دانش تجربی
توضیح پدیده «جزر و مد» از نگاه تعالیم اسلامی
با چشمپوشی از ضعف سند حدیث منتسب به امیرالمؤمنین علیهالسلام پیرامون جزر و مد، نمیتوان مضمون آن را معارض و مخالف با گزارههای دانش تجربی پیرامون تأثیر جاذبه ماه در جزر و مد آب دریاها دانست؛ زیرا دانش تجربی پیرامون جنبههای طبیعی جزر و مد سخن میگوید و حدیث مزبور از جنبههای ماوراء طبیعی آن پرده برداشته است. |
هشدار اسلام در مورد پیروی محض از دانش تجربی
پیروی مسلمانان از تعالیم دین اسلام، نشانه جهل و نادانی نیست؛ بلکه کسانی که دانش تجربی را معیار و میزان درک و فهم هر گزاره طبیعی و ماوراء طبیعی میدانند، از معرفت و آگاهی بهرهای ندارند و در جاهلیت بهسر میبرند. |
آفرینش در شش روز و دانش تجربی
میان ادعای «آفرینش آسمانها و زمین در شش روز» و نتایج دانش تجربی تعارضی وجود ندارد؛ زیرا «روز» پیش از آفرینش زمین و خورشید معنا ندارد و اصطلاح شش روز به مقدار زمان فرضی اشاره میکند. همچنین «روز» میتواند به معنای دوره و مرحله باشد. |
مفهوم «معراج جسمانی» و هماهنگی آن با دانش تجربی
معراج پیامبر معظم اسلام جسمانی بود یعنی افزون بر روح مطهر ایشان، جسم آن جناب نیز به آسمانها سفر کرد. بر اساس دانش تجربی گرچه امروز برای سفر به آسمان و فضا به تجهیزات ویژه نیاز است، اما جریان معراج جسمانی، دلیل بر آن است که به اذن و قدرت الهی سفر به آسمانها بدون تجهیزات امروزی ممکن میباشد. |
تفاوت مقدسات در دنیای اسلام و دنیای الحاد
اسلام با شعار مبارزه با خرافهپرستی آغاز به کار کرد و تنها بر پایه اندیشه و عقلانیت، امور مقدس را به مسلمانان معرفی میکند. این در حالی است که آتئیستها با یک اقدام نادرست، دانش تجربی و کارکردهای محدود آن را بهعنوان یک امر مقدس و بیخطا پذیرفتهاند. |
نگاه منطقی دینداران به نقش خدا و دانش تجربی در زندگی
خداباوران هیچگونه تعارض و منافاتی میان باور به تاثیر خدا در زندگی و اعتماد به دانش تجربی نمیبینند. با توجه به آنکه خداوند، هستیبخش تمام موجودات است، باعث گسترش دانش تجربی در میان بشریت نیز شده تا انسان در دنیا به رفاه بیشتری دست پیدا کند. |
محل سکونت حضرت آدم و نسل پیش از او
باید آگاهی و درک ملحدان و اسلامستیزان به نقطهای برسد که بدانند یافتههای دانش تجربی نمیتواند مضمون گزارههای قطعی متون مقدس اسلامی را انکار کند. گزارش از آفرینش حضرت آدم و خانواده ایشان به معنای نفی نسلهای پیش از او بر روی زمین نیست. |
هشدار قرآن پیرامون سراب معنویت بدون دین الهی
پیشرفتهای دانش تجربی بهویژه در عرصه تکنولوژی باعث سرمستی بسیاری از روشنفکران شده است. اینان گمان بردهاند که برای رساندن انسان به معنویت نیازی به دینداری نیست. اما قرآن با صراحت تمام، دینداری را یکی از سنتهای فطری و همیشگی در انسان معرفی کرده است. |
ارتباط دانش تجربی با دین در نگاه دانشمندان غربی
یکی از شیوههای انکار دین و امور الهیاتی توسط ملحدان، استفاده از ظرفیت دانش تجربی و میزان دانستن آن است. غافل از آنکه قلمرو و گستره دانش تجربی، صرفا نفی و اثبات اموری است که با حس ظاهری قابل درک و فهم است. این نکته مهم در سخنان دانشمندان غربی نیز یافت میشود. |
دیدگاه عالمان مسلمان پیرامون ذی القرنین و خورشید
مشهور عالمان مسلمان با پذیرش نظریه کروی بودن زمین، آیات مربوط به معنای طلوع و غروب خورشید و همچنین محل آن در جریان ذیالقرنین را به تأویل بردهاند. |
دانش تجربی اهلبیت(ع) در نگاه عالمان مسلمان
برخی اندیشمندان مسلمان، منابع وحیانی را تنها راه رسیدن به دانش تجربی دانسته و برخی دیگر، دین را به دور از پرداختن به این مسائل میدانند؛ اما بر اساس دیدگاه سوم، پرداختن به مسائل دانش تجربی در راستای هدف متعالی و نهایی، بخشی از وظایف معصومان علیهمالسلام است. |