منزلت عرشی فاطمه زهرا سلام الله علیها از نگاه اهل سنت

معرفت و شناخت نسبت به شخصیت فاطمه زهرا (سلام الله علیها) از جهات مختلفی قابل بحث و بررسی است. یکی از این جهات که در منابع اهل سنت به وفور از آن یاد شده، جایگاه و منزلت عرشی آن حضرت نزد خداوند متعال است. در ادامه به برخی از ابعاد منزلتی صدیقه طاهره از نگاه اهل سنت پرداخته می‌شود:

1. ابهت فاطمی و عبور از پل صراط
داده‌های روایی نشان می‌دهد هنگام برپایی قیامت عظمت وی چنان آن عالم را فرا می‌گیرد که به هنگام عبور وی از پل صراط، همه سرها به پایین افتاده و به فرمان الهی چشم ها بسته می‌شود.

متقی هندی در این باره می‌گوید: «وقتی قیامت به پا می‌شود، از عرش منادی ندا می کند، ای اهل قیامت همه سرها را پایین بیاورید و چشم ها را فرو ببندید که فاطمه دختر محمد بر صراط می‌گذرد، پس فاطمه با هفتاد هزار کنیز از حور العین مثل برق می‌گذرد.»[1]

در برخی روایات نیز از عبور حضرت از روی پل صراط با زیباترین چهره، نیکوترین کرامت و با پوششی از لباس های بهشتی سخن به میان آمده است.[2]

2. شفاعت فاطمی
در برخی روایات، از شفاعت حضرت زهرا در قیامت یاد شده است.[3] قندوزی، شفاعت وی را از زبان حضرت علی (علیه السلام) چنین بیان می‌کند: «وقتی روز قیامت شود از عرش ندا کننده ای ندا دهد: ای اهل قیامت چشم‌های خویش را فرو بندید تا اینکه فاطمه دختر محمد با پیراهن خضاب شده به خون حسین بگذرد، در آن عرصه حضرت فاطمه پایه عرش را گرفته و عرض می کند: پروردگارا توجباری، بین من و کسی که فرزندان من را کشته قضاوت فرما ... آنگاه خداوند حکم خواهد کرد، آن گاه فاطمه عرضه می دارد: پروردگارا به من اجازه شفاعت کسانی را بده که در مصیبت حسینم گریه کردند و خدای متعال اذن شفاعت آنان را به وی عنایت می کند.»[4] 

3. پاداش دوستی با فاطمه(سلام الله علیها)
محبت و دوستی با فاطمه زهرا و پاداش آن در آخرت از دیگر فضایلی است که منزلت وی را از نگاه اهل سنت به تصویر می کشاند. خوارزمی با هفت سند از سلمان فارسی نقل می کند که پیامبر (صلی الله علیه و آله ) فرمودند: «هر کس دخترم فاطمه را دوست بدارد، وی با من در بهشت خواهد بود ...، ای سلمان دوستی با فاطمه در صد جا نفع دارد که آسان ترین آن در هنگام مرگ، قبر، پای میزان، صحرای محشر، پل صراط و در موقع محاسبه اعمال می باشد.»[5]

4. عواقب دشمنی با فاطمه (سلام الله علیها)
در پاره ای از روایات اهل سنت، غضب و رضایت الهی در گرو غضب و رضایت فاطمه زهرا (سلام الله علیها) شمرده شده است چنان که در حدیثی از پیامبر اکرم (صلی‌الله علیه و آله) خطاب به دخترش فاطمه زهرا (سلام الله علیها) چنین آمده است: «همانا خداوند به غضب تو غضبناک و به رضایت تو راضی و خشنود می‌شود.»[6]

در راویتی دیگر علاوه بر ظلم بر حضرت زهرا (سلام الله علیها) از ظلم بر فرزندان ایشان نیز یاد شده که نشان می‌دهد ظلم و دشمنی با اهل‌بیت (علیهم‌السلام) همان عواقبی را دارد که دشمنی با فاطمه آن را در پی دارد.

در روایتی از سلمان پس از آن که پیامبر دوستی و دشمنی با فاطمه را دوستی و دشمنی با خدا و رسول خدا شمرد، فرمودند: «... ای سلمان وای بر کسی که به فاطمه و شوهر وی؛ علی علیه السلام ظلم کند، وای بر کسی که به فرزندان زهرا (سلام الله علیها) و شیعیان وی ظلم کند.»[7]  

5. برتری فاطمه زهرا نسبت به دیگر زنان
برتری حضرت زهرا (سلام الله علیها) از دیگر زنان عالم در برخی از روایات اهل سنت نیز بازتاب داده شده که حاکی از جایگاه و منزلت وی نزد خداوند متعال است.

در روایتی از پیامبر آمده که: «ملکی از آسمان بر من نازل شد و از سوی خداوند بر من سلام کرد، و مرا به برتری فاطمه بر زنان اهل بهشت بشارت داد.»[8]

در روایتی دیگر از ماهیت این برتری در بهشت سخن به میان آمده است: وقتی پیامبر به آسمان برده شد، در آسمان هفتم جایگاهی برای حضرت دید که برای مریم، مادر موسی، آسیه همسر فرعون و خدیجه دختر خویلد ندید، جایگاه آن چهار بانو را در قصرهایی از یاقوت مشاهده کرد اما برای فاطمه هفتاد قصر از مرجان سرخ که درهای آن از لؤلؤ و تخت های آن از چوب یک پارچه عود بود، دیده شد.[9]

بیان این فضایل از زبان اهل سنت، قطره‌ای از آن دریای بی کرانی است که خداوند متعال برای حضرت زهرا (سلام الله علیها) در نظر گرفته است.

پی‌نوشت:
1. کنزالعمال، ج 12، ص 105، ح  34209.
2. شبلنجی، نور الابصار فی مناقب آل بیت النبی المختار، ص 51 - 54؛ تاریخ دمشق، ج 13، ص 334.
3.  قشیری، السنن والمبتدعات المتعلقة بالأذكار والصلوات، ص 120.
4. ینابیع المودی، ج2، ص 323.
5. ابو لحیة، الإمامة والامتداد الرسالی، ص 165؛ جوینی، فرائد السمطین، ج 2، ص 18.
6. کنزالعمال، ج 12، ص 111، 34238.
7. همان، الإمامة والامتداد الرسالی، ص 165.
8. کنز العمال، ج 12، ص 105 - 112.
9. نور الابصار، ص 52؛ فاطمه زهرا در کلام اهل سنت، ص 267.