شیعه دوازده امامی همان اسلام اصیل است که با استفاده از قرآن و سنت (ثقلین) هم در فهم اسلام و هم در عمل به اسلام از دیگر مسلمانان پیشی گرفته است.
احتمالاً کلماتی مانند؛ اسلامی که ما درست کردهایم، اسلام جمهوری اسلامی ، اسلام داعشی، اسلام ناب محمدی صلیاللهعلیهوآله و تعبیرات متعددی که کلمه اسلام را با یک توصیفی همراه میکنند را شنیدهاید. واقعا چند نوع اسلام داریم؟ چطور میتوان بین اینهمه اسلامها حق را از باطل تشخیص داد؟
دین یعنی راه سعادت، راه سعادت و خوشبختی حتماً از مجموعه عقاید و دستورالعملها تشکیل شده است؛ زیرا اینگونه نیست که هر باور یا عملی داشته باشیم، فرقی نداشته باشد. برخی عقیدهها و عملها ما را به مقصد خوشبختی میرسانند ولی برخی این اثر را ندارند.
ما معتقدیم راه رسیدن به خوشبختی، مجموعه باورها و دستورات عملی اسلام است و بنابراین اسلام را دین حقیقی یعنی تنها راه سعادت میدانیم.[1] اسلام همان راه سعادت است، ولی کدام اسلام؟ برای پاسخ به این پرسش، نیکو است بین چند چیز تفکیک کنیم. حقیقت اسلام، تفسیر و خوانشهای مختلف از اسلام، پایبندی عملی به اسلام.
حقیقت اسلام
حقیقت دین اسلام همان چیزی است که خداوند بر پیامبر مکرم اسلام صلیاللهعلیهوآله نازل کرده است و توسط پیامبر و اهل بیت معصوم ایشان علیهمالسلام برای مردم بیان و تفسیر شده است. راه درک حقیقت اسلام، مراجعه روشمند و بدون تعصب به قرآن و سنت است.[2]
تفاسیر و خوانشها
غیر از معصومین علیهمالسلام افراد متعدد به فراخور نیازهای زمانه، اغراض و هدفهای سیاسی یا شخصی، روحیه کنجکاوی و جستجوگری و...، اقدام به تفسیر و فهم متن قرآن و سنت کردهاند. این موارد با دو محک جدی و مستحکم یعنی خود قرآن و سنت سنجیده میشوند. با این محک، اسلام داعشی اساساً اسلام نیست و گمراهی محض است. علاوه بر متن قرآن و سنت، اصول روشن عقلی نیز محک و وسیله سنجش اسلامهای ادعایی است.
پایبندی به اسلام
گاهی منظور از اسلام، فهم از دین نیست؛ بلکه چگونگی عمل به دانستههای دینی است. برای مثال؛ شخصی بگوید: «اسلامی که فلان حکومت درست کرده است» غلط است.
جمهوری اسلامی ایران در مورد فهم منطبق به قرآن و سنت و عمل به آن، چگونه عمل کرده است؟
انقلاب اسلامی توسط مردم ایران به رهبری فقیهی آگاه و طراز اول شکل گرفت، پس از پیروزی انقلاب، قانون اساسی از سوی اسلامشناسان خبره مورد تایید قرار گرفت. قوانین مجلس نیز توسط فقها بررسی میشود تا مخالف شریعت اسلام نباشد، پس میتوان فهم جمهوری اسلامی از اسلام را مقبول دانست.
در مقام عمل نیز جمهوری اسلامی در ابعاد سیاسی و اجتماعی، دفاع از مظلومان، استکبار ستیزی، ایجاد رشدعلمی و فکری و بسیاری از زمینههای دیگر، اسلامی بوده است. نقطه ضعف مهم نظام درباره عملکرد اسلامی بحث عدالت و مشکلات معیشتی است که نیاز به جهش و اصلاح اساسی دارد.
جمهوری اسلامی که حکومتی شیعی و تبلور اراده مظلومان برای مبارزه با ظلم است در زمینههای مختلف به پیشرفت خوبی دست یافته است، گرچه نواقصی نیز در برخی عرصهها دیده میشود.
پینوشت:
[1]. قرآن کریم، سوره آلعمران، آیه19.
[2]. كلينى، محمد بن يعقوب، الکافی، چاپ چهارم، دارالكتب الإسلامية، 1403ق، ج۱، ص۲۹۴.