عمل به فرمایشات ائمه علیهمالسلام حلقه گمشده جامعه ماست. تأثیر عمل به یک روایت از امام رضا علیهالسلام نیز گوشهای از مدینه فاضله است که در سایه عمل به این فرمایشات حاصل میشود.
مردم شریف و مسلمان ایران به خوبی اذعان دارند که اهلبیت علیهمالسلام وسیله هدایت ما انسانها هستند، ولی در عمل، جامعه ما با آن زندگی که اهلبیت علیهمالسلام از ما انتظار دارند فاصله زیادی دارد؛ به عبارت دیگر عمل به فرمایشات نورانی اهلبیت علیهمالسلام حلقه گمشده جامعه ما است.
جامعه ما با عمل به روایات اهلبیت علیهمالسلام به چه مقداری دچار تحول میشود را با فرض عمل به یک روایت نورانی از امام رضا علیهالسلام تصور میکنیم. امام در روایتی ده ویژگی برای یک مسلمان میشمارند و در واقع به مسلمانان بیان میفرمایند عقل شخص مسلمان تمام نیست، مگر اینکه ده خصلت را دارا باشد که به شرح این موارد و تأثیر آنها در جامعه میپردازیم.
1. «از او امید خیر باشد»؛ اگر افراد جامعه به صورتی زندگی کنند که مردم از آنها امید خیر داشته باشند و به کمک آنها بشتابند بسیاری از مشکلات مردم کاسته میشود.
2. «از بدى او در امان باشند»؛ مردم اگر سعی کنند و به یکدیگر شر نرسانند بسیاری از اضطرابها و تشویشهای مردم و جامعه کاسته میشود.
3 و 4. «خیر اندک دیگرى را بسیار شمارد، خیر بسیار خود را اندک شمارد»؛ نهادینه شدن این خصلت در جامعه انتظارات بیجایی که در مقابل خوبیهای خود از دیگران داریم را کاهش میدهد. بیشتر این انتظارات بیجا عامل دعوا و مشاجره در بین خانوادهها هستند.
5. «هرچه حاجت از او خواهند دلتنگ نشود»؛ وجود این اخلاق در جامعه نیز باعث میشود ثروتمندان ما فقرا را از یاد نبرند و با کمکهای خود چهره فقر را از جامعه بزدایند.
6. «در عمر خود از دانشطلبى خسته نشود»؛ آثار و برکات وجود افراد تحصیلکرده در جامعه نیز بر کسی پوشیده نیست.
7 و 8. «فقر در راه خدایش از توانگرى محبوبتر باشد، خوارى در راه خدایش از عزت با دشمنش محبوبتر باشد»؛ این ویژگیها هم باعث میشوند بسیاری از فسادها از جامعه دور باشد و شخص فقیر برای رهایی از فقر دست به هر کاری نزند و شخص باعزت نیز بهسوی هر شخصی دست یاری دراز نکند.
9. «گمنامى را از پرنامى خواهانتر باشد»؛ در این صورت نیز جامعه از ریا و خودنمایی پاک میشود.
10. «احدى را ننگرد جز اینکه بگوید او از من بهتر و پرهیزگارتر است»؛ در این صورت هیچکس اجازه قضاوت در مورد دیگران را به خود نمیدهد و جلوی بسیاری از تهمتها و خودبرتربینی که منجر به دعوا و مشاجره میگردد، گرفته میشود.
زمانی که عمل به یک روایت این همه آثار و برکات در جامعه دارد به یقین عمل به تمام فرمایشات ائمه علیهمالسلام جامعه ما را به مدینه فاضله تبدیل میکند. مشاهده این همه جرم و جنایت در جامعه نشان از این دارد که جامعه ما به چه اندازه از فرمایشات این خاندان فاصله گرفته است.
پینوشت:
[1]. ابن شعبه حرانی، تحف العقول، النشر اسلامي، ص443.