پس از مرگ ملکه الیزابت دوم، پیام تسلیت کشورهای به ظاهر مسلمان (مانند عربستان سعودی، قطر، امارات، بحرین، اردن، مصر و ...) و اعلام عزای عمومی سه و هفتروزه برای مرگ او (با آن سابقه هولناک)، یک خبر عجیب و تأملبرانگیز بود. آری! استعمار عقیده و سبک زندگی، بر حاکمان کشورهایی که دم از «لا اله الا الله» میزنند و قرآن میخوانند، حاکم است.
پس از مرگ ملکه الیزابت دوم، در فضای رسانه، اخبار زیادی پیرامون او منتشر شد: از پرداختن به هزینه چند میلیارد دلاری نگین تاج ملکه تا جنایتهای انگلستان در بیش از هفت دهه حکمرانی او؛ از سالهای ظلم و تحقیر و غارت ثروتهای دیگر ملتها تا همراهی با عربستان در جنگ علیه یمن؛ از حمایت گروههای تروریستی برای آشوب و جنگآفرینی در غرب آسیا تا حمایت از رژیم اشغالگر قدس و حکومتهای ناقض حقوق بشر و… .
میان این خبرها، اما یک خبر عجیب و تأملبرانگیز بود: پیام تسلیت کشورهای مسلمانی مانند عربستان سعودی، قطر، امارات، بحرین، اردن، مصر و ... و اعلام عزای عمومی سه و هفتروزه برای مرگ ملکه الیزابت با آن سابقه هولناک. چه اتفاقی در رأس یک حکومت باید بیفتد که جنایتهای تاریخی کشوری را فراموش، و با او همراهی کند.
انگلستان تحت حاکمیت ملکه الیزابت در دهه ۱۹۵۰ در کنار رژیم صهیونیستی با فلسطین و مصر وارد جنگی خونین شد که مرگ بیش از دو هزار سرباز مصری را در پی داشت.[1] حال چه شده است که سران مصری، چنین در سوگ ملکه عزا میگیرند؟!
آری! مهمترین استعماری که توسط انگلیس در جهان صورت گرفت، استعمار عقیده بود؛ استعماری که به نتیجه رسید و حاکمان کشورهایی که دم از «لا اله الا الله» میزنند و قرآن میخوانند، برخلاف قرآن با ظالمان همراه شدند. استعمار اراضی و معادن و انسانها بهعنوان برده، دردناک است؛ اما کنترل عقیده، بسیار مهم و حیاتیتر است.
مگر خداوند در قرآن، مسلمانان را از دوستی با مسخرهکنندگان اسلام بر حذر نداشت: «يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لَا تَتَّخِذُوا الَّذِينَ اتَّخَذُوا دِينَكُمْ هُزُوًا وَلَعِبًا مِنَ الَّذِينَ أُوتُوا الْكِتَابَ مِنْ قَبْلِكُمْ وَالْكُفَّارَ أَوْلِيَاءَ وَاتَّقُوا اللَّهَ إِنْ كُنْتُمْ مُؤْمِنِينَ»؛[2] «ای مؤمنان! کسانی که دین شما را مسخره و بازیچه گرفتهاند، چه از اهل کتاب و چه از کافران، سرپرستان و دوستان خود مگیرید و اگر مؤمن هستید از خدا پروا کنید».
در انگلستان بارها به ساحت قرآن _که کتاب تمامی مسلمانان است_ تعرض شد، ولی حتی یک اظهار تأسف ساده از ملکه صورت نگرفت. این کشورهای عربی به ظاهر مسلمان، چرا در آن زمان، عزای عمومی نگرفتند و علیه ملکه و سیاست انگلیسی بیانیه ندادند؛ بلکه مخالف با مضمون این آیه، با آنان طرح دوستی ریختند؟!
استعمار انگلیسی با جهتدهی تفکر بسیاری از کشورها، بهویژه کشورهای عربی، بهسوی دنیاگرایی و سبک زندگی غربی، از آنان کمال بهرهبرداری را داشت؛ روشی که اهداف و منافع مادی و سلطهجویی آنان را جامه عمل پوشاند.
در واقع استعمار فکری و عقیدهای، بهمراتب اهمیت بیشتری نسبت به استعمار مادی و دنیوی دارد. به تعبیر مقام معظم رهبری حفظهالله، «استعمار جدید به این صورت بود که قدرتهای مداخلهگر خارجی مستقیماً وارد اداره کشورهای تحت استعمار نمیشدند؛ عوامل آنها و کسانی که گوش شنوایی از آنها داشتند و متّکی به آنها بودند، در رأس کشورها قرار میگرفتند و چون حکومت متّکی به خارج بدون استبداد امکانپذیر نیست، با استبداد حکومت میکردند و منافع قدرتهای خارجی را تأمین میکردند. این استعمار جدید بود».[3]
در غالب کشورهای اسلامی و به ظاهر اسلامی، استعمار عقیده و ترویج سبک زندگی غربی توسط غربیها و بهخصوص انگلستان، در رأس حکومتها شکل گرفته و به تدریج به بدنه این کشورها نفوذ کرده است. در برخی موارد (مانند بحرین) با چاشنی استبداد و ظلم بر اقلیت مخالف، روابط عادی و حسنه با این کشورها بر قرار است. ازاینرو میبینیم به جای وحدت با دیگر ملل مسلمان و دفاع از مظلومان، کمر همت به حمایت از مستکبران و ظالمان بستهاند.
پینوشت:
[1]. ویکیپدیا، بحران سوئز، https://b2n.ir/e76123.
[2]. مائده، 57.
[3]. بیانات در دیدار فرماندهان و کارکنان نیروی هوایی ارتش، 1392/11/19.