امامت و ظهور امام زمان علیه‌السلام، مورد اتفاق فریقین است و تنها کسانی که از ایمان ضعیفی برخوردار هستند، این مسئله را منکر می‌شوند.
امام زمان علیه‌السلام، به‌عنوان دوازدهمین امام معصوم، متولد شده و دارای یک غیبت طولانی است. در این راستا نه‌تنها ادله متعددی در منابع شیعه برای اثبات ولادت حضرت اقامه‌شده است، منابع اهل سنت نیز بر وجود چنین امری اذعان دارند. ابن‌خلکان از علمای معروف اهل‌تسنن می‌نویسد: «كانَت وِلادَتُهُ يَومَ الجُمُعَةِ مُنتَصَفَ شَعْبَان، سَنَة خَمْس وخَمْسين ومِائَتَين»؛[1] «ولادتش در روز جمعه نیمه‌ی شعبان سال 255هجری بوده است».
علی‌رغم وجود روایات متعدد در منابع اهل‌تسنن، طولانی شدن غیبت امام زمان علیه‌السلام باعث شده عده‌ای از آن‌ها دست به انکار امامت حضرت بزنند. نکته جالب این‌جاست که در منابع اهل‌تسنن، انکار این افراد نیز توسط رسول خدا صلی‌الله‌علیه‌وآله پیش‌بینی‌شده است: «ذَاكَ الَّذِي يَغِيبُ عَنْ أَوْلِيَائِهِ غَيْبَةً لَا يَثْبُتُ فِيهَا عَلَى الْقَوْلِ بِإِمَامَتِهِ إِلَّا مَنِ امْتَحَنَ اللَّهُ قَلْبَهُ لِلْإِيمَانِ إِنَّهُمْ يَسْتَضِيئُونَ بِنُورِ وَلايَتِهِ فِي غَيْبَتِهِ كَانْتِفَاعِ النَّاسِ بِالشَّمْسِ وَ إِنْ سَتَرَهَا سَحَاب»؛[2] «او کسی است که از دوستانش غایب می‌شود. غیبتی که [به خاطر طولانی بودنش] کسی بر اعتقاد به امامت او باقی نمی‌ماند؛ مگر آن‌کسی که خداوند، قلبش را برای ایمان آزمایش نموده است. آن‌ها از نور ولایتش در زمان غیبتش بهره‌مند خواهند شد؛ آن‌گونه که مردم از خورشید، زمانی که پشت ابر است، بهره می‌برند».
با توجه به روایتی که از منابع اهل‌تسنن نقل شد، بسیاری از مردم به خاطر طولانی شدن غیبت امام زمان علیه‌السلام دچار شک و شبهه می‌شوند و تنها کسانی که دارای ایمان کافی برای رهایی از این شبهات هستند در امامت حضرت ثابت‌قدم می‌مانند. نکته‌ای که باید در نظر گرفت این است که انکار این عده به اصل مسئله امامت و غیبت حضرت، خللی وارد نمی‌سازد؛ چراکه تمام فرقه‌های مسلمین بر این عقیده پایبند هستند. ابن‌ابی‌الحدید از علمای معروف اهل‌تسنن می‌نویسد: «قَدْ وَقَعَ اِتِّفَاقُ اَلْفِرَق مِنَ اَلْمُسْلِمِينَ أَجْمَعِين عَلَى أَنَّ اَلدُّنْيَا وَ اَلتَّكْلِيف لاَ يَنْقَضِي إِلا عَلَيه»؛[3] «همه فرقه‌های مسلمان، اتّفاق نظر دارند كه دنيا و تكليف، جز با او[قائم آل محمد] به پايان نمی‌رسد».
درنتیجه تمام فرق اسلامی در مسئله ظهور اتفاق‌نظر دارند و طولانی شدن غیبت باعث شده است تا عده‌ای منکر تولد، امامت و ظهور حضرت شوند؛ اما انکار آن‌ها خللی در حقیقت ایجاد نمی‌کند و رسول خدا، منشأ انکار آن‌ها را ضعف ایمان دانسته است.
پی‌نوشت:
[1]. ابن خلکان، وفیات الأعیان، دار الصادر، ج4، ص176.
[2]. القندوزی، ینابیع المودة، ذوی القربی، ج3، ص399.
[3]. ابن ابی الحدید، شرح نهج‌البلاغه، مکتبة آیة الله المرعشی النجفی، ج10، ص96.