عظمت علمی اهل بیت قابل انکار نیست، یحیی بن اکثم که چندبار در برابر ائمه مغلوب شده بود، این بار با دیدن پاسخ های امام هادی(علیه السلام) گفت دیگر دوست ندارم بعد از این از او چیزی بپرسم زیرا با ظاهر شدن علم او، رافضه(شیعه) قوت می گیرد.
امام هادی(ع) در سال 220هجری و در سن 8 سالگی پس از شهادت پدر بزرگوارشان به امامت رسیدند. دوران امامت ایشان 33 سال و هم زمان با حکومت 6 خلیفه عباسی بود و در زمان متوکل ازمدینه به شهر سامراء منتقل و در محل پادگان نظامی سربازان متوکل تحت نظر قرار گرفته و در سال 254 توسط معتز عباسی به شهادت رسید.[1]
یحیی بن اکثم؛ قاضی القضاة مأمون و یکی از دانشمندان بزرگ اهل سنت در زمان بنی عباس سؤالاتی را طی نامه ای از امام هادی(علیه السلام) پرسید که امام به آن ها پاسخ داد و حجت را بر او تمام کرد، به برخی از این سوالات در این نوشته اشاره می شود:
چگونه سلیمان که پیغمبر بود، نتوانست تخت را حاضر کند؟
یحیی در مورد آیه شریفه: «وَ قالَ الَّذی عِنْدَهُ عِلْمٌ مِنَ الکتابِ أنا آتیکَ بِهِ قَبْلَ أنْ یَرْتَدَّ الیکَ طَرْفُکَ»[2] پرسید: سلیمان، تخت بلقیس را خواست و آصف بن برخیا، تخت را پیش از آنکه سلیمان چشم بر هم زند حاضر کرد، چگونه سلیمان که پیغمبر بود، بر علوم آصف بن برخیا بی‌اطلاع بود و خود نتوانست تخت را حاضر کند؟
امام هادی(ع) در پاسخ فرمود: سلیمان پیغمبر در انجام این عمل خود قادر بود، لکن خواست عظمت آصف بن برخیا را بر مردم روشن سازد و خلیفه و جانشین پس از خود را که از نظر علمی افضلیت بر سایر مردم داشته معرفی کند. آصف بن برخیا خلیفه و جانشین سلیمان بوده وهر چه علم و دانش داشت از مکتب نبوّت سلیمان گرفته بود و این سنّت پیغمبران بوده که جانشینان خود را به علم و افضلیت معرفی کنند.
چرا یعقوب با اینکه پیغمبر بود به یوسف سجده کرد؟
آیه شریفه «وَ رَفَعَ أبَوَیْهِ عَلَی الْعَرْشِ وَ خَرَّوا لَهُ سُجَّداً»[3] مربوط به یعقوب نبی و رفتن او به کنعان نزد یوسف و شناختن فرزند و سجده کردن او با فرزندش برای یوسف است، «چرا یعقوب با اینکه پیغمبر بود به یوسف سجده کرد در حالی که سجده و خضوع وخشوع مخصوص پروردگار است؟»
حضرت فرمود: «سجده یعقوب برای یوسف نبوده، بلکه به شکرانه ملاقات با فرزند گم کرده خود، خدای آفریننده را سجده کرد چرا که پس از سالیان درازی چشم پدری که خبر مرگ فرزند را شنیده بود به دیدار او روشن شد واین سجده مانند سجده ملائکه برای آدم ـ علیه السّلام ـ است. ملائکه در حقیقت بر آدم سجده نکردند بلکه به منظور اطاعت و شکرگزاری در برابر بزرگترین خلقت حق سجده نمودند.»
کلمات الله چیست؟
سوال دیگر یحیی درباره این آیه شریفه بود: «وَ لَوْ أنَّ ما فِی الأرضِ مِنْ شَجَرَه أقلامٌ وَ الْبَحْرُ یَمُدُّهُ مِنْ بَعْدِهِ سَبْعه أبحُرٍ ما نَفِدَتْ کَلِماتُ اللهِ»[4] آن هفت دریا که اگر آب آنرا برای شرح کلمات خدا بکار برند خشک میشود در حالیکه هنوز کلمات و آثار او بیان نشده کدام است؟
حضرت در پاسخ فرمود: «دریاهای هفتگانه عبارتند از: «عین کبریت، (دریای کبریت)، عین برهوت(دریای مدیترانه)، دریای طبریّه در فلسطین، دریای حمئه و آن دریایی است که خاکش سیاه و آبش گرم است و مراد دریاچه «آلبرت» یا ویکتوریا است که زیر خط استوا واقع شده است، دریای «مارسیدان» یا «مارسودان» که در سودان حبشه است، دریای «افریقیه»، دریای «سجرون». و مراد از «کلمات الله» ما ائمه جانشینان پیغمبر خدا ـ صلی الله علیه و آله ـ هستیم که فضایل ما تمام نشدنی است.
جمع بندی
دریای بی کران اهل بیت تمام نشدنی است و ما تنها به چند سؤال که از محضر امام هادی(علیه السلام) شده بود اشاره کردیم به گونه ای که یحیی بن اکثم با دیدن پاسخ ها به متوکل گفت دیگر دوست ندارم بعد از این از او چیزی بپرسم زیرا با ظاهر شدن علم او، رافضه(شیعه) قوت می گیرد.[5]
پی نوشت:
[1] ویکی شیعه
[2] رعد، آیه43.
[3] یوسف، آیه100.
[4] لقمان، آیه27.
[5] بحارالانوار، ج50، ص165.
یحیی بن اکثم دانشمند اهل سنت و قاضی القضاة مأمون عباسی که بارها در مناظرات با ائمه(علیهم السلام) مغلوب شده بود این بار سؤالاتی را از امام هادی(علیه السلام) می پرسد و امام به همه آن ها پاسخ می دهد.