شرط مهم در پیامبران الهی، وجود ویژگی عصمت در آنهاست و حضرت لوط یکی از فرستادگان خداوند بوده و رفتارش عاری از خطا است. احتمال است که ازدواج مومنان با مشرکان پیش از اسلام هیچ منع و قبحی نداشته و یا آنکه مراد حضرت لوط از دختران، دختران خودش نبوده؛ بلکه زنان امتش می‌باشد.
خداوند در چند آیه از قرآن کریم به پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌وآله فرمان داده که هنگام گفت‌وگو با پیروان دیگر ادیان، به نقاط مشترک میان اسلام و دیگر ادیان اشاره کرده و تکیه کن؛[1] این برخورد نشانی از تلاش برای ایجاد رابطه نیکو میان امت‌های مختلف دارد و البته گواهی است بر یکسان بودن منبع و ریشه ادیان ابراهیمی.
اما با این وجود، خداوند بر منسوخ شدن ادیان پیش از اسلام تصریح کرده است و تنها دین پذیرفته شده را اسلام معرفی می‌کند.[2] یکی از اشکالات اساسی و مهمی که در پذیرش ادیان پیش از اسلام وجود دارد، تحریف شدن کتاب‌های مقدس این ادیان توسط افراد دنیاطلب و حیله‌گر بوده که به این نکته نیز در قرآن اشاره شده است.[3]
امروزه یکی از اقدام‌های ناشایست ملحدان و دشمنان اسلام آن است که میان قرآن کریم و کتب مقدس دیگر ادیان، مقایسه کرده و درصدد مشابهت‌یابی هستند. البته قصد و غرض نهایی آنان، نشان دادن غلط و اشتباه در آیات قرآن است که فقط به سراب منتهی می‌شود.
ازدواج دختران لوط
یکی از گزارش‌های مشترک میان قرآن و کتاب مقدس یهودیان در مورد قوم حضرت لوط علیه‌السلام است که به گناه زشت لواط عادت کرده بودند. حضرت لوط نیز بر اساس فرمان خداوند، آنان را هشدار داده و از عذاب‌های متعدد ترسانده بود؛ اما همچنان تاثیرگذار نبود.
تقدیر الهی بر آن شد که قوم لوط به عذابی سخت دچار شوند و فرشتگانی در قالب انسانی به سوی حضرت لوط فرستاده شدند تا این خبر را به او بدهند. قوم لوط حتی از انجام گناه با مهمانان حضرت لوط ابایی نداشته و آن را پیشنهاد دادند.
با اینکه حضرت لوط از قطعی شدن عذاب الهی بر قوم خود آگاهی داشت؛ با این حال برای آنکه در برابر مهمانان ویژه که از سوی خداوند آمده بودند، خجالت نکشد و قوم بی‌حیا را از منزلش دور سازد، به آنان پیشنهاد ازدواج با دختران خودش را داد. اما قوم گمراه، همچنان این پیشنهاد را نپذیرفتند و بر عمل ناپسند خود اصرار داشتند.[4]
مهمترین پرسشی که از این جریان به ذهن می‌رسد، این است که آیا چنین پیشنهادی از سوی حضرت لوط با اینکه می‌دانست عذاب قطعی است و امت او بر آئین شرک بودند، صحیح و منطقی بوده است؟
پاسخ اساسی در عصمت
از آنجا که حضرت لوط یکی از فرستادگان خداوند به سوی مردم بوده و شرط اصلی و مهم در پیامبران الهی، وجود ویژگی عصمت در آنهاست؛ بنابراین هیچگاه نباید به خطا بودن رفتار و پیشنهاد حضرت لوط اندیشید؛ بلکه ناگزیر باید آن را به بهترین شیوه، توجیه کرد و توضیح داد.
بر خلاف ملحدان و کافران که آیات قرآن را بر اساس ترجمه مطالعه کرده و سپس با عقل ناقص خویش آنها را مورد تحلیل و بررسی قرار می‌دهند و هر آنچه را که در دیدگاهشان بی‌منطق و نادرست آمد، به عنوان نقطه ضعف و اشکال در قرآن و اسلام معرفی می‌کنند.
توجیه رفتار حضرت لوط
مفسران و محققان اسلامی در مواجهه با این پرسش مهم، پاسخ‌های متعددی را بیان داشته‌اند؛ اما دو پاسخ بیشترین سازگاری را با مضمون آیات قرآن و احادیث اسلامی دارد:
الف. از آنجا که برخی قوانین موجود در اسلام، پیش از آن وضع نشده بود، ازدواج مومنان با مشرکان نیز پیش از اسلام هیچ منع و قبحی نداشته است؛ از این‌رو حضرت لوط برای جلوگیری از گناه زشت لواط، ازدواج حلال و پاکیزه را به مردان قوم خویش پیشنهاد داد.[5]
ب. بر اساس آنکه در کتاب مقدس یهود، از واژه «دو دختر» استفاده شده که اشاره به دختران نسبی حضرت لوط دارد؛ ولی در قرآن از واژه «هُنّ بَناتی» به معنای دختران من، بهره گرفته شده، احتمال بسیار زیاد می‌رود که مراد حضرت لوط از دختران، دختران خودش نبوده؛ بلکه زنان امتش می‌باشد. در واقع از آنجا که حضرت پیامبری نسبت به افراد امت خویش، جایگاه پدرانه و محبت‌آمیز دارد، زنان امت لوط به مانند دختران او قلمداد می‌شدند و حضرت لوط به مردان پیشنهاد می‌دهد به جای عمل لواط، از طریق ازدواج با زنان، شهوت خود را ارضا کنند. بنابراین حضرت لوط هیچگاه مرتکب خطا و اشتباه نشده و دختران مومن خویش را در معرض ازدواج با مشرکان قرار نداده است.[6]
پی نوشت:
[1]. آل‌عمران/3.
[2]. آل‌عمران/19.
[3]. نساء/46.
[4]. قرآن کریم، سوره هود/78 ؛ عهد عتیق، سفر پیدایش، باب 19، 4-8.
[5]. ازدواج دختر حضرت لوط (ع) با مشرکان؛ با تاکید بر دیدگاه علامه طباطبایی، نشریه اندیشه علامه طباطبایی، شماره 3.
[6]. علی بن ابراهیم، تفسير القمي، ج1، ص: 335. دار الکتاب.