یکی از اوصاف خداوند متعال صداقت او است و اینکه حضرت حق دروغ نمی‌گوید و اين بعلت ناتوانیش در دروغ گفتن نیست، بلکه قادر مطلق بودنش اقتضا دارد که هیچ نياز، كاستي و جهل در ذات حق راه نداشته باشد.
بنابراين هیچ دلیلی برای دروغ گفتن باقی نمی‌ماند، چون دروغ يك بيماري رواني است كه منشاء آن، نياز، كاستي و جهل است.
دروغگو يا به چيزي نياز دارد كه مي‌خواهد با دروغ به آن دست يابد، يا از روي جهالت و ناداني، خوشبختي و كاميابي خود را در دروغ مي‌بيند، يا نقص و كمبودي دارد و تصور مي‌كند كه با دروغ گفتن، شخصيت تازه و بهتري به دست مي‌آورد.
وليکن خداوند متعال كه از هر جهت كامل است و هيچ گونه نقص و نياز و جهلي نداشته و داراي قدرت نامحدود است، نيازي به گفتن دروغ ندارد.
پس در واقع این کمال مطلق بودن خداوند است که اقتضا دارد هیچ دروغی در وی راه نداشته باشد. و سوال قرآن کریم که می‌پرسد: چه كسي راستگوتر از خداوند در سخن است؟ وَمَن أَصدَقُ مِنَ اللَّهِ قيلًا [سوره نساء، آیه 122] با توجه به همان عدم وجود نياز، كاستي و جهل در خداوند می‌باشد.
از طرف دیگر پیام‌ها و سخنان خداوند اگر به صورت امر و نهي باشد، که و ظايف عملي بندگان را تعيين كند، پس دروغ و راست در مورد آن معنا ندارد، چون صدق و کذب در جملات انشایی بی‌معناست.
در قسم دوم پیام‌ها و سخنان خداوند که به صورت خبر از حقايق موجود يا حوادث گذشته و آينده است، هم به صدق و راستي توصيف مي‌شود، همان طورکه قرآن كريم مي‌فرمايد: "وَمَنْ أَصْدَقُ مِنَ اللَّهِ حَدِيثًا [سوره نساء، آیه 87]؛ چه كسي راستگوتر از خداوند در سخن است؟"
علاوه بر اینکه دروغ با هدف اساسی و غرض اصلی خدواند در هدایت بندگان مخالف است، چون سخن گفتن خدا از شئون ربوبيت الهي و تدبير جهان و انسان و بر اساس علم و حكمت و به منظور هدايت مخلوقات و فراهم كردن وسيله شناخت‌هاي صحيح براي مخاطبان است. اگر امكان مخالفت با واقع (دروغ) باشد، اعتمادي بر آن نخواهد بود و موجب نقض غرض و خلاف حكمت الهي خواهد شد.[1]
به عبارت ديگر، خداوند با توجه به حكمت و تدبير خود، می‌خواهد بندگان را به راه راست هدايت كند و اگر دروغ بگويد با هدف و حكمت خودش ناهمگون است. اگر حتي امكان و احتمال دروغگويي باشد، اعتمادي بر كلام الهي نخواهد بود و چون بندگان اعتماد به كلام خدا نداشته باشند، به آن‌ها عمل نخواهند كرد، پس هدف از كلام الهي كه هدايت انسان‌ها است، از بين خواهد رفت.
بنابراين نه تنها عقلاً دروغ و كلام مخالف با واقع و حقيقت از خداوند محال است، بلكه حتي احتمال امكان آن نيز نمي‌رود.
-------------------------------------------
پی نوشت:
[1] مصباح يزدي، آموزش عقايد، ص 93.