حکم تخلف از وعده و قول

سوال: آیا تخلف از وعده (در غیر از قراردادهای دوطرفه) حرمت دارد؟

پاسخ:
مقام معظم رهبری: حرمت ندارد، اما مومن اخلاقاً تخلف نمی کند. [1]
آیت الله مکارم: اگر وعده ابتدایی بوده، خلف وعده حرام نیست. [2]
آیت الله سیستانی: وعده ابتدایی که در ضمن عقد و قراردادی نباشد واجب الوفاء نیست گرچه عمل کردن به وعده مستحب است و در حدیث آمده: (وعده مؤمن به برادر مؤمن خود همانند نذر است ولی کفاره ندارد). البته بعضی از فقهاء گفته اند عهد واجب الوفاء است یعنی التزامی که طرف مقابل بر اساس آن عملی انجام دهد مثلاً شخصی را دعوت می کند برای نهار خوردن و آن شخص کرایه ماشین می دهد و زحمت می کشد و خود را به خانه دعوت کننده می رساند، در این صورت دعوت کننده نمی تواند بگوید من وعده دادم و لازم نیست به وعده خود وفا کنم. [3]
آیت الله وحید: خلفِ وعده کراهتِ شدیدة دارد البته اگر در حالِ وعده دادن بناءِ بر خلفِ وعده داشته باشد، حرام است و بنابر احتیاطِ واجب باید اجتناب نماید از وعده دادن به أهل در حالی که معلوم نیست به آن عمل می کند یا نه. [4]
آیت الله شبیری زنجانی: اگر شخص عمل به وعده را به عهده خود گذاشته باشد تخلف از آن بنابر احتیاط جایز نیست اما اگر به عهده خود نگذاشته تخلف مکروه است. [5]
آیت الله فاضل: تخلف از وعده هایی که غیر از عقود لازم باشد، و ضرر برکسی وارد نشود، حرام نیست، لیکن اخلاقا کارخوبی نیست و کراهت دارد. [6]  

----------------
[1]. استفتاء اینترنتی پایگاه اطلاع رسانی آیت الله خامنه ای، شماره استفتاء: 0clwTqExxAQ.
[2]. استفتاء اينترنتی پايگاه اطلاع رسانی حضرت آيت الله مکارم، کد رهگیری: 9509260084.
[3]. استفتاء اينترنتی پايگاه اطلاع رسانی حضرت آيت الله سیستانی، کد استفتاء: 561671.
[4]. استفتاء اينترنتی پايگاه اطلاع رسانی حضرت آيت الله وحید، شماره سوال: 40042.
[5]. استفتاء اينترنتی پايگاه اطلاع رسانی حضرت آيت الله شبیری زنجانی، شماره سوال: 36507.
[6]. استفتاء اينترنتی پايگاه اطلاع رسانی حضرت آيت الله فاضل لنکرانی، کد رهگیری: 9502886.