مرز بین غلوّ و مقامات اهل‌بیت

14:04 - 1401/03/18

در بیان مقامات ویژه‌ی اهل بیت و کمالات و فضائل ایشان نباید کوتاهی و کتمان صورت بگیرد؛ همان‌گونه که نباید بدون مستند، هر امری به عنوان فضیلت و کمال برای ایشان بیان شود.

اهل بیت

تمایز نهادن بین غلوّ از سویی و اثبات مقامات برای اهل بیت علیهم‌السلام از سوی دیگر مشکل است.

از طرفی در روایت آمده است: «اجْعَلُونَا عَبِيداً مَخْلُوقِينَ وَ قُولُوا فِينَا مَا شِئْتُمْ؛[1] ما را بندگان مخلوق خداوند بدانید و هرچه می‌خواهید، دربارۀ [مقامات] ما بگویید.» اهل بیت علیهم‌السلام به نهایت کمال قابل دستیابی برای یک انسان رسیده‌اند؛ البته این جایگاه نباید سبب غلوّ در مورد ایشان شود؛ چراکه نباید برای آنها شأن و جایگاه خداوندی قرار دهیم.

از دیگر سو، نباید در مورد مقامات ایشان نیز کوتاهی و قصور صورت پذیرد و مواردی مانند عصمت، علم ویژه امام، ولایت تکوینی و... مبالغه به حساب آیند. در واقع باید مقام بلند و جایگاه ویژه اهل‌بیت علیهم‌السلام بر اساس مستندات تبیین شود.

امام رضا علیه‌السلام در بیان ویژگی‌های خاص امام می‌فرمایند: «ارزش امام بالاتر و شأنش بزرگ‌تر و جایگاهش برتر از آن است که عقل مردم به آن راه یابد و… امام یگانه‌ی روزگار خویش است؛ کسی همپای او نیست و دانشمندی همتای او نیست و جایگزین و مانند و نظیری ندارد؛ همه فضائل را داراست بدون آن‌که از کسی آموخته یا کسب کرده باشد؛ بلکه خداوند وهّاب به او ارزانی داشته است.»[2]

ازاین‌رو باید در بیان فضائل و کمالات اهل‌بیت علیهم‌السلام نهایت دقت صورت گیرد تا نه غلوّ پدید آید و نه کوتاهی در بیان مقامات و کمالات آنان!

پی‌نوشت
[1] شيخ حرعاملي، إثبات الهداة، ج4، ص161.
[2] كلينی، ج1،  ص201.

Plain text

  • تگ‌های HTML مجاز:
  • آدرس صفحات وب و آدرس‌های پست الکترونیکی بصورت خودکار به پیوند تبدیل می‌شوند.
  • خطوط و پاراگراف‌ها بطور خودکار اعمال می‌شوند.
11 + 1 =
*****