شیعه با امام زاده سازی های نوظهور مخالف و از آن نهی نموده است.
برخی از شبکه های وهابی در ادعایی جدید امام زاده سازی را به مذهب شیعه نسبت داده و معتقدند شیعیان گاهی از مردن حتی یک اسبی که سال‌ها در تعزیه خوانی از آن استفاده می شد امام زاده ای واجب التعظیم درست نموده و آن را مورد احترام و بزرگداشت قرار می دهند. آنچه از این شبهه به ذهن متبادر می شود این است که آیا امام زاده سازی از رفتارهای شیعیان نشأت گرفته است؟ بر فرض صحت ادعا آیا می توان رفتار برخی عوام شیعه در این موضوع را به همه شیعیان و مذهب تشیع نسبت داد؟
در پاسخ به این شبهه می گوییم:
1. بدون شک وجود صدها امام زاده در بیشتر مناطق کشور سبب شده تا معاندان برای پیشبرد اهداف خود آن را به سوژه ای رسانه ای تبدیل نموده و از این راه، عقاید شیعیان را مورد هجمه قرار دهند و مذهب شیعه را خرافی معرفی کنند. به طور قطع احترام به علویان و نوادگان اهل بیت (علیهم السلام) از دیر باز در بین شیعیان مرسوم بوده، حضور آنها را گرامی داشته و پس از فوت ایشان نیز قبورشان مورد تعظیم و پناهگاهی برای شیعیان بوده است.[1] در این میان عده ای نیز بوده اند که از اعتقادات مردم سوء استفاده نموده و برای رسیدن به منافع دنیوی و گاهی سیاسی خود مردم را به سوی خرافات پرستی هدایت نمودند، چنان که نمونه های زیادی از آن در بستر تاریخ به ویژه در عصر کنونی رخ داده است.
2. برخلاف ادعایی که شده امام زاده سازی را نمی شود به مذهب شیعه نسبت داد؛ زیرا مکتب شیعی خود از پیش قراولان مبارزه با این نوع خرافات بوده و شدیداً از حرکت به سوی آن نهی می کند. شواهد و قرائن نشان می دهد امروزه اگر در گوشه و کنار جهان اسلام به ویژه ایران، امام زاده ای یک شبه درست می شود یا حیوان مرده ای - که سال ها برای کارهای تعزیه از آن استفاده می شد- مورد تعظیم قرار می گیرد بیشتر ناظر به عوام‌زدگی دینی است، یعنی چیزی که مردم عادی جامعه به آن اعتقاد دارند.
این عوام زدگی دینی سبب می شود تا سیاست گذاری دین از دست علمای دین خارج شده و به دست عده‌ای افراد که فاقد صلاحیت هستند بیفتد. از طرفی دیگر دین با آن همه عظمت و جامعیتی که دارد تنها در ظواهر اشیا و اماکن مقدس خلاصه شود. نهادینه شدن چنین فرهنگ غلط می تواند اسباب مخالفت مردم با علمایی که آنها را از ساخت چنین امام زاده هایی نهی می کنند را به دنبال داشته باشد. علاوه بر اینکه می تواند خوراک رسانه های غربی برای تحقیر مذهب شیعه قرار گیرد.
3. برخلاف ادعایی که شده شیعه هرگز برای مردن یک حیوان امام زاده سازی نکرده و چنین حادثه ای در ایران فاقد مدرک بوده و ادعایی بیش نیست و با جستجویی که نویسنده این مقاله در سایت ها انجام داده چنین حادثه ای رخ نداده است. بر فرض تحقق چنین اتفاقی در ایران و تعظیم برخی در مقابل آن حیوان، این دلیل بر ساخت امام زاده نمی شود و کار عده ای عوام از شیعه را نمی توان پای مکتب تشیع گذاشت و آن را به همه شیعیان نسبت داد.
4. بی شک، یکی از آفت‌های بزرگ پدیده امامزاده سازی، وجود منافع عظیم اقتصادی در این کار است. اینکه ناگهان در منطقه ای امامزاده ای کشف یا ساخته می‌شود می تواند با اهداف مختلفی از جمله سوء استفاده باندهای قدرت و ثروت باشد. بالا رفتن قیمت زمین های اطراف امامزاده، رونق ساخت و ساز در آن منطقه، برجسته شدن آن منطقه در میان سایر مناطق اطراف، تبدیل شدن آن به یک پایگاه سیاحتی - توریستی، انتخاب شدن عده‌ای به عنوان متولیان امام زاده و سرازیر شدن سیلی از هدایا و نذورات از جمله این منافع اقتصادی برای جیب باندهای قدرت است.
5. امر امام زاده سازی یا تعظیم حیوانات یا تبرک برخی اماکن بر اثر دیدن خواب، امری رایج و همگانی نیست چنان که برخی رسانه های معاند وهابی ادعا نموده و آن را به شیعه نسبت داده اند بلکه این رفتارها از ناحیه عده ای عوام صورت می‌گیرد که بر همگان به ویژه مسئولان ذی ربط لازم است تا چنین افرادی را از اینگونه رفتارهای زننده، زشت و مخرب دین نهی نموده و با سوء استفاده کنندگان برخورد شدید شود.
6. پرستش حیوانات بیشتر در ادیان بودایی و هندویی مرسوم است و به نظر می رسد پخش کلیپ هایی از پرستش و تعظیم حیوانات زنده و مرده بیشتر با چنین مکاتیبی سازگار است چنان که در هندوستان برای گاو احترام ویژه‌ای قائلند و در مقابل آن کرنش و تعظیم می کنند. البته این بدان معنا نیست که در مناطق دیگر چنین رفتارهایی وجود ندارد بلکه اگر وجود دارد بسیار کم بوده و از آیین و دین آنها شمرده نمی شود.
پی نوشت
1.قمی، تاریخ قم، ص 208 به بعد، نشر طوس، 1381.
وجود صدها امام زاده در ایران سبب شده تا رسانه های معاند آن را به سوژه ای تبلیغاتی علیه مکتب تشیع تبدیل کنند. استناد به برخی کلیپ ها مبنی بر تعظیم عده ای در مقابل یک دیوار ویران شده یا اسبی مرده یا امام زاده ای نوظهور در برخی مناطق جهان اسلام به ویژه ایران سبب شده تا این رسانه ها مذهب تشیع را خرافی و امام زاده سازی را مختص به شیعیان بدانند. رفتار برخی عوام را نمی توان به همه شیعیان و مکتب شیعه نسبت داد.