نادم می‌دهد بخشش گناهان ایشان است. همان هدف ابتدایی که بنده را به استغاثه و  گریه به درگاه معبود کشانده بود.

2-بهره مندی از برکات و ارزاق آسمانی: «يُرْسِلِ السَّماءَ عَلَيْكُمْ مِدْراراً؛[نوح/11] بر شما از آسمان بارانِ پى در پى فرستد.»
بنده توبه کار و مستغفر علاوه بر بهره‌مندای از دریای مغفرت و آمرزش الهی خود را در اقیانوس رحمت و محبت الهی غوطه ور می نماید؛ چرا که بعد از بازگشت به سوی دوست با آغوشی باز و نعمت‌های گوناگون مادی و معنوی الهی مواجه می‌شود. چقدر راست فرمود خداوند متعال:« إِنَّ اللّهَ يُحِبُّ التَّوَّابِينَ وَيُحِبُّ الْمُتَطَهِّرِينَ؛[البقرة/ 222]هر آينه خدا توبه کنندگان و پاکيزگان را دوست دارد»

3-توسعه و وسعت مالی در زندگی:« وَيُمْدِدْكُمْ بِأَمْوالٍ؛[نوح/12] و شما را به اموال يارى كند.»
چه بسیار گره‌های مادی که فقط به خاطر دور ماندن از درگاه الهی بسته مانده و چه بسیار افرادی که بعد از توبه و استغفار درهای رحمت الهی را به روی خود گشوده می‌بینند.

4-بهره‌مندی ازفرزندان در حیات دنیوی:« وَ يُمْدِدْكُمْ بِأَمْوالٍ وَ بَنينَ؛[نوح/12] و شما را به اموال و پسران، يارى كند.»
در دنیا هستند کسانی که از نعمت فرزند و اولاد بی‌بهره هستند با عنایت و توجه به این آیه شریف به روشنی استفاده می‌شود که استدامت و اصرار بر این ذکر قرآنی  استغفار به درگاه  الهی می شود از این نعمت بهره‌مند:« وَ يُمْدِدْكُمْ بِأَمْوالٍ وَ بَنينَ؛ و شما را با اموال و فرزندان فراوان كمك كند».

5-موجبات آبادانی دنیا و آخرت:« وَ يَجْعَلْ لَكُمْ جَنَّاتٍ وَ يَجْعَلْ لَكُمْ أَنْهاراً؛[نوح/12] و برايتان باغها قرار دهد و نهرها براى شما پديد آورد.»
بسیاری از عذاب‌های الهی به خاطر توبه و اشک بندگان نادم و پشیمان از امتها برداشته می‌شود که بهترین شاهد آن را می توان در قوم حضرت یونس مشاهده کرد.

فراز دوم دعا: خدایا من را از بندگان صالحت قرار بده

چه کسانی مصداق صالحان هستند
صلاح یعنی شایستگی و کلمه صالح یعنی شایسته، صالحان نیز یعنی شایستگان. در هر نمازی بر بندگان صالح خدا سلام می فرستیم. باید سبک زندگی ما سبک زندگی آن ها باشد.

خداوند متعال در آیات ۱۱۳ و ۱۱۴ سوره آل عمران ویژگی‌های بندگان صالح خود را این چنین بیان می فرماید: «لَیْسُواْ سَوَاء مِّنْ أَهْلِ الْکِتَابِ أُمَّةٌ قَآئِمَةٌ یَتْلُونَ آیَاتِ اللّهِ آنَاء اللَّیْلِ وَهُمْ یَسْجُدُونَ یُؤْمِنُونَ بِاللّهِ وَالْیَوْمِ الآخِرِ وَیَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَیَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنکَرِ وَیُسَارِعُونَ فِی الْخَیْرَاتِ وَأُوْلَئِکَ مِنَ الصَّالِحِینَ؛[آل عمران/آیات114و113] اهل كتاب همه يكسان نيستند. گروهى به طاعت خدا ايستاده‏اند و آيات خدا را در دل شب تلاوت مى‏كنند و سجده به جاى مى‏آورند. و به خدا و روز رستاخيز ايمان دارند و امر به معروف و نهى از منكر مى‏كنند و در كارهاى نيك شتاب مى‏ورزند و از جمله صالحانند».

از این آیات نورانی این چنین استفاده و برداشت می شود که صالحان دارای پنج ویژگی ممتاز هستند، 1-عبادت و بندگی خدا و سجده به درگاه الهی، 2-ایمان به خدای متعال، 3- ایمان به روز واپسین و حیات ابدی، 4-امر به معروف و نهی از منکر، 4-شتاب در کارهای خیر و نیکو.

فراز سوم: خدایا من را از مقربان درگاهت قرار بده
وَاجْعَلْنِی فِیهِ مِنْ أَوْلِیائِکَ الْمُقَرَّبِینَ.........و در این روز مرا از دوستان نزدیکت قرار ده،

مقربان درگاه الهی چه کسانی هستند؟

1-اصلاح کننده گان بین مردم: در منابع روایی از امام کاظم (علیه السلام) این چنین نقل شده است: «در انجیل نوشته شده خوشا به حال کسانی که میان مردم صلح و آشتی برقرار می کنند، اینان در روز قیامت مقربان درگاه حق هستند.»[1]

2-اخلاص و یقین در عمل: در منابع روایی از امیرمومنان علی (علیه السلام) این چنین نقل شده است: «لازم است که شما اهل اخلاص راستین و یقین نیکو باشید زیرا این دو ویژگی برترین عبادت مقربان است.» [2]

3-ایمان و عقیده نیکو: در کتاب غرر الحکم از امام علی (علیه السلام)  نقل شده است: «مقرب ‌ترین انسان ها به خداوند کسی است که ایمان نیکوتری دارد.»[3]

4- اهل صدق و راستی هستند: و همچنین در کتاب غرر الحکم از امام علی (علیه السلام)  نقل شده است: «نزدیکترین بندگان به خداوند، کسی است که بیش از دیگران حق را هر چند که حق به زیانش باشد، می گوید و بیش از دیگران به حق عمل می کند، هر چند که حق برخلاف باشد.»[4]

5-خوش اخلاق ترین افراد: در کتاب شریف کافی از امام زین العابدین (علیه السلام)  نقل شده است: «مقرب ترین شما به خداوند خوش‌ اخلاق ترین شما است.»[5]

6- متواضعان و فرو تنان: در کتاب شریف کافی از امام صادق (علیه السلام) نقل شده است: «یکی از وحی های خداوند به داود (ع) این بود:« ای داود! همانطور که اهل تواضع مقرب ترین مردم به خدایند متکبران دورترین مردم از خدایند.»[6]

نیایش آخر: و در پایان این دعای زیبا و ارزشمند خدای متعال را به مهربانی و رأفتش قسم می دهیم که ما را از کسانی قرار دهد که در زندگی از جمله صالحان و مقربان درگاه الهی باشند

پی نوشت ها:
[1]. تحف العقول: ص 393.
[2]. غررالحکم، حکمت 6159.
[3]. همان، حکمت 3193.
[4]. غررالحکم، حکمت 3243.
[5]. الکافی، ج 8، ص 69.
[6]. کافی، ج 2، ص 123.